Dziecko to najpiękniejszy dar, jaki możemy otrzymać. Większość kobiet o nim marzy, a kiedy przychodzi ten moment, w którym dowiaduje się, że jest w ciąży, często wpada w panikę. Jest to chwila zaskoczenia i radości, od której w życiu pojawiają się pytania – czy damy sobie radę? Czy będziemy mieć za co wychować nasze dziecko? Wielokrotnie pojawienie się dziecka na jakiś czas odsuwa naszą karierę zawodową. Również kobiety niepracujące mogą mieć obawy o świadczenia rodzinne. Bezrobotnym rodzicom na szczęście przysługują świadczenia rodzinne jednorazowe czy o charakterze cyklicznym miesięcznym. Dostępne są również dedykowane zasiłki dla mam niepracujących. Kto i kiedy może je uzyskać? W jakiej są one wysokości? Jak długo możemy korzystać z tych świadczeń? Na te i inne pytania odpowiemy w niniejszym artykule.
Kto i kiedy może uzyskać zasiłki dla mam niepracujących oraz inne świadczenia rodzinne?
Świeżo upieczona rodzicielka, która jest bezrobotna, po uzyskaniu numeru PESEL swojego dziecka może ubiegać się o zasiłki dla mam niepracujących i inne dodatkowe świadczenia.
Pierwszym świadczeniem, o które można się starać po urodzeniu dziecka jest tzw. „becikowe”. Warunkiem jego uzyskania jest fakt pozostawania przez matkę dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu, potwierdzony odpowiednim zaświadczeniem wystawionym przez lekarza lub położną. Drugim kryterium jest kryterium dochodowe, tzn. świadczenie zostanie wypłacone tylko wtedy, kiedy dochód w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty 1922,00 PLN netto.
W celu uzyskania tego świadczenia należy w ciągu 12 miesięcy od daty urodzenia dziecka:
- złożyć wniosek przez stronę Emp@tia lub
- udać się z pisemnym wnioskiem do urzędu gminy/urzędu miasta, ośrodka pomocy społecznej lub innym dodatkowym miejscu wyznaczonym w twojej gminie, np. w centrum świadczeń.
Dla bezrobotnych rodziców przeznaczone jest również świadczenie rodzicielskie tzw. „kosiniakowe”. Poza osobami bezrobotnymi mają również do niego prawo studenci, rolnicy oraz osoby zatrudnione na podstawie umów cywilno-prawnych, którym urodziło się dziecko, a nie korzystają one z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. Świadczenie to ma charakter cykliczny i jest wypłacane w okresach miesięcznych przez okres jednego roku. Okres korzystania z tego świadczenia jest różny dla rodzin, które przyjęły dziecko na wychowanie, bez względu na dochód, jaki osiągają. I tak okres ten wynosi odpowiednio:
- 52 tygodnie przy jednym dziecku,
- 65 tygodni przy dwójce dzieci,
- 67 tygodni przy trójce dzieci,
- 69 tygodni przy czwórce dzieci
- 71 tygodni przy piątce lub więcej dzieci.
Nowe zasiłki dla mam niepracujących oraz ich rodzin mają na celu poprawę bytu młodych pokoleń. Program 800+ to świadczenie które przysługuje już od pierwszego dziecka, a nie tak jak było na początku – na drugie i kolejne. “800+” wypłacane jest co miesiąc do czasu ukończenia przez dziecko 18. roku życia, niezależnie od dochodów rodziny, tzn. niezależnie od innych przyznanych rodzicowi świadczeń.
Zasiłki dla mam niepracujących oraz inne świadczenia rodzinne zazwyczaj są przyznawane w oparciu o kryterium dochodowe. Kolejnym zasiłkiem, o który może starać się bezrobotny rodzic, jest zasiłek rodzinny.
Warunkiem jego uzyskania jest próg dochodowy przeciętnego miesięcznego dochodu rodziny w przeliczeniu na jedną osobę, który wynosi nie więcej niż 674,00 PLN, a w przypadku rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym – 764,00 PLN. Co ważne, kryterium dochodowe podlega weryfikacji co 3 lata (kolejna weryfikacja zostanie przeprowadzona 1 listopada 2024 roku).
Wysokość świadczenia uzależniona jest od wieku dziecka i wynosi następująco:
- 95,00 PLN miesięcznie na dziecko, które nie ukończyło 5 lat;
- 124,00 PLN miesięcznie na dziecko, które ma powyżej 5 lat, ale nie skończyło 18. roku życia;
- 135,00 PLN miesięcznie na dziecko, które skończyło 18 lat, do ukończenia przez nie 24. roku życia.
Zasiłki dla mam niepracujących oraz rodziców - zasiłek wychowawczy
Dodatkiem do zasiłku rodzinnego jest zasiłek wychowawczy. Przeznaczony jest dla rodziców przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek rodzinny.
Zasiłek wychowawczy wypłacany jest co miesiąc przez:
- 2 lata – dotyczy jednego dziecka,
- 3 lata – dotyczy bliźniaków lub wieloraczków,
- 6 lat – dotyczy dzieci niepełnosprawnych.
Zasiłek wychowawczy nie należy się kobietom, które w trakcie ciąży nie nabyły prawa do zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego, aż do porodu nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych i nie znalazły zatrudnienia. Mają jednak one nadal prawo do korzystania z opieki zdrowotnej oraz do zgłoszenia swojego dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego. Wysokość tego świadczenia na ten moment wynosi 400 zł za miesiąc. W przypadku, gdy dodatek ten przysługuje za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc należy zaokrąglić do 10 groszy w górę.
Zasiłki dla mam niepracujących i inne świadczenia - wysokość wypłat
Świadczenie „becikowe” uzyskiwane jest w wysokości 1000,00 PLN i wypłacane jest jednorazowo. W tej samej wysokości bezrobotny rodzic może ubiegać się o świadczenie „kosiniakowe”, czyli będzie on otrzymywał po 1000,00 PLN miesięcznie przez minimum rok lub więcej w zależności od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie, tj. porody wieloraczków.
W programie 800+ wysokość świadczenia w przypadku urodzenia dziecka wynosi 800,00 PLN. Rodzinom, które wychowują dziecko niepełnosprawne, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne. Podlega ono corocznej waloryzacji i w 2023 roku wynosi 2 988,00 zł miesięcznie.
Parę lat temu pojawiło się nowe świadczenie o nazwie „dobry start”, czyli 300 plus. Pomoc ta przeznaczona jest dla rodziców dzieci w wieku szkolnym. Każdy rodzic, również niepracujący, może się ubiegać o skorzystanie z niego. Kwota świadczenia 300 plus, jak sama nazwa wskazuje, wynosi 300,00 PLN raz do roku.
Jeśli rodzina korzysta ze świadczenia rodzinnego, może również ubiegać się o różnego rodzaju dodatki do zasiłku rodzinnego, tj:
- dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – na dziecko do 5. roku życia wyniesie 90 PLN, a powyżej 5. roku życia – 110 PLN;
- dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania – wyniesie 113,00 PLN na wydatki związane z zamieszkaniem w miejscu szkoły, a 69,00 PLN na wydatki dojazdu do szkoły;
- dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – przysługuje na trzecie i na następne dzieci, a wyniesie 95,00 PLN;
- dodatek z tytułu samotnego wychowywania dzieci – 193,00 PLN miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż 386,00 PLN na wszystkie dzieci (273,00 PLN – dla dziecka niepełnosprawnego, ale nie więcej niż 546,00 PLN na wszystkie dzieci);
- dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 100,00 PLN na każde dziecko;
- dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400,00 PLN miesięcznie.
Wbrew ogólnemu mniemaniu niepracujący rodzic, w większości przypadków jest to matka dziecka, nie pozostaje bez środków do życia. Zasiłki dla mam niepracujących oraz inne świadczenia rodzinne osobno liczone nie stanowią wysokich wypłat, jednak patrząc całościowo okazuje się, że ich sumaryczna kwota jest zbliżona bądź równa niejednej pensji matki pracującej. Stąd zauważalny w ostatnich latach trend do rezygnacji z pracy zarobkowej przez matki, głównie kilkorga dzieci. Może okazać się w przyszłości, że pracodawcy będą borykać się z brakiem pracowników, ponieważ zasiłki dla mam niepracujących oraz inne świadczenia rodzinne określane mianem “socjalu” mogą okazać się bardziej opłacalne niż praca zawodowa.
