0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Zgłoszenie do KRUS-u - dokumenty i procedura

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Ubezpieczenie w KRUS-ie stanowi alternatywę dla ubezpieczenia w ZUS-ie. Z takiego rozwiązania mogą skorzystać rolnicy, ich domownicy i najbliżsi współpracownicy. Aby uzyskać ubezpieczenie w KRUS-ie, należy spełnić kilka ważnych warunków i przejść przez właściwą procedurę administracyjną. O tym jak przebiega zgłoszenie do KRUS-u piszemy poniżej.

Kto podlega ubezpieczeniu w KRUS-ie?

Zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS-ie podlega z mocy ustawy:

  • rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny;
  • domownik takiego rolnika;
  • osoba pobierająca rentę strukturalną współfinansowaną ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich;
  • małżonek osoby, o której mowa powyżej, jeżeli renta strukturalna współfinansowana ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wypłacana jest ze zwiększeniem na tego małżonka.

Podstawowym czynnikiem decydującym o tym, czy dana osoba podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu w KRUS-ie, jest własność gruntów rolnych o powierzchni wynoszącej co najmniej 1 ha przeliczeniowy. Nie ma natomiast znaczenia to, czy dana osoba jest wyłącznym właścicielem takiego gruntu, współwłaścicielem, dzierżawcą lub współdzierżawcą. W przypadku gdy obszar nieruchomości rolnej jest mniejszy niż 1 ha przeliczeniowy, ubezpieczenie w KRUS-ie może nastąpić na wniosek zainteresowanej osoby – jest wówczas dobrowolne. Klasa posiadanego gruntu nie ma w tym zakresie znaczenia, choć oczywiście może być sprawdzona na etapie weryfikacji zgłoszenia do ubezpieczenia.

Przykład 1.
Czy współwłaściciel gruntu rolnego o powierzchni 1,2 ha przeliczeniowego, któremu przysługuje udział w wysokości 1/20 prawa własności w nieruchomości, może być ubezpieczony w KRUS-ie? Tak, w takim przypadku ubezpieczenie społeczne jest obowiązkowe, ponieważ wielkość posiadanych gruntów przekracza 1 ha.

Przykład 2.
Czy dzierżawca gruntu rolnego o powierzchni 0,99 ha podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu w KRUS-ie? Nie, ponieważ wielkość gruntu rolnego, z którego korzysta, jest mniejsza niż 1 ha. W takim przypadku istnieje możliwość objęcia ubezpieczeniem dobrowolnym w KRUS-ie.

Zgłoszenie do KRUS-u

Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z obowiązkowym, czy też dobrowolnym ubezpieczeniem w KRUS-ie, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku o objęcie danej osoby ubezpieczeniem – dobrowolnym lub obowiązkowym. W tym celu właściciel lub dzierżawca gruntu rolnego składa do wybranej przez siebie jednostki KRUS-u następujące dokumenty:

  • druk zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego rolników (formularz jest dostępny na stronie internetowej KRUS-u);
  • druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego rolników (formularz jest dostępny na stronie internetowej KRUS-u);
  • dokument stanowiący podstawę nabycia gruntów rolnych – np. umowa dzierżawy, umowa sprzedaży, umowa darowizny, akt poświadczenia dziedziczenia, sądowe postanowienie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku;
  • zaświadczenie z urzędu gminy (właściwej ze względu na miejsce położenia gruntu rolnego) o powierzchni gospodarstwa rolnego wyrażonego w hektarach fizycznych i przeliczeniowych;
  • zaświadczenie z ZUS-u o okresach podlegania ubezpieczeniom społecznym, a w przypadku zatrudnienia na umowę zlecenia – zaświadczenie wraz z wykazaną miesięczną podstawą wymiaru składek;
  • akt małżeństwa oraz zaświadczenie z ZUS-u o okresach ubezpieczenia małżonka – tylko, gdy rolnik zgłaszający się do KRUS-u ma małżonka.

Komplet dokumentów można złożyć w dowolnej placówce terenowej KRUS-u – niekoniecznie musi to być ta, która jest położona najbliżej miejsca zamieszkania rolnika. Można to zrobić osobiście, listem poleconym lub internetowo poprzez portal e-PUAP (wymagane jest wówczas posiadanie aktywnego profilu zaufanego albo certyfikowanego podpisu elektronicznego).

Zgłoszenie do KRUS-u w przypadku obowiązkowego objęcia danej osoby ubezpieczeniem społecznym rolników musi nastąpić w ciągu 14 dni od chwili nabycia gruntów rolnych. Przykładowo, jeśli więc dana osoba otrzymała w drodze darowizny udział we współwłasności nieruchomości rolnej, której powierzchnia przekracza 1 ha w dniu 22 lutego 2024 roku, to ostatnim dniem na dokonanie zgłoszenia w KRUS-ie będzie 7 marca 2024 roku.

W chwili dokonywania zgłoszenia do KRUS-u dana osoba nie może podlegać ubezpieczeniom w ZUS-ie (np., wynikającym z zawartej umowy o pracę lub oskładkowanej umowy zlecenia). W praktyce oznacza to konieczność wypowiedzenia tego rodzaju umów. KRUS stoi na stanowisku, że brak ubezpieczenia jest konieczny zarówno w dniu nabycia gruntu rolnego (np. będzie to dzień zawarcia umowy sprzedaży lub umowy darowizny), jak i w dniu złożenia wniosku o objęcie ubezpieczeniem. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony, objęcie danej osoby ubezpieczeniem w KRUS-ie może okazać się niemożliwe. Z ostrożności brak ubezpieczenia jest wymagany aż do dnia uzyskania decyzji z KRUS-u w zakresie uznania danej osoby za ubezpieczonego rolnika.

Procedura rejestracji w KRUS-ie

Po otrzymaniu wniosku rejestracyjnego pracownik KRUS-u przystępuje do jego analizy. Jeśli niczego nie brakuje, termin na rozpatrzenie danej sprawy wynosi 30 dni, licząc od dnia otrzymania kompletu dokumentów. W przypadku, gdyby wniosek był niepełny lub nie załączono wszystkich wymaganych dokumentów, rolnik zostanie wezwany do uzupełnienia braków. KRUS informuje o tym fakcie na różne sposoby, nie tylko w formie pisemnej, ale także telefonicznej lub elektronicznej, jeśli tylko wnioskodawca podał swój numer telefonu lub adres poczty elektronicznej. W przypadku gdy braki nie zostaną uzupełnione w terminie 7 dni, KRUS uzna wniosek za niekompletny i nie przyjmie go do rozpoznania.

Po upływie ustawowych 30 dni KRUS wydaje decyzję administracyjną, w której określa, czy wnioskodawca został uznany za rolnika i został objęty ubezpieczeniem społecznym. W niektórych przypadkach czas oczekiwania na wydanie takiej decyzji jest krótszy. Decyzja przychodzi do zainteresowanego pisemnie przy pomocy listu poleconego. Jeśli KRUS odmówi udzielenia ubezpieczenia społecznego, to również poinformuje o tym fakcie wnioskodawcę. W tym przypadku ma on prawo do złożenia odwołania, o czym będzie dokładnie poinformowany w wydanej decyzji. KRUS ma obowiązek wskazać, w jakim terminie i w jaki sposób należy złożyć stosowne odwołanie (oczywiście jest to uprawnienie, a nie obowiązek danej osoby).

W przypadku gdy decyzja będzie pozytywna, rolnik zostanie poinformowany o wysokości i częstotliwości opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w KRUS-ie. Płatność jest zawsze dokonywana kwartalnie, a jej wysokość uzależniona jest od wielkości posiadanego gruntu rolnego. Rolnik nie ma możliwości opłacania wyższych składek do KRUS-u, tak jak ma to miejsce w przypadku składek płaconych do ZUS-u. Tutaj decydujące znaczenie ma bowiem powierzchnia nieruchomości rolnych.

W chwili otrzymania decyzji z KRUS-u dana osoba może podjąć zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub oskładkowanej umowy zlecenia, z której zrezygnowała uprzednio w związku z koniecznością złożenia wniosku ubezpieczeniowego do KRUS-u. Pamiętajmy jednak, że aby można było odkładać składki do KRUS-u, rolnik nie może osiągać z takich umów wynagrodzenia, którego wartość przekraczałaby wysokość aktualnego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeśli pensja rolnika przekroczy ww. wartość, ubezpieczenie społeczne w KRUS-ie ustaje automatycznie. Fakt podpisania umowy o pracę lub umowy zlecenia musi być zgłoszony do KRUS-u jak najszybciej – osobiście, listownie albo przy pomocy platformy e-PUAP. Dotyczy to także informacji o rozwiązaniu tego rodzaju umów.

Zgłoszenie do KRUS-u - podsumowanie

Nabycie gruntów rolnych wiąże się z koniecznością dokonania zgłoszenia tego faktu do KRUS-u, jeśli ich powierzchnia przekracza 1 ha przeliczeniowy. W przypadku nieruchomości o mniejszych powierzchniach właściciel lub dzierżawca może wnioskować o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem w KRUS-ie. Aby uzyskać takie ubezpieczenie, niezbędne jest przesłanie wniosku do KRUS-u wraz z kompletem wymaganych załączników. Po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury administracyjnej KRUS wydaje decyzję, na mocy której obejmuje daną osobę ubezpieczeniem społecznym rolników albo odmawia objęcia takim ubezpieczeniem.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów