W przypadku zawierania transakcji z zagranicznym kontrahentem często zdarza się, że wykazane są one w sposób niepoprawny lub też wcale. Najczęstszym takim przypadkiem jest zakup zdjęć czy też programów komputerowych przez internet. W związku z tym po stronie przedsiębiorców pojawia się pytanie, jak brak faktury zakupu przy imporcie usług wpływa na rozliczenie transakcji. Sprawdź, odpowiedź znajdziesz w artykule!
Kiedy mamy do czynienia z importem usług?
Z importem usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy transakcja spełnia jednocześnie 4 warunki:
miejscem świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT jest terytorium Polski,
usługodawca posiada siedzibę, miejsce zamieszkania lub pobytu poza terytorium Polski,
usługobiorca jest osobą prawną, osobą fizyczną mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium Polski lub jest to jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej i podmioty te są zobowiązane do rozliczania się w polskim urzędzie skarbowym,
usługi wykonywane są odpłatnie.
Co do zasady podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT jest nabywca usługi.
Zatem przedsiębiorca, który dokonał importu usług ma obowiązek opodatkować transakcję według krajowej stawki stosowanej dla danego typu transakcji. Co do zasady w Polsce jest to 23%.
Import usług a moment powstania obowiązku podatkowego
Obowiązek podatkowy dla importu usług zasadniczo powstaje w tych samych terminach co w przypadku usług świadczonych przez podmioty krajowe, czyli z chwilą wykonania usługi. Jeżeli usługa przyjmowana jest częściowo i dla każdej części określono zapłatę, uznaje się ją za wykonaną, a to znaczy, że od tej części powstaje obowiązek podatkowy. Jeśli przed wykonaniem usługi nabywca uiszcza zaliczkę (przedpłatę, ratę, itp.) – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej uiszczenia.
W sytuacji gdy usługa świadczona jest w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, a w danym roku nie upływają terminy zakończenia świadczenia usługi lub terminy płatności, transakcję uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego. Jeśli przed końcem wykonywania usługi wpłacona zostanie zaliczka lub zadatek itp., z chwilą jej uiszczenia powstaje obowiązek podatkowy.
Zgodnie z powyższym termin wystawienia faktury nie ma więc żadnego znaczenia dla momentu powstania obowiązku podatkowego w imporcie usług.
Przykład 1.
Polska firma zakupiła od niemieckiego kontrahenta graficzną oprawę kampanii reklamowej. Usługa wykonana została 28 lipca, fakturę wystawiono 1 sierpnia, natomiast płatność miała miejsce 20 sierpnia. Po stronie przedsiębiorcy pojawiło się pytanie, kiedy w takiej sytuacji powstanie obowiązek podatkowy.
W tej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, tzn. 28 lipca.
Wykazanie importu usług a brak faktury
W sytuacji gdy przedsiębiorca nie posiada faktury dokumentującej import usług, w związku z tym, że transakcja musi zostać wykazana (pomimo braku tego dokumentu), przedsiębiorca ma obowiązek stworzenia własnego dokumentu zaświadczającego import usług. Dokument powinien posiadać dane, takie jak:
kwota zapłaty za daną transakcję - na podstawie potwierdzenia zapłaty wykazana jest jako kwota netto,
wyliczona kwota podatku VAT,
kwota brutto,
jeśli zapłata była w walucie obcej, konieczne jest dokonanie przeliczeń i uwzględnienie wyliczonych wartości na dokumencie.
Brak faktury zakupu przy imporcie usług - podatek VAT
Przy imporcie usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi bez względu na to, czy wykonawca usługi wystawił nam fakturę, czy też nie. Mamy w tym przypadku obowiązek naliczyć podatek VAT wg stawki obowiązującej na daną usługę w Polsce. Należy to wykonać na fakturze wewnętrznej. Jeżeli przedsiębiorca jest vatowcem, to będzie miał prawo obniżyć podatek należny o podatek naliczony z tytułu importu usług. W efekcie transakcja ta będzie dla przedsiębiorcy neutralna na gruncie podatku VAT.
W przypadku przedsiębiorcy zwolnionego z podatku ma on również obowiązek wykazania importu usług, czyli powinien wystawić fakturę wewnętrzną, naliczyć na niej podatek VAT wg obowiązującej w Polsce stawki. Nievatowiec będzie musiał zapłacić do urzędu skarbowego podatek VAT na podstawie faktury wewnętrznej oraz złożyć deklarację VAT-9M. Kwotę tę będzie mógł zaliczyć do kosztów prowadzenia działalności w dacie zapłacenia podatku.
Reasumując, w przypadku transakcji uznanej za import usług co do zasady usługobiorca ma obowiązek rozliczenia podatku VAT.
Brak faktury zakupu przy imporcie usług a podatek dochodowy
W odniesieniu do podatku dochodowego sytuacja kształtuje się odmiennie niż w przypadku podatku VAT. Brak faktury dokumentującej import usług nie uprawnia do ujęcia wydatku w KPiR, a w związku z tym wydatek nie będzie mógł zostać zaliczony do kosztów i obniżyć wartości podatku dochodowego do zapłaty.
Często przedsiębiorcy drukują różnego rodzaju potwierdzenia zawarcia transakcji i podpinają je pod potwierdzenia zapłaty oraz decydują się na zaliczenie takiej transakcji do kosztów podatkowych pomimo braku faktury od kontrahenta. Jest to działanie ryzykowne, ponieważ potwierdzenia zawarcia transakcji nie zawierają wymaganych danych uprawniających do zaliczenia wydatku do kosztów, a tym samym nie stanowią dokumentu księgowego. Do ujęcia wydatku w kosztach w odniesieniu do podatku dochodowego uprawnia faktura/rachunek.
Zgodnie z par. 12 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia KPIR podstawą zapisów w księdze przychodów i rozchodów są:
faktury, rachunki oraz dokumenty celne zwane fakturami, wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami,
inne dowody wymienione w par. 12 i 13 niniejszego rozporządzenia, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem (np. dowody opłat pocztowych, bankowych, sądowych czy notarialnych, noty księgowe itp.)
Podsumowanie Import usług przy braku faktury dokumentującej zawarcie transakcji należy wykazać dla celów podatku VAT na podstawie samodzielnie stworzonego w tym celu dokumentu. Jednakże stworzony dokument ani żadne potwierdzenia zawarcia transakcji (poza fakturą) nie uprawniają do zaliczenia importu usług do kosztów dla celów podatku dochodowego. Działania takie zostaną zakwestionowane w czasie kontroli. |
