WNT, czyli wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to obecnie standardowa transakcja w wielu większych przedsiębiorstwach - jak jednak postępować i rozliczyć ją podatkowo, gdy dokonuje jej kontrahent spoza UE?
WNT - ogólne zasady
Według ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terenie kraju. Aby jednak mowa była o WNT, muszą zostać spełnione poniższe warunki:
podatnik nabywa prawo do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz;
zarówno sprzedawca, jak i nabywca są podatnikami.
W takich sytuacjach dokonana dostawa towarów stanowi odpowiednio WDT dla dostawcy oraz WNT dla nabywcy i należy ją rozliczać według przewidzianych dla tego typu transakcji sposobów.
WNT - transakcje łańcuchowe
Transakcje łańcuchowe polegają na tym, że kilka przedsiębiorstw fakturuje, czyli dokonuje dostawy tego samego towaru, natomiast fizycznie dostawy dokonuje się jednorazowo - pierwszy w tym łańcuchu kontrahent przekazuje towary ostatniemu kontrahentowi.
O transakcjach łańcuchowych mówi ustawa o VAT:
Art. 22 ust. 2 ustawy o VAT “W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie.” |
WNT - transakcje łańcuchowe - przykład
Polska firma kupiła towar od firmy z Norwegii, która wystawiła na to fakturę, natomiast sam towar transportowany był z Francji do Polski.
Rozliczyć taką transakcję można na dwa sposoby, zależnie od sytuacji.
Wersja 1.
Firma z Francji organizowała transport, naliczyła za to opłatę i to tej transakcji należy przypisać dokonywaną dostawę. Co za tym idzie - nabywcą w takim wypadku jest firma z Norwegii i to u niej na terenie Polski dochodzi do transakcji WNT, a nie u firmy z Polski, mimo że to ona finalnie odebrała towar.
W przypadku firmy polskiej również wystąpi konieczność opodatkowania, jest to bowiem dostawa, dla której podatnikiem jest nabywca. Transakcję taką należy wykazać w deklaracji VAT w pozycjach 32 i 33 i jako że od tych transakcji przysługuje odliczenie VAT, również w pozycjach 41 i 42 jeżeli zakup dotyczy środków trwałych lub w pozostałych przypadkach w pozycjach 43 i 44.
Wersja 2.
Mimo że to firma z Francji organizowała transport, to między firmą z Francji i Norwegii może istnieć umowa z warunkami dostawy, że transport ten będzie przyporządkowany do dostawy dokonywanej przez firmę z Norwegii.
W takiej sytuacji nabycie tych towarów będzie stanowić WNT, nawet jeżeli firma z Norwegii nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT-UE w żadnym z państw UE. Transakcję tę należy wtedy wykazać w deklaracji VAT w pozycjach 23 i 24 i jako że od tych transakcji przysługuje odliczenie VAT, również w pozycjach 41 i 42 jeżeli zakup dotyczy środków trwałych lub w pozostałych przypadkach w pozycjach 43 i 44. Dodatkowo, transakcję tę nabywca ma obowiązek wykazać w informacji VAT-UE w części D, pola dotyczące kodu kraju i numeru identyfikacyjnego VAT kontrahenta puste.