Ciągłe wątpliwości wśród podatników budzi prawidłowe określenie katalogu wydatków na własne cele mieszkaniowe uprawniających do skorzystania ze zwolnienia podatkowego. W poniższym artykule przyjrzymy się, czy zakup mebli na własne cele mieszkaniowe jest dopuszczalny.
Wydatki na własne cele mieszkaniowe a zwolnienie z PIT
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.
Nie każdy wydatek daje prawo do skorzystania ze zwolnienia. W tym zakresie podatnik musi kierować się katalogiem wydatków zawartym w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT. Wymieniono tam m.in. wydatki poniesione na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego.
Pojawia się w związku z tym pytanie, czy w przedstawionym wyliczeniu mieści się wydatek na meble pod zabudowę.
Ustawa o PIT nie zawiera definicji „budowy”, „rozbudowy”, „nadbudowy”, „przebudowy” czy „remontu”. Ustawa nie określa także katalogu konkretnych wydatków kwalifikowanych do tych pojęć.
Konieczne jest zatem posiłkowanie się definicjami zawartymi w ustawie Prawo budowlane.
Zgodnie z treścią art. 3 pkt 8 wskazanej ustawy poprzez „remont” należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym.
W dotychczasowym orzecznictwie przyjmowało się, że za wydatki spełniające kryteria należy uznać wykonanie robót budowlanych w istniejącej nieruchomości, np. instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, ciepłej wody, gazu przewodowego.
Natomiast remontem nie są wydatki poniesione na wyposażenie lokalu czy budynku (np. na meble, sprzęty AGD/RTV), nawet jeśli wyposażenie to, z uwagi na jego specyfikację techniczną, łączy się z elementami rozpatrywanymi w charakterze remontu.
Również umeblowanie w trwałej zabudowie nie może być podstawą do zastosowania ulgi w odniesieniu do tych wydatków, ponieważ jest to jedynie element wyposażenia mieszkania, zatem nie ma charakteru prac budowlanych.
Tak przykładowo stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 15 grudnia 2017 roku, nr 0115-KDIT2-1.4011.299.2017.3.AS. Stanowisko to potwierdzały także sądy, np. wyrok Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim z 13 lutego 2013 roku sygn. akt I SA/Go 3/13.
Zakup mebli na własne cele mieszkaniowe - interpretacja ogólna Ministra Finansów
Zupełnie nowe spojrzenie na przedstawiony problem przyniosła interpretacja ogólna z 14 października 2021 roku, nr DD2.8202.4.2020.
W piśmie tym wskazano, że meble trwale związane z budynkiem (lokalem), wykonane na indywidualne zlecenie, tj. szafy wnękowe, pawlacze, zabudowa garderoby i zabudowa kuchenna „pod wymiar”, charakteryzują się funkcjonalnością przystosowaną wyłącznie do budynku (lokalu), w którym zostały pierwotnie zamontowane.
Stałe elementy zabudowy meblowej, zwykle pozostają w danym budynku (lokalu) i pod względem funkcjonalności należy je zatem traktować jako elementy konstrukcyjne budynku (lokalu).
Dodatkowo MF wskazał, że również zabudowę kuchenną „pod wymiar” i zabudowę kuchenną wolnostojącą, dla celów rozpatrywania przesłanki „własnego celu mieszkaniowego”, trzeba traktować w sposób tożsamy. Obie zabudowy kuchenne mają bowiem na celu realizację podstawowych potrzeb życiowych człowieka, a tym samym w pośredni sposób przyczyniają się do pełnej realizacji własnego celu mieszkaniowego.
Analogicznie w przypadku wydatków na zakup szafki stanowiącej element mocowania umywalki będącej kompletem z tą umywalką, często zakup taki wynika z faktu, że jest to rozwiązanie tańsze, niż np. trwała zabudowa łazienkowa utworzona z płyt kartonowo-gipsowych. W tym przypadku również brak jest podstaw do różnicowania sytuacji podatników wypełniających ten sam cel dotyczący funkcjonalności łazienki.
Dokonując takiej korzystnej dla podatników wykładni, MF kierował się przede wszystkim wykładnią celowościową art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Celem tego przepisu jest przede wszystkim rozwój określonej dziedziny życia gospodarczego i społecznego. Dlatego też, badając przesłanki wypełnienia „własnego celu mieszkaniowego”, należy mieć na uwadze wsparcie państwa w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli.
Przepisy art. 21 ust. 25 ustawy o PIT mają charakter nieostry, elastyczny, właśnie z uwagi na konieczność dostosowania regulacji podatkowych do dynamicznych zmian zachodzących na rynku obrotu nieruchomościami, w tym do zmian technologii stosowanych w budownictwie oraz pewnych współcześnie przyjętych standardów wykończeniowych. Wydatki będące podstawą do skorzystania z ulgi mieszkaniowej muszą zatem uwzględniać społeczny cel przedmiotowego zwolnienia, a tym samym nie mogą być kwalifikowane w oderwaniu od realiów społecznych.
Co istotne, z uwagi na nieostry charakter pojęcia „własnych celów mieszkaniowych” należy uznać, że sam „cel mieszkaniowy” w danym budynku (lokalu) realizowany jest pośrednio dzięki możliwości zabezpieczenia i realizacji w nim podstawowych potrzeb życiowych człowieka.
Ustawodawca nie miał na celu zawężenia katalogu wydatków mieszkaniowych wyłącznie do tych wydatków, które wiążą się z przygotowaniem budynku (lokalu) do tzw. stanu surowego zamkniętego. Własny cel mieszkaniowy polegać ma bowiem na możliwości zamieszkiwania i funkcjonowania w budynku (lokalu), czyli normalnej ludzkiej egzystencji.
W podsumowaniu interpretacji ogólnej MF wskazał, że wydatki poniesione na zakup i montaż:
- kuchenki gazowej, kuchenki elektrycznej lub gazowo-elektrycznej, płyty indukcyjnej, płyty ceramicznej, piekarnika, zmywarki, pralki, lodówki – w zabudowie lub wolnostojących;
- szafki stanowiącej element mocowania umywalki będącej kompletem z tą umywalką;
- oświetlenia sufitowego i ściennego wewnętrznego, w tym taśm LED i oczek halogenowych, z wyłączeniem lamp wolnostojących;
- okapów kuchennych – wyciągów i pochłaniaczy, w tym okapu podszafkowego;
- mebli, które charakteryzuje trwały związek z obiektem budowlanym lub jego częścią (lokalem), wykonanych na indywidualne zlecenie, tj. szafy wnękowe, pawlacze, zabudowa garderoby;
- mebli w zabudowie kuchennej, tj. zabudowa kuchenna „pod wymiar” i zabudowa kuchenna wolnostojąca
– mieszczą się w pojęciu wydatków na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT.
Należy mieć nadzieję, że zaprezentowana interpretacja ogólna zostanie powszechnie zaakceptowana przez organy podatkowe, co spowoduje, że wszelkie wymienione w tym piśmie wydatki zostaną potraktowane jako wydatki na własne cele mieszkaniowe.
