Największym przywilejem przedsiębiorców zarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT jest możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a tym samym zmniejszenie zobowiązania podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego. Termin odliczenia podatku VAT od towarów i usług budzi wiele wątpliwości wśród podatników ze względu na mnogość przepisów w tym zakresie. W niniejszym artykule omówiona zostanie kwestia odliczenia tego podatku w odniesieniu do różnych rodzajów faktur oraz ich duplikatów, a także faktur dokumentujących import usług i wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W artykule odpowiadamy jaki jest termin odliczenia podatku VAT w 2024 roku!
Podstawowy termin odliczenia podatku VAT w 2024 roku
Czynny podatnik VAT ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego tylko wówczas, gdy wydatek jest ściśle związany ze świadczonymi przez niego czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Dodatkowo przedsiębiorca zobowiązany jest do posiadania odpowiedniego dokumentu uprawniającego go do odliczenia VAT, potwierdzającego nabycie towarów lub usług.
W celu odliczenia podatku naliczonego należy wziąć pod uwagę obowiązujący termin odliczenia podatku VAT. Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT przedsiębiorca ma prawo do odliczenia VAT w deklaracji składanej za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (po stronie dostawcy, usługodawcy).
Wszystkie wymienione warunki są konieczne do odliczenia VAT, jednak wciąż nie są wystarczające. Na podstawie art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje bowiem nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
W przypadku natomiast, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą zarejestrowana jako czynny podatnik VAT nie dokona odliczenia za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu danej transakcji, to ma do tego prawo w rozliczeniu za jeden z dwóch lub trzech kolejnych okresów rozliczeniowych.
Faktury otrzymane po terminie
Jak widzimy, z jednej strony przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku VAT tylko wtedy, gdy powstał obowiązek podatkowy, a z drugiej strony może to zrobić dopiero w momencie otrzymania faktury. Oba warunki muszą być spełnione równocześnie. Tak sformułowane przepisy budzą wątpliwości w przypadku możliwości odliczenia VAT od faktur otrzymanych z opóźnieniem. Załóżmy bowiem, że osoba prowadząca działalność gospodarczą, rozliczająca się miesięcznie, kupuje towary w marcu, ale fakturę otrzymuje dopiero w lipcu. Z powodu braku dokumentu potwierdzającego zakup podatnik nie może dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ani w marcu, ani w trzech kolejnych miesiącach. W takim wypadku przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku VAT zgodnie z datą otrzymania dokumentu, czyli w lipcu albo w trzech kolejnych okresach rozliczeniowych. Takie stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 września 2013 roku (IPPP3/443-538/13-2/LK).
Trzy okresy rozliczeniowe (dla rozliczeń miesięcznych) i dwa okresy rozliczeniowe (dla rozliczeń kwartalnych) w których przedsiębiorca ma prawo do odliczenia VAT, liczymy począwszy od okresu rozliczeniowego następującego po miesiącu/kwartale powstania obowiązku podatkowego lub otrzymania faktury (bierzemy pod uwagę późniejsze zdarzenie).
Faktury zagubione a prawo odliczenia VAT w 2024 roku
Jeżeli natomiast chcielibyśmy odliczyć podatek VAT od faktur, które zaginęły i zostały odnalezione gdy upłynął termin odliczenia podatku VAT, to jedynym sposobem na obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest skorygowanie pliku JPK_V7. Rozwiązaniem jest wówczas złożenie korekty za okres, w którym podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).
Termin odliczenia podatku VAT z duplikatów faktur
Termin odliczenia podatku VAT z duplikatu faktury uzależniony jest od tego, czy faktura pierwotna wcześniej dotarła do podatnika, a później zaginęła lub uległa zniszczeniu, czy przedsiębiorca wcale jej nie dostał.
Jeżeli podatnik otrzymał oryginał faktury i na tej podstawie odliczył VAT, to duplikat tylko potwierdza prawo do odliczenia podatku, data jego wystawienia w tej sytuacji jest nieistotna. W razie, gdy pierwotna faktura dotarła do nabywcy, ale zaginęła lub uległa zniszczeniu przed ujęciem zdarzenia w rejestrze zakupów, podatnik ma prawo do odliczenia VAT w dacie otrzymania oryginału faktury lub dwóch/trzech kolejnych okresach rozliczeniowych (w zależności od częstotliwości rozliczania VAT). Musi wówczas wystąpić do kontrahenta o wystawienie duplikatu, jeżeli otrzyma go po upływie tego terminu, to jedynym sposobem na odliczenie podatku naliczonego będzie skorygowanie właściwego pliku JPK_V7.
Zasadniczo data wystawienia duplikatu będzie miała znaczenie tylko wtedy, gdy faktura pierwotna nie dotarła do przedsiębiorcy nabywającego usługę lub dokonującego zakupu towarów. W takim wypadku duplikat jest równoznaczny z oryginałem faktury, a zatem podatnik ma prawo do odliczenia VAT w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał duplikat faktury albo w kolejnych okresach rozliczeniowych. Co ważne, przedsiębiorca korzystający z tego prawa powinien mieć na uwadze, że to na nim ciąży obowiązek udowodnienia, że nie dotarła do niego pierwotna faktura. Jeżeli zatem nie jesteśmy w stanie tego wykazać, warto skorygować odpowiedni plik JPK_V7 w celu odliczenia podatku i uniknąć zbędnych tłumaczeń w razie ewentualnej kontroli.
Import usług i WNT
W przypadku importu usług i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 3 przedsiębiorca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, tylko pod warunkiem uwzględnienia kwoty podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której ma obowiązek rozliczyć ten podatek.
Jeżeli termin odliczenia podatku VAT minął, to przedsiębiorca będzie mógł skorygować plik JPK_V7, w którym powstał obowiązek podatkowy wykazując zarówno podatek VAT należy i naliczony dzięki czemu transakcja będzie neutralna na gruncie podatkowym.
Sposób rozliczenia importu usług i WNT od faktur korygujących uzależniony jest od przyczyny wystawienia korekty. Więcej na ten temat w artykule: Faktura korygująca WNT w świetle przepisów ustawy VAT
