Lean Management i Six Sigma - nowoczesne metody zarządzania firmą

Efektywne i wyróżniające się wysoką jakością kierowanie współczesną firmą opiera się przede wszystkim na wykorzystaniu nowoczesnych koncepcji zarządzania, sprawdzonych przez największe firmy na świecie. Logiczne jest, że będziemy korzystać ze strategii, które z sukcesem stosują globalne firmy, a nie z metod małych firm nieodnoszących spektakularnych osiągnięć. Niezwykle ważna jest umiejętność skutecznego zarządzania przedsiębiorstwem w szczególności w warunkach konkurencyjnego otoczenia i rosnącej globalizacji gospodarki. W niniejszym artykule przypatrzymy się jednym z najbardziej skutecznych i popularnych na świecie metod zarządzania przedsiębiorstwem, a mianowicie Lean Management i Six Sigma.

Lean Management – japońska koncepcja zarządzania

Mimo że koncepcja Lean Management nosi nazwę amerykańską, to rodowód jej sięga terenów azjatyckich, a dokładniej rzecz ujmując Japonii. Metoda ta po raz pierwszy została zastosowana przez znaną na całym świecie firmę Toyota, przez szefa produkcji tego koncernu – Ohno. System Produkcyjny Toyoty (TPS – Toyota Production System), odznaczał się produkcją wysokiej jakości produktów, jednocześnie pochłaniając dużo mniejsze zasoby, niż inne przedsiębiorstwa. Dlatego też Lean Management definiuje się jako metodę “odchudzonego” zarządzania przedsiębiorstwem, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości wytwarzanych dóbr. Wprowadzając tę strategię do przedsiębiorstwa i realizując dokładnie jej założenia, możemy się spodziewać zmniejszenia ponoszonych kosztów o kilkanaście procent. Efekty te pojawiają się w wyniku zwiększenia wydajności, lepszego wykorzystania dostępnych możliwości i redukcji zbędnych balastów. Większa wydajność firmy wynika między innymi ze skrócenia czasu podejmowania decyzji oraz większego zaangażowania pracowników, co bezpośrednio przekłada się na efektywność zachodzących w firmie procesów. Z kolei lepsze wykorzystanie możliwości jest powiązane z ograniczeniem procesów i kosztów do minimum, co daje nam szansę na wykorzystanie czasu i zasobów pieniężnych w inne inwestycje.

Jedne z większych firm na świecie stosujących opisywaną metodę to Daihatsu, Mazda czy Nissan. W Polsce stosuje ją również wiele przedsiębiorstw czołowych, m.in.: Bosch, Gillette, Remy, Whirlpool, Opel, Volkswagen, Phillips czy Volvo. Warto jednak zaznaczyć, że metoda ta nie jest jedynie zarezerwowana dla dużych firm. Bogactwo jej technik pozwala na elastyczne dopasowanie do wielkości, branży, poziomu rozwoju czy aktualnych potrzeb przedsiębiorstwa.

5 kluczowych zasad wprowadzania Lean Management

Metoda Lean Management to jedna z dróg, jaką może podążać przedsiębiorstwo, dążąc do budowania innowacyjnego i konkurencyjnego biznesu. Oprócz oszczędności, jakie możemy wprowadzić w firmie, koncepcja ta spowoduje zwiększenie wydajności pracy, zadowolenia pracowników oraz zwrócenie większej uwagi na potrzeby klientów. Wprowadzając metodę zarządzania przedsiębiorstwem Lean Management, powinniśmy pamiętać o 5 najważniejszych jej założeniach:

1. Zdefiniowanie wartości produktu w oczach klienta - w tym przypadku musimy obrać punkt widzenia klienta i zastanowić się, które procesy są dla niego wartościowe - mówiąc innymi słowami: za co klient dokładnie chce zapłacić. W trakcie produkcji wykonuje się czynności, które nie są istotne z punktu widzenia klienta i w metodzie Lean nazywane one są marnotrawstwem (należą do nich m.in. nadprodukcja, zbędny ruch, czekanie, zbędne procesy czy magazynowanie).

2. Mapowanie procesów - zidentyfikuj wszystkie czynności niezbędne do wytworzenia produktu. Należy poznać proces i stworzyć plan udoskonalenia go.

3. Zapewnienie szybkiego i niezakłóconego przepływu wartości - ustal właściwy i ciągły przepływ materiałów i informacji, co da ci gwarancję efektywnego działania. Dąż do jak najprostszego przepływu tych wartości, a otrzymasz stabilność i przewidywalność, którą łatwo kontrolować.

4. Działanie dyktowane potrzebami klienta - oznacza to, że produkcję inicjuje zapotrzebowanie klienta. Wytwarzamy produkt tylko wtedy, gdy zostanie zamówiony i tylko w zamówionej ilości.

5. Ciągłe doskonalenie - w Lean Management należy nieustannie szukać nowych usprawnień, obserwować konkurencję, wysuwać wnioski i być elastycznym.

Six Sigma - zarządzanie jakością

Koncepcja zarządzania Six Sigma została wprowadzona w Motoroli w połowie lat 80., za co firma w 1988 roku otrzymała Amerykańską Nagrodę Jakości im. M. Baldridge'a. Metoda ta opiera się na pozyskiwaniu jak największej liczby danych w celu osiągnięcia niemal perfekcyjnej jakości. Zarządzanie jakością odbywa się na zasadzie wychwytywania wad produktów, nieprawidłowego przebiegu procesu, które nie spełniają oczekiwań klienta i obniżają jakość produktu. Wprowadzenie metody Six Sigma wiąże się z ograniczeniem liczby usterek i błędów, które całkowicie zmienią organizację, stawiając przede wszystkim na jakość wytwarzanych produktów.

Fazy w procesie Six Sigma

Six Sigma można określić jako pięciostopniowy proces osiągania celu, który dzieli się na następujące fazy:

1. Definiowanie - etap poznawania i opisywania procesu, wskazanie jego słabych stron. Wskazanie celu, który chcemy osiągnąć.

2. Pomiar - najważniejsza faza wprowadzania Six Sigmy. Sposób na obiektywne i szczegółowe poznanie prawdy odnośnie jakości procesu. Wyniki są jasno przedstawione i przeanalizowane w celu wydobycia z nich najważniejszych informacji.

3. Analiza - analiza danych zebranych na etapie pomiaru w poszukiwaniu wiedzy o procesie.

4. Udoskonalanie - obniżenie poziomu występowania defektów w procesie w celu osiągnięcia wyższego poziomu jakości.

5. Kontrola - po wprowadzeniu nowych procesów i udoskonaleń, stały monitoring kontrolujący poziom jakości.

Dzięki wprowadzeniu modelu Six Sigma firma może odnieść wiele pozytywnych zmian, takich jak poprawa jakości wytwarzanych produktów i usług, wzrost satysfakcji klienta, większe zaangażowanie pracowników, szybkie i sprawne wprowadzanie zmian, wygenerowanie oszczędności.

Czym różni się koncepcja Lean Management od Six Sigma i czy można je połączyć?

Mimo że omawiane koncepcje zarządzania różnią się od siebie diametralnie, to często zdarza się, że firmy wdrażają połączenie obu tych metod. Przedsiębiorcy dążą do osiągnięcia jak najlepszych wyników, dlatego łączą najlepsze cechy jednego i drugiego podejścia.

Różnice, jakie można dostrzec w koncepcjach zarządzania, głównie polegają na skupianiu się na innych czynnikach. W metodzie Lean Management celem jest eliminacja strat, natomiast w Six Sigma głównie skupiamy się na redukcji zmienności w procesie. KoncepcjaLean skupia się na eliminacji wszystkich czynników, które nie przynoszą wartości dodanej dla klienta, natomiast w Six Sigma dążymy do pełnego zaspokojenia klienta. Nie jest proste połączenie i stosowanie obu koncepcji jednocześnie, jednak może to przynieść rezultaty w postaci eliminacji defektów oraz nadmiernych kosztów.