Każdy cudzoziemiec pochodzący z kraju innego niż kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego potrzebuje zezwolenia, jeśli chce nabyć nieruchomość położoną w Polsce. Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga uzyskanie zezwolenia oraz spełnienia warunków określonych w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Zakup mieszkania – czy potrzebne jest zezwolenie?
Europejski Obszar Gospodarczy tworzą kraje Unii Europejskiej, Islandia, Norwegia i Liechtenstein. Obywatele tych krajów mogą nabywać nieruchomości w Polsce bez spełniania dodatkowych formalności. Cudzoziemcy pochodzący z innych państw muszą uzyskać zezwolenie wydawane przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Cudzoziemcem w rozumieniu przepisów ustawy jest każda osoba fizyczna, która nie posiada obywatelstwa polskiego.
- nieruchomości gruntowych (zarówno zabudowanych budynkami, jak i nieruchomości niezabudowanych),
- gruntów rolnych,
- nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej.
Zakup nieruchomości w Polsce nie jest podstawą do uzyskania polskiego obywatelstwa czy otrzymania zezwolenia na pobyt w kraju.
Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby wniosek został rozpatrzony pozytywnie?
Aby wniosek cudzoziemca został rozpatrzony pozytywnie, konieczne jest spełnienie dwóch podstawowych warunków:
- nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie może powodować zagrożenia dla obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku społecznego oraz nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa;
- cudzoziemiec musi wykazać, że posiada więzi z Polską.
O ile pierwszy warunek będzie stosunkowo łatwy do spełnienia (potencjalny nabywca nie posiada przeszłości kryminalnej), o tyle drugi warunek wymaga szczegółowego uzasadnienia i udowodnienia. Zgodnie z przepisem art. 1a ust. 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców okolicznościami potwierdzającymi więzi z Polską mogą być na przykład:
- posiadanie polskiego pochodzenia lub polskiej narodowości;
- zawarcie małżeństwa z obywatelem/obywatelką Polski;
- posiadanie zezwolenia na pobyt czasowy, stały albo rezydenta długoterminowego UE;
- sprawowanie funkcji członka zarządu spółki handlowej;
- wykonywanie na terytorium Polski działalności gospodarczej lub działalności rolniczej.
Powoływanie się na wymienione okoliczności wymaga wykazania poprzez przedłożenie stosownych dokumentów (np. odpisu aktu stanu cywilnego czy kopii zezwolenia na pobyt).
Powierzchnia nieruchomości nabywanej w celu zaspokojenia potrzeb życiowych nie może przekroczyć 0,5 hektara. W przypadku nieruchomości nabywanych przez przedsiębiorców konieczne będzie wykazanie, że zakup jest niezbędny z uwagi na charakter prowadzonej działalności.
W odniesieniu do pracowników-cudzoziemców zatrudnionych na terytorium Polski, należy wskazać, iż każdy cudzoziemiec chcący podjąć lub kontynuować zatrudnienie w Polsce musi posiadać zezwolenie na pobyt czasowy lub stały. Na tej podstawie pracownik może ubiegać się o wydanie zezwolenia na zakup nieruchomości.
Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca - jak prawidłowo napisać wniosek?
Wniosek o wydanie zezwolenia należy skierować do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. We wniosku należy wskazać:
- dane wnioskodawcy (imię, nazwisko, adres) oraz informacje na temat statusu prawnego wnioskodawcy,
- dane nieruchomości, którą wnioskodawca chce zakupić (położenie, numer księgi wieczystej, rozmiar, itd.),
- dane zbywcy nieruchomości (imię, nazwisko, adres),
- informacje o podstawie nabycia (np. umowa sprzedaży),
- informacje o celu nabycia nieruchomości,
- informacje o spełnieniu warunków dot. więzi cudzoziemca z Polską,
- informacje o źródłach finansowania zakupu (np. środki własne, kredyt hipoteczny, itp.).
Wskazywane informacje wnioskodawca powinien udowodnić, przedkładając stosowne dokumenty (kopia dokumentu tożsamości, odpis księgi wieczystej, wypis z rejestru gruntów, oświadczenie zbywcy nieruchomości o zamiarze jej sprzedaży, potwierdzenie posiadania środków finansowych na zakup albo dokument dot. zdolności kredytowej nabywcy, zaświadczenie z ZUS i z urzędu skarbowego o niezaleganiu ze składkami i opłatami, itd.).
Wszystkie dokumenty sporządzone w języku obcym wymagają przedłożenia tłumaczenia przysięgłego na język polski. Wydanie zezwolenia wymaga uiszczenia opłaty skarbowej. Potwierdzenie uiszczenia opłaty powinno stanowić załącznik do wniosku.
Kiedy wnioskodawca ma prawo do skargi?
Po złożeniu wniosku organ sprawdza jego poprawność oraz to, czy zostały spełnione wszystkie warunki formalne. Jeśli wniosek obarczony jest brakami, wnioskodawca zostanie wezwany do ich uzupełnienia. Termin na uzupełnienie braków formalnych wynosi 7 dni. Minister Spraw Wewnętrznych może zażądać przedłożenia innych, dodatkowych dokumentów, jeśli jest to podyktowane okolicznościami danej sprawy.
Jeśli wniosek nie zawiera żadnych uchybień formalnych albo zostały one w terminie uzupełnione, wówczas Minister Spraw Wewnętrznych prześle dokumenty do:
- Ministra Obrony Narodowej,
- Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (w przypadku gruntów rolnych)
z prośbą o wydanie opinii. Instytucje te mają prawo do wydania sprzeciwu. Jeśli nie uczynią tego w terminie 14 dni (chyba, że MSWiA wydłużyło termin na wydanie sprzeciwu), wówczas Minister Spraw Wewnętrznych może wydać zezwolenie na zakup nieruchomości. Wydanie sprzeciwu powoduje, iż zezwolenie nie zostanie udzielone.
Jeśli cudzoziemiec, który nabył nieruchomość na podstawie zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych, zechce w przyszłości ją sprzedać, nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków przed zbyciem nieruchomości.
