Obniżona stawka amortyzacyjna dla środków trwałych

Zgodnie z art. 22i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych co do zasady dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych oraz na zasadach, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Obowiązujące w Polsce przepisy dopuszczają obniżenie stawki amortyzacyjnej nawet do 0%. Sprawdzamy, kiedy możliwa jest do zastosowania obniżona stawka amortyzacyjna!

Obniżenie stawki amortyzacyjnej

Podatnikowi dokonującemu zakupu składnika majątku wprowadzonego do ewidencji środków trwałych przysługuje prawo obniżenia stawki amortyzacyjnej wynikającej z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych. Obniżenie to jest możliwe w odniesieniu do środków trwałych, dla których podatnik stosuje metodę amortyzacji liniowej. Dokonuje się go na zasadach określonych w art. 22i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

• począwszy od miesiąca, w którym składnik majątku został wprowadzony do ewidencji, środków trwałych albo
• od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.

Obniżenie stawek amortyzacyjnych może zatem zostać zastosowane zarówno dla środków trwałych wprowadzonych po raz pierwszy do ewidencji, jak i środków trwałych, które już podlegają amortyzacji.

Obniżona stawka amortyzacyjna – wysokość i rodzaj środków trwałych

Obniżenie stawki amortyzacyjnej jest ogólnie dostępnym rozwiązaniem dla podatników, co oznacza, że nie jest uzależnione od zaistnienia żadnych okoliczności. Stawkę amortyzacyjną można więc obniżyć niezależnie od rodzaju środka trwałego, jego symbolu KŚT, stawki amortyzacyjnej wynikającej z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych. Obniżenie stawki amortyzacyjnej jest narzędziem wykorzystywanym w celu optymalizacji podatkowej, mogącym być stosowanym przez podatników, którym zależy na tymczasowym ograniczeniu kosztów podatkowych, np. w razie osiągnięcia straty w danym roku podatkowym lub chęci rozliczenia straty z lat ubiegłych.

Obowiązujące w Polsce przepisy nie wskazują także minimalnej stawki amortyzacyjnej, jaka może zostać zastosowania przez podatników. Przedsiębiorcy mogą zatem samodzielnie podjąć decyzję, do jakiej wysokości zostanie obniżona stawka amortyzacyjna w odniesieniu do danego środka trwałego. Nie ma także przeciwwskazań, aby przedsiębiorca obniżył stawki amortyzacyjne dla kilku środków trwałych, może zatem dokonać obniżenia stawek amortyzacyjnych w dowolnej wysokości w odniesieniu do części lub wszystkich środków trwałych podlegających amortyzacji.

Czy możliwe jest zastosowanie stawki amortyzacyjnej 0%?

Skoro ustawodawca nie wskazał minimalnej stawki amortyzacyjnej, jaka może zostać zastosowana przez podatników, oznacza to, że nie ma przeciwwskazań do zastosowania stawki amortyzacyjnej 0%. Możliwość obniżenia stawki amortyzacyjnej do poziomu 0% potwierdzają ograny podatkowe w wydanych indywidualnych interpretacjach podatkowych.

Przykładem może być interpretacja indywidualna o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.256.2020.1.DK z 2 września 2020 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wnioskodawcą jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadząca działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług obróbki łopatek do turbin silników lotniczych. Do prowadzenia działalności wykorzystywane są następujące środki trwałe: maszyny szlifierskie, linie do mycia i odtłuszczania, trawienia, linie do kontroli fluorescencyjnej, linie do znakowania laserowego, dla których roczna stawka amortyzacji wynosi 14% lub odpowiednio 18% zgodnie z Załącznikiem nr 1 do Ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych. Z uwagi na to, że ww. środki trwałe spółka planuje wykorzystywać przez okres dłuższy niż ustawowy okres amortyzacji wynikający ze stawek określonych w Załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dokonała obniżenia ustawowych stawek amortyzacji. Zadano pytanie, czy możliwe jest obniżenie do dowolnej wysokości stawki amortyzacji podatkowej (nawet do zera) dla wybranych lub wszystkich środków trwałych, które podlegają już amortyzacji metodą liniową zgodnie z art. 16i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z początkiem kolejnego roku podatkowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że możliwość obniżania lub podwyższania stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności, a decyzję podejmuje podatnik. Ponadto wysokość obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika (z zastrzeżeniem dotyczącym stawki wynikającej z Wykazu). W związku z tym, stosując tzw. metodę liniową, podatnik ma prawo, począwszy od pierwszego miesiąca roku podatkowego, do obniżenia stawek amortyzacyjnych do dowolnego poziomu (nawet do 0%).

Przykład 1.

Pani Joanna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1 stycznia 2021 roku. Rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a jako formę opodatkowania stosuje skalę podatkową. W 2021 roku poniosła spore nakłady inwestycyjne, przez co wykazała stratę za ten rok. W lipcu 2022 roku planuje ona dokonać zakupu urządzenia o symbolu KŚT 570, dla którego przyporządkowano 14-procentową stawkę amortyzacyjną. Urządzenie zostanie wprowadzone do ewidencji środków trwałych w działalności gospodarczej pani Joanny. Z uwagi na stratę z poprzedniego roku planuje ona obniżyć stawkę amortyzacyjną. Czy możliwe jest zastosowanie 0-procentowej stawki amortyzacyjnej?

Osoba prowadząca działalność gospodarczą dokonująca zakupu składnika majątku wprowadzonego do ewidencji środków trwałych w tej działalności ma prawo do obniżenia stawki amortyzacyjnej wynikającej z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych. Nie ma przeciwwskazań, aby przedsiębiorca zastosował 0-procentową stawkę amortyzacyjną.

Sprzedaż środka trwałego amortyzowanego obniżoną stawką amortyzacyjną 0%

Dokonując sprzedaży środka trwałego, który nie został całkowicie zamortyzowany, należy ustalić koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży środka trwałego, uwzględniając wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia środka trwałego jest różnica pomiędzy wysokością wydatków poniesionych na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Do sumy odpisów amortyzacyjnych wliczamy odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz odpisy amortyzacyjne, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Przedsiębiorca sprzedający środek trwały w momencie dokonania sprzedaży może zatem zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na nabycie środka trwałego pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Obowiązujące w Polsce regulacje prawne nie wskazują odrębnych zasad w przypadku sprzedaży środka trwałego, w odniesieniu do którego podatnik stosował obniżone stawki amortyzacyjne. Oznacza to, że w razie gdy podatnik od początku użytkowania stosuje stawkę amortyzacyjną 0% dla danego środka trwałego, przy dokonaniu sprzedaży tego środka kosztem uzyskania przychodu będzie wartość początkowa środka trwałego.

Przykład 2.

Prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą pani Zuzanna w 2018 roku dokonała zakupu maszyny produkcyjnej, którą od początku amortyzowała obniżoną stawką amortyzacyjną 0%. W 2022 roku planuje sprzedać środek trwały. W momencie sprzedaży maszyny produkcyjnej amortyzowanej od początku przy zastosowaniu stawki amortyzacyjnej 0% kosztem uzyskania przychodu w działalności gospodarczej pani Zuzanny będzie wartość początkowa środka trwałego, czyli wydatek na nabycie środka trwałego amortyzowanego stawką 0%.