Odliczeniu w PIT podlegają wydatki z tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Wydatki te mogą odliczyć osoby niepełnosprawne lub osoby mające na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Jak w praktyce wygląda odliczenie samochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
Kto może odliczyć ulgę na samochód w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
Ulgę na samochód, czyli dokładniej mówiąc wydatki z tytułu używania samochodu, mogą odliczyć osoby niepełnosprawne, bez względu na grupę niepełnosprawności, które są właścicielami lub współwłaścicielami samochodu.
Ulgę z tytułu używania samochodu mogą również odliczyć osoby mające na utrzymaniu osoby niepełnosprawne, których ubiegłoroczny dochód nie przekroczył 12.357,60 zł. W tym przypadku właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu musi być osoba utrzymująca, a odliczyć może wydatki w związku z potrzebą osoby niepełnosprawnej (np. dowóz do pracy, szkoły, lekarza) - czyli używanie samochodu w celach rehabilitacyjnych lub związanych z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych.
Do osób będących na utrzymaniu zalicza się następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonka, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbów, rodziców, rodziców współmałżonka, rodzeństwo, ojczyma, macochę, zięciów i synowe.
Co i ile można odliczyć z tytułu używania samochodu?
W ramach ulgi samochodowej dla niepełnosprawnych można odliczyć wydatki z tytułu używania samochodu, np. wydatki na paliwo, na naprawę samochodu, przegląd, ubezpieczenie OC - czyli wszystko, co jest niezbędne, aby samochodu można było używać.
Odliczaniu podlega kwota faktycznie poniesiona, nie większa jednak niż 2.280 zł - niezależnie od liczby posiadanych samochodów.
Jakie dokumenty uprawniają do odliczenia ulgi?
Aby móc odliczyć ulgę na samochód, niezbędne jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności oraz dowodu posiadania samochodu (np. polisy) przez osobę niepełnosprawną lub osobę mającą na utrzymaniu osobę niepełnosprawną.
Ustawa o PIT nie nakazuje wprost, aby posiadać dokumenty potwierdzające poniesione wydatki na używanie samochodu. Krajowa Informacja Podatkowa podaje, że w razie kontroli urzędu wystarczy napisać pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie, w którym podatnik deklaruje wysokość poniesionych wydatków.
Czy trzeba mieć prawo jazdy, aby odliczyć ulgę?
Osoba niepełnosprawna nie musi mieć prawa jazdy, wystarczy że jest właścicielem lub współwłaścicielem samochodu oraz posiada orzeczenie o niepełnosprawności, aby mogła odliczyć w PIT poniesione przez siebie wydatki na używanie samochodu.
Również osoba mająca na utrzymaniu osobę niepełnosprawną nie musi mieć prawa jazdy. Wystarczy, że jest (współ)właścicielem pojazdu i ponosi wydatki na użytkowanie samochodu dla potrzeb osoby niepełnosprawnej.
Takie stanowisko potwierdza Pismo z dnia 31 grudnia 2012 r. Izby Skarbowej w Katowicach, o sygnaturze IBPBII/1/415-860/12/MCZ, w którym przeczytać można:
"(...) Wnioskodawczyni osobiście nie prowadziła samochodu, gdyż nie posiadała prawa jazdy - samochód prowadził najpierw mąż potem syn.
Z powyższego wynika więc, ze samochód był własnością małżonków. W związku z powyższym, mając na uwadze przedstawione okoliczności oraz stan faktyczny i prawny sprawy należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni i jej mąż, między którymi istniała przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa i którzy pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogli na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, skorzystać z preferencyjnego rozliczenia dochodów i we wspólnym rozliczeniu małżonków za lata 2007-2010 mogli odliczać, każde od swoich dochodów, wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego ich własność jako osób niepełnosprawnych zaliczonych odpowiednio do I i II grupy inwalidztwa, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Prawo to również przysługuje za rok 2011, w trakcie którego mąż Wnioskodawczyni zmarł. Wnioskodawczyni ma bowiem prawo do złożenia w zeznaniu wniosku o wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem i odliczenia wydatków na zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne. (...)"
Czy dwoje małżonków może odliczyć ulgę na samochód?
W przypadku rozliczenia wspólnego, gdy niepełnosprawnych jest dwoje małżonków i są oni współwłaścicielami samochodu - każdy ma “swój” limit 2.280 zł.
Jeśli niepełnosprawni małżonkowie rozliczają się razem, a właścicielem wpisanym w polisę jest tylko jeden z małżonków - to wciąż każdy może maksymalnie odliczyć po 2.280 zł, takie prawo daje wspólnota majątkowa. Ponieważ majątek objęty wspólnotą majątkową przynależy do obojga małżonków na równych zasadach, oznacza to, że samochód należy do majątku wspólnego, a więc oboje małżonkowie są współwłaścicielami samochodu.
Jeśli jeden małżonek jest niepełnosprawny i małżonkowie rozliczają się wspólnie - to odliczyć ulgę może osoba z niepełnosprawnością, która jest właścicielem lub współwłaścicielem samochodu. Jeśli osoba z niepełnosprawnością jest na utrzymaniu drugiej osoby, wtedy osoba utrzymująca może odliczyć ulgę.
Przykład 1.
Pani Anna i pan Marek są małżeństwem. Pani Anna jest osobą niepełnosprawną. Małżonkowie rozliczają się razem oraz posiadają samochód, W polisie jako właściciel przypisany jest pan Marek. Kto może odliczyć wydatki z tytułu używania samochodu?
Ulgę na samochód może odliczyć pani Anna, gdyż to ona ma orzeczenie o niepełnosprawności. Skoro małżonkowie rozliczają się wspólnie, tzn. że istnieje między nimi wspólnota majątkowa, samochód należy do majątku wspólnego, czyli oboje małżonków jest współwłaścicielami. Natomiast jeśli dochody pani Anny nie przekroczyły w roku ubiegłym 12.357,60 zł, to ulgę samochodową może odliczyć pan Marek jako osoba mająca na utrzymaniu osobę niepełnosprawną oraz pani Anna jako osoba niepełnosprawna. Każdy z małżonków może odliczyć maksymalnie po 2.280 zł.
W obu przypadkach można odliczyć wydatki związane z celami rehabilitacyjnymi (np. dowóz na leczenie) lub z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych (dojazd/dowóz do pracy, sklepu itp.)
Osoba mająca na utrzymaniu osobę niepełnosprawną a odliczenie samochodu w PIT
Wydatki z tytułu używania samochodu mogą również odliczyć osoby mające na utrzymaniu osoby niepełnosprawne, których ubiegłoroczny dochód nie przekroczył 12.357,60 zł. Samochód musi być własnością lub współwłasnością osoby utrzymującej, a odliczeniu podlegają wydatki związane z używaniem samochodu dla potrzeb osoby niepełnosprawnej, np. dowóz do szkoły, pracy, na zakupy itd.
Jeżeli dwójka rodziców ma na utrzymaniu osoby niepełnosprawne (np. dzieci) i oboje użytkują samochód, który jest ich własnością, to każdy z rodziców może odliczyć maksymalnie po 2.280 zł.
Sprzedaż samochodu a ulga na samochód
Sprzedaż samochodu nie pozbawia prawa do ulgi. Jeśli sprzedaliśmy samochód w połowie poprzedniego roku, to wciąż możemy odliczyć ulgę w tegorocznym PIT. W razie ewentualnej kontroli urzędu wystarczy posiadać umowę kupna-sprzedaży, zaświadczenie z Wydziału Komunikacji itd.
Odliczenie samochodu w rocznym PIT - podsumowanie
Ulgę z tytułu użytkowania samochodu osobowego mogą odliczyć osoby niepełnosprawne będące właścicielami lub współwłaścicielami samochodu czy też osoby mające na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Warunkiem niezbędnym, aby odliczyć wydatki z tytułu używania samochodu, jest posiadanie pojazdu oraz poniesienie wydatków na cele rehabilitacyjne lub związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych osobie niepełnosprawnej.
Warto mieć na uwadze, że organ podatkowy ma prawo sprawdzić poprawność dokonanych odliczeń. Brak ustawowego wymogu dokumentowania wysokości określonych wydatków fakturą, rachunkiem lub innym dokumentem, nie pozbawia urzędu skarbowego prawa do zwrócenia się do osoby, która skorzystała z odliczenia, o wykazanie, że dany wydatek został przez nią faktycznie poniesiony oraz że spełnia pozostałe warunki do zastosowania odliczenia.
Odliczenie samochodu w uldze rehabilitacyjnej w systemie wFirma.pl
W systemie wFirma.pl podatnicy w łatwy sposób online złożą zeznanie roczne i odliczą ulgę rehabilitacyjną (dot. skali podatkowej). Aby wygenerować zeznanie, należy przejść do zakładki START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ i w kolejnym kroku wybrać odpowiedni formularz:
- Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36),
- Roczna deklaracja liniowego podatku dochodowego (PIT 36L),
- Roczna deklaracja zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT 28).
Generując zeznanie roczne, można określić rodzaje załączników, jakie podatnik chce dołączyć do zeznania rocznego. W przypadku skali podatkowej aby dodać ulgę rehabilitacyjną należy oznaczyć załącznik PIT/0 i ręcznie wskazać w nim wartość przysługującej ulgi. W załączniku PIT-O aby wskazać ulgę rehabilitacyjną należy jej kwotę wprowadzić w części B w polu 23 (jeśli występuje jako podatnik) lub 24 (jeśli występuje jako małżonka).
Wysyłkę zeznania można zlecić bezpośrednio z systemu, o czym więcej w artykule pomocy: E-deklaracje.
