W wielu sytuacjach podatnicy mogą mieć problem z właściwym zaliczeniem danego składnika majątku do odpowiedniej klasyfikacji. Szczególnie problematyczny jest przypadek, gdy dana rzecz stanowi element większego systemu. Przykładem może być tutaj pompa ciepła i pojawiające się wątpliwości co do odpowiedniego jej zakwalifikowania.
Kiedy mamy do czynienia ze środkiem trwałym?
Przeważnie pompa ciepła jest urządzeniem montowanym w konkretnym budynku. Pojawia się w związku z tym pytanie, czy w takiej sytuacji możliwe jest potraktowanie pompy ciepła jako osobnego środka trwałego?
Przede wszystkim należy wskazać, że środki trwałe to stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością;
- maszyny, urządzenia i środki transportu;
- inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
W konsekwencji środek trwały podlega amortyzacji w sytuacji, gdy w dniu przyjęcia do używania jest kompletny i zdatny do użytku. Kryteria te należy również odnieść do pompy ciepła.
Składnik majątku spełnia kryterium kompletności, jeżeli jest wyposażony we wszystkie elementy konstrukcyjne umożliwiające jego funkcjonowanie zgodnie z przeznaczeniem.
Poprzez sformułowanie „zdatny do użytku” należy rozumieć możliwość faktycznego oraz prawnego użytkowania.
Pompa ciepła zainstalowana w budynku
Przy poszukiwaniu odpowiedzi na postawiony problem pomocne może także okazać się rozporządzenie w sprawie KŚT i znajdujące się tam wyjaśnienia.
W objaśnieniach możemy przeczytać, że budynki to zadaszone obiekty budowlane, trwale połączone z gruntem, wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów. Za szczególny rodzaj budynku uważa się wiatę, która stanowi pomieszczenie naziemne, nieobudowane ścianami ze wszystkich stron lub nawet w ogóle ścian pozbawione. Pojęcie „budynek” obejmuje również samodzielne podziemne obiekty budowlane, takie jak centra handlowe, warsztaty, garaże podziemne.
Do wyposażenia budynku zalicza się wszystkie instalacje wbudowane w konstrukcje budynku na stałe, przykładowo instalacje sanitarne, elektryczne, sygnalizacyjne, komputerowe, telekomunikacyjne, przeciwpożarowe oraz normalne wyposażenie budynku takie jak wbudowane meble.
W skład budynku, jako pojedynczego obiektu inwentarzowego, wlicza się także obiekty pomocnicze obsługujące dany budynek, przykładowo chodniki, dojazdy, podwórka, place, ogrodzenia, studnie.
Ponadto warto sięgnąć do objaśnień do grupy 3 KŚT (Kotły i maszyny energetyczne). Możemy tam przeczytać, że odrębny obiekt w grupie 3. stanowi każdy oddzielny kocioł, turbinę, prądnicę prądu stałego, maszynę parową tłokową, koło wodne, silnik, prądnicę synchroniczną, kompensator wirujący, układ napędowy elektryczny skojarzony, turbozespół, zespół prądotwórczy, zespół wiatrowo-elektryczny i przetwornicę. W skład poszczególnego obiektu wchodzą także: fundamenty, podpory, konstrukcje wsporcze, ogrodzenia oraz przynależne elementy wyposażenia.
Maszyny współpracujące ze sobą, powiązane konstrukcyjnie w zestaw technologiczny na przykład w formie agregatu, stanowią jeden obiekt.
Samodzielnym obiektem nie jest maszyna wbudowana konstrukcyjnie w inne maszyny, urządzenia lub aparaty, jak przykładowo silniki elektryczne powiązane konstrukcyjnie z obrabiarkami, pompami, sprężarkami, agregatami, pojazdami silnikowymi.
Natomiast w części dotyczącej grupy nr 6 (Urządzenia techniczne) czytamy, że o zaliczeniu urządzenia technicznego do odpowiedniej podgrupy środków trwałych decyduje jego przeznaczenie, konstrukcja oraz wyposażenie.
Odrębny obiekt stanowią samodzielne maszyny, aparaty, agregaty, zespoły techniczne, które w niniejszej klasyfikacji określa się jako urządzenia techniczne.
W kontekście tak skonstruowanych przepisów należy zatem każdorazowo zbadać okoliczności faktyczne danej sprawy i ustalić, czy pompa ciepła jest osobnym urządzeniem technicznym, czy też urządzeniem pomocniczym stanowiącym część nieruchomości.
Jeśli pompa ciepła jest urządzeniem pomocniczym nieruchomości, to nie stanowi osobnego środka trwałego. Wartość takiej pompy jest doliczana do wartości początkowej nieruchomości (jako ulepszenie środka trwałego zgodnie z art. 22g ust. 17 ustawy PIT), zaś amortyzacji podlega nieruchomość.
Jeżeli natomiast pompa ciepła jest urządzeniem samodzielnym i nie jest trwale połączona z nieruchomością, to mamy do czynienia z osobnym środkiem trwałym.
Poprzez brak trwałego połączenia pompy z nieruchomością należy rozumieć sytuację, w której bez naruszenia konstrukcji budynku pompa może zostać zdemontowana i przeniesiona w inne miejsce. Demontaż nie może również powodować uszkodzenia samej pompy.
W takich okolicznościach pompa ciepła będzie klasyfikowana do KŚT 44. „Maszyny i urządzenia do przetłaczania i sprężania cieczy i gazów”, dla której przepisy przewidują 14% stawkę amortyzacyjną.
Dodajmy, że możliwa jest również inna klasyfikacja, np. KŚT 669. – „Pozostałe urządzenia nieprzemysłowe”, które podlegają amortyzacji również według stawki 10%.
Tematykę właściwej klasyfikacji pompy ciepła rozpatrywał Dyrektor IS w Bydgoszczy w interpretacji z 21 lipca 2014 roku, nr ITPB3/423-233/14/AW. Organ podatkowy wskazał, że jeżeli po zamontowaniu wszystkich części składowych pompy będą kompletne i zdatne do użytku w momencie uruchomienia oraz pompa ciepła może funkcjonować samodzielnie i została zainstalowana jako odrębne urządzenie dostarczające ciepło, które przekazywane jest do istniejącej instalacji grzewczej w budynku, wówczas nabyta pompa ciepła stanowi odrębny środek trwały podlegający amortyzacji i nie powinna być podatkowo rozpoznana jako ulepszenie budynku.
Przechodząc zatem do wyjaśnienia problematyki wskazanej na wstępie, możemy stwierdzić, że możliwe jest uznanie pompy ciepła za osobny środek trwały. Z drugiej strony można też potraktować instalację pompy ciepła jako ulepszenie budynku.
Jak powinna być ujęta pompa ciepła w środkach trwałych w systemie wFirma.pl?
Fakturę za zakupioną pompę ciepła w systemie wFirma.pl ujmuje się schematem: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT/ FAKTURA (BEZ VAT) » ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH.
Po wybraniu kategorii KŚT, system automatycznie przypisze domyślną stawkę amortyzacji liniowej. Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje na ten temat, zapraszamy do zapoznania się z artykułem pomocy dotyczącym zakupu środków trwałych.
