Postępowanie egzekucyjne - opłaty
Postępowanie egzekucyjne naraża nas na opłaty egzekucyjne pobierane przez komornika za dokonane czynności egzekucyjne. Mogą przyjąć one postać opłaty:
- stosunkowej - opłata taka pobierana jest przy egzekucji świadczeń o charakterze pieniężnym i jest uzależniona od wysokości egzekwowanego świadczenia. Opłata stosunkowa wynosi 15% egzekwowanego świadczenia, przy czym nie może być niższa niż 1/10 i wyższa niż trzydziestokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Z praktyki komorniczej wynika, że przy ustalaniu wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia stosują oni miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszanym przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Opłatę stosunkową komornik pobiera od dłużnika po przeprowadzeniu czynności egzekucyjnych, w wysokości proporcjonalnej do wyegzekwowanych kwot. W przypadku postępowania zabezpieczającego jego wszczęcie uzależnione jest od uiszczenia przez wierzyciela tzw. „zaliczki” czyli opłaty w wysokości 2% wartości zabezpieczanego roszczenia, nie może ona być niższa niż 3% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i przekraczać pięciokrotność tego wynagrodzenia,
- opłata ta pobierana jest w sprawach o prawa niemajątkowe a także w niektórych sprawach o prawa majątkowe w jednakowej wysokości, przy czym nie jest uzależniona od wartości przedmiotu sporu lub wartości zaskarżenia. Opłatę stałą uiszcza wierzyciel przed wszczęciem egzekucji pod rygorem niedokonania czynności egzekucyjnych w przypadku braku wpłaty. Opłata ta stanowi procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i jest zróżnicowana w zależności od rodzaju dokonywanej czynności. Komornik przy dokonaniu egzekucji polegającej na odebraniu rzeczy pobiera opłatę stałą w wysokości 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a za wprowadzenia w posiadanie nieruchomości i usunięcie z niej ruchomości, opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób (eksmisja) opłata wynosi 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia od jednej izby. 3% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia komornik pobiera za każdą rozpoczętą godzinę przy licytacji na zlecenie zastawnika przedmiotu zastawu rejestrowego.
Na pokrycie wydatków komornik w 99% przypadków wymaga od wierzyciela uiszczenia zaliczki. Komornik zobowiązany jest rozliczyć zaliczkę w terminie jednego miesiąca i zwrócić jej niewykorzystaną część.
Wszystkie powyższe wyliczenia stanowią w dużym uproszeniu swoisty rodzaj wynagrodzenia komornika za dokonanie czynności.
Postępowanie egzekucyjne - odnalezienie majątku dłużnika
Największym problemem jest często odnalezienie majątku dłużnika. W tym zakresie czynności można wyróżnić kilka sposobów:
- wezwanie do wyjawienia majątku w postępowaniu sądowym - zgodnie z art. 913 kpc wysokość opłaty stałej wynosi 40 złotych. Wyjawienie majątku jest pomocniczym środkiem egzekucyjnym służącym do uzyskania od dłużnika informacji o jego majątku w celu zapewnienia skutecznej egzekucji świadczeń pieniężnych. Wniosek o wyjawienie majątku składa się do ogólnej właściwości dłużnika tzn. sąd w którego okręgu dłużnik ma miejsce zamieszkania,
- wezwanie dłużnika i innych uczestników postępowania do złożenia wyjaśnień co do składników majątku w myśl art. 760 i 801 kpc.
Postępowanie egzekucyjne - zapytanie o składniki majątku
Najbardziej wiarygodną i najefektywniejszą formę stanowi wystąpienie z zapytaniem o dane lub składniki majątku dłużnika do odpowiednich organów administracji samorządowej i centralnej. Zapytanie może kierować komornik jako organ egzekucyjny w postępowaniu lub sam wierzyciel, który ujawni interes prawny do otrzymania żądanych informacji (np. na podstawie tytułu egzekucyjnego).
Warto w tym przypadku posiadać informację do jakich organów zwrócić się z odpowiednim zapytaniem. Otóż z praktyki komorniczej wynika, iż zapytania najczęściej kieruję się do:
Biura Ewidencji Ludności – otrzymamy informacje o adresie zamieszkania, nr PESEL oraz nr dowodu osobistego (w większości urzędów komornik otrzymuje informacje bezpłatnie, wierzyciel zobowiązany jest do uiszczenia opłaty w wysokości 17,00 zł),
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – uzyskamy informację, czy dłużnik jest płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne. Najczęściej zapytanie dokonywane jest w formie elektronicznej (opłata w wysokości 40,47 zł),
Centralnego Biura Adresowego – otrzymamy informację o adresie zameldowania oraz nr PESEL (opłata w wysokości 31,00 zł),
Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców – uzyskamy informacje o pojazdach zarejestrowanych na dłużnika (koszt zapytania przez Komornika co do zasady jest bezpłatny, ale często można spotkać się z opłatą nie przekraczającą kwoty 6 zł (średnio 5,45 zł), natomiast koszt zapytania przez osobę zwykłego obywatela wynosi 30,40 zł),
Urzędu Skarbowego - w celu uzyskania informacji o rachunkach bankowych dłużnika (bezpłatnie),
Powiatowego Urzędu Pracy - w celu uzyskania informacji o statusie dłużnika, czy jest osobą zatrudnioną (bezpłatnie),
zapytania w elektronicznym systemie OGNIVO - uzyskamy informację, czy dłużnik posiada rachunki bankowe w konkretnych bankach. Opłata uzależniona jest od ilości banków do których zostanie wysłane zapytanie, wierzyciel może wybrać dowolną ilość banków. Koszt zapytania zależy od tego, który bank zostanie odpytany. Zapytania do niektórych banków kosztują 1,54 zł. brutto za sztukę a do innych tylko 0,31 zł. brutto za sztukę,
zapytanie o nieruchomości do Ogólnopolskiej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych o nieruchomości dłużnika na terytorium RP - 20,00 zł. od każdego zapytania / do właściwej Ewidencji Gruntów (Starostwa Powiatowego, Urzędu Gminy) opłata dodatkowa – indywidualnie ustalana przez urząd udzielający odpowiedzi (najczęściej 50,00 zł. od jednej strony (kartki papieru) udzielonej odpowiedzi),
zapytanie do właściwego dłużnikowi oddziału KRUS celem ustalenia uprawnień związanych z działaniem w/w instytucji na obszarze Małopolski – dodatkowa opłata - 5,35zł.
Postępowanie egzekucyjne - koszty dodatkowe
Dodatkowo w procesie windykacji należności pojawiają się również inne wydatki i koszty, które muszą ponieść wierzyciele celem skutecznego dochodzenia swoich należności. Wśród nich możemy wymienić:
wniosek o wydanie zaświadczenia z Ewidencji Działalności Gospodarczej właściwego Urzędu Miejskiego (opłata w wysokości 15,00 zł),
wniosek o wydanie odpisu skróconego aktu małżeństwa (opłata w wysokości 16,00 zł),
wiosek o stwierdzenie nabycia spadku (opłata w wysokości 50,00 zł),
wniosek o wpis zastawu rejestrowego (opłata w wysokości 200,00 zł),
- wniosek o wpis hipoteki (opłata w wysokości 150,00 zł).
