Upwork jest portalem dla freelancerów i umożliwia realizowanie zleceń na rzecz kontrahentów z zagranicy. Powstałe przychody z Upwork podlegają rozliczeniu podatkowemu, przy czym istotnego znaczenia nabiera ustalenie, z jakim źródłem przychodu mamy do czynienia, ponieważ będzie to w dalszej kolejności rzutować na sposób rozliczenia podatku.
Przychody z Upwork w świetle umowy międzynarodowej
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
- osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej;
- właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (art. 13 pkt 8 ustawy PIT).
W świetle powyższego, jeżeli freelancer realizuje zlecenie na rzecz zagranicznego kontrahenta poprzez portal Upwork i jednocześnie nie prowadzi on działalności gospodarczej (oraz nie występuje zagadnienie przeniesienia praw autorskich do wytworzonego utworu), to tak powstały przychód należy zaliczyć do działalności wykonywanej osobiście.
Jednocześnie z uwagi na wykonywanie zlecenia na rzecz kontrahenta z zagranicy należy wziąć pod uwagę przepisy konkretnej umowy międzynarodowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Na potrzeby naszego artykułu odniesiemy się do zapisów polsko-amerykańskiej umowy w tym zakresie.
Stosownie do art. 15 ust. 1 umowy dochód osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie (tj. w Polsce) z wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności może być opodatkowany przez to państwo (Polska). Poza wyjątkami przewidzianymi w art. 15 ust. 2, taki dochód będzie zwolniony od opodatkowania przez drugie państwo (tj. USA).
Natomiast art. 15 ust. 2 umowy stanowi, że dochód taki, uzyskany przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w jednym z umawiających się państw (tj. Polska) z wykonywania wolnego zawodu o samodzielnym charakterze w drugim państwie (tj. USA), może być opodatkowany przez drugie państwo (tj. USA), jeżeli osoba fizyczna przebywa w tym drugim państwie przez okres lub okresy sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.
Jak stanowi art. 15 ust. 3 powołanej umowy, określenie „wolny zawód” obejmuje między innymi samodzielne wykonywanie działalności naukowej, literackiej, artystycznej oraz samodzielną działalność lekarzy, adwokatów, inżynierów, architektów, lekarzy dentystów, dziennikarzy i innych.
Przepisy ww. umowy dotyczące wolnych zawodów zawierają otwartą definicję wolnego zawodu poprzez wskazanie przykładów działalności uznanej za wolny zawód o samodzielnym charakterze.
Odnosząc się zatem, w kontekście umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, do definicji „wolnego zawodu o samodzielnym charakterze” w znaczeniu wynikającym z prawa krajowego, należy uznać, że działalność wykonywana osobiście mieści się w pojęciu wolnego zawodu.
Z analizy unormowań art. 15 ust. 2 umowy polsko-amerykańskiej wynika, że dochód uzyskiwany przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu samodzielnie wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia na terytorium Polski będzie podlegał opodatkowaniu w USA tylko w przypadku, jeśli osoba ta przebywa w USA przez okres przekraczający łącznie 183 dni w ciągu roku podatkowego. Jeżeli osoba taka przebywa w USA krócej niż 183 dni w ciągu roku podatkowego, jego dochód podlega opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji, tj. w Polsce.
Należy wskazać, że większość międzynarodowych umów zawiera analogiczne regulacje stanowiące o tej materii.
Przychody z Upwork a rozliczenie na gruncie podatku PIT
Powracając na grunt polskich przepisów podatkowych, należy wskazać, że przychody z działalności wykonywanej osobiście podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej. Podstawą opodatkowania jest dochód. W takim przypadku zastosowanie znajdują 20-procentowe koszty uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy PIT.
Należy też pamiętać o obowiązku opłacania miesięcznych zaliczek na podatek w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania przychodu do US. Obowiązek ten wynika z treści art. 44 ust. 1a pkt 3 ustawy PIT
Jak wynika z art. 44 ust. 3a ustawy PIT, podatnicy uzyskujący dochody, o których mowa w ust. 1a, są obowiązani w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania, wpłacać zaliczki miesięczne, stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Za dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody po odliczeniu miesięcznych kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 lub 9 oraz zapłaconych w danym miesiącu składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lub 2a. Przy obliczaniu zaliczki podatnik może stosować wyższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
W myśl art. 44 ust. 3a ustawy PIT zaliczka może być pomniejszona o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł).
Ponadto w przypadku otrzymania wynagrodzenia w innej walucie należy dokonać odpowiedniego przeliczenia na złotówki. W myśl art. 11a ust. 1 ustawy PIT przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Należy też zaznaczyć, że w przypadku działalności wykonywanej osobiście dniem uzyskania przychodów jest dzień otrzymania środków pieniężnych lub dzień pozostawienia ich do dyspozycji podatnika. To powoduje, że dniem uzyskania przychodów będzie też dzień otrzymania przelewu na rachunek podatnika (nawet jeżeli podatnik nie dokona wypłaty tych środków).
Przykład 1.
Pan Paweł poprzez platformę Upwork zrealizował zlecenie na rzecz kontrahenta z USA. 25 marca 2025 roku otrzymał wynagrodzenie w kwocie 1500 USD. W jaki sposób powinien rozliczyć otrzymaną kwotę?
Po pierwsze należy dokonać przeliczenia USD na PLN. Przy zastosowaniu kursu NBP z 24 marca, 1500 USD będzie stanowić przychód w kwocie 5788 PLN. Następnie należy ustalić koszty podatkowe, które wynoszą 1158 PLN (20% × 5788 PLN). To oznacza, że dochód do opodatkowania wynosi 4630 PLN. Od tej kwoty obliczamy zaliczkę na podatek według 12-procentowej stawki, tj. 556 zł. Zaliczkę można pomniejszyć o 1/12 kwoty wolnej o podatku, co oznacza, że wpłacie do US podlega kwota 256 PLN (556 PLN - 300 PLN). Wskazaną kwotę pan Paweł ma obowiązek wpłacić do US w terminie do 20 kwietnia 2025 roku. Następnie w deklaracji PIT-36 składanej do 30 kwietnia 2026 roku wykazuje dochód z działalności wykonywanej osobiście oraz zapłaconą zaliczkę.
Mając na uwadze powyższe, należy zatem wskazać, że przychody z Upwork podlegają rozliczeniu w Polsce jako działalność wykonywana osobiście. Całość uzyskanej od zagranicznego kontrahenta kwoty należy rozliczyć w polskim zeznaniu podatkowym oraz poprzez wpłatę miesięcznych zaliczek na podatek PIT.
