Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne jest obowiązkowe w przypadku każdej umowy o pracę oraz przy większości umów zlecenia. Każdy pracodawca musi wówczas regularnie uiszczać składki na rzecz swojego pracownika – w przeciwnym wypadku naraża się na odpowiedzialność finansową. Z kolei w sytuacjach, w których pracownik nie jest obowiązkowo objęty wszystkimi ubezpieczeniami, ustawodawca wprowadził możliwość dobrowolnego opłacania składek – co jednak dzieje się w przypadku, gdy pracodawca zapomniał uiścić je w terminie? Czy możliwe jest przywrócenie terminu opłacania składek?
Darmowy wniosek o przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - do pobrania!
Dobrowolne składki na ubezpieczenia społeczne
Składki na ubezpieczenia społeczne mogą być dobrowolnie opłacane przez zainteresowaną osobę. Taka sytuacja występuje najczęściej w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło.
Prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi przysługuje osobom, które nie spełniają warunków do objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo.
Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi.
Prawo do dobrowolnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy składek:
- emerytalnych,
- rentowych,
- chorobowych.
Z powyższego uprawnienia mogą skorzystać osoby:
- mieszkające w Polsce,
- mieszkające za granicą – pod warunkiem, że były wcześniej objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnymi lub rentowymi w Polsce (np. pracowały na podstawie umowy o pracę, oskładkowanej umowy zlecenia lub w oparciu o własną działalność gospodarczą),
- mieszkające za granicą i nie spełniające powyższej przesłanki – pod warunkiem, że mają wobec nich zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (osoba taka musi zamieszkiwać na terenie jednego z państw Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz Konfederacji Szwajcarskiej. Są to następujące państwa: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Lichtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy).
Terminowość opłacania dobrowolnych składek na ubezpieczenia społeczne
Decyzja o opłacaniu dobrowolnych składek emerytalnych, rentowych lub chorobowych oznacza, że dana osoba musi regularnie dokonywać wpłat na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – składki te powinny być opłacane co miesiąc.
Ubezpieczenia dobrowolne przestają istnieć pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który składki zostały zapłacone po terminie lub w niepełnej wysokości. Nieterminowe opłacanie składek oznacza więc w praktyce wygaśnięcie danego ubezpieczenia (emerytalnego, rentowego lub chorobowego).
Brak terminowości w opłacaniu składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne może wynikać z różnych przyczyn, także tych niezawinionych. W związku z tym ustawodawca wprowadził możliwość wnioskowania o przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne.
Jak przywrócić termin opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne?
Naruszenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenie emerytalne, rentowe lub chorobowe następuje już po przekroczeniu jednego dnia płatności. Nie ma więc znaczenia, czy zobowiązany do opłacania takich składek uchybił terminowi w krótszym lub dłuższym okresie.
Warto jednak pamiętać, że niezbyt długa zwłoka daje większą szansę na przywrócenie terminu do opłacenia zaległej składki. Im dłużej będziemy czekali ze złożeniem odpowiedniego wniosku, tym bardziej prawdopodobne jest, że ZUS nie przychyli się do złożonej prośby.
Przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne wymaga sporządzenia pisemnego wniosku. Jest on dostępny na stronie internetowej ZUS pod nazwą „Wniosek US-9”. Pismo można sporządzić również samodzielnie.
Wniosek można złożyć na 3 różne sposoby:
- elektronicznie – wymagane jest wówczas posiadanie konta na PUE (Platformie Usług Elektronicznych), a także certyfikatu kwalifikowanego oraz PIN-u do certyfikatu kwalifikowanego, lub loginu i hasła do profilu zaufanego ePUAP. Brak konta na PUE uniemożliwia rozwiązanie sprawy w tym trybie;
- osobiście – opcja dostępna w każdym oddziale ZUS w Polsce. Wnioskodawca musi legitymować się ważnym dokumentem tożsamości (dowodem osobistym, paszportem lub kartą pobytu). Możliwe jest także załatwienie sprawy przez pełnomocnika – konieczne jest wówczas posiadanie stosownego upoważnienia;
- listownie – w tym trybie należy wysłać wniosek do właściwego oddziału ZUS.
Wniosek o przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne
Wniosek o przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne jest pismem podlegającym pod przepisy administracyjne. W jego treści muszą się znaleźć:
- miejscowość i data sporządzenia wniosku;
- dokładne dane wnioskodawcy (wraz z aktualnym adresem zamieszkania oraz numerem PESEL);
- określenie, czy wnioskujemy o przywrócenie terminu do opłacenia składek emerytalno-rentowych czy też składki chorobowej;
- wskazanie, kogo dotyczy dany wniosek – kto jest zobowiązany do opłacania dobrowolnych składek na ubezpieczenia społeczne;
- uzasadnienie pisma – w tej części należy wskazać, z jakich powodów doszło do uchybienia terminu płatności składek (np. z powodu wypadku, choroby, zdarzenia losowego) i jak długo ono trwało;
- określenie sposobu odbioru odpowiedzi od ZUS (osobiście, listownie, przy pomocy platformy elektronicznej PUE);
- osobisty podpis wnioskodawcy.
Jak długo trwa rozpatrywanie sprawy o przywrócenie terminu do opłacania dobrowolnych składek na ubezpieczenia społeczne?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien niezwłocznie udzielić odpowiedzi na złożony wniosek. Maksymalny termin na załatwienie sprawy wynosi miesiąc, jednak jeśli jest ona zbyt skomplikowana, ZUS może wydłużyć czas oczekiwania do 2 miesięcy, licząc od dnia wszczęcia postępowania (w praktyce jest to dzień złożenia wniosku do ZUS).
O każdym przedłużeniu terminu załatwienia sprawy ZUS musi poinformować wnioskodawcę – w przeciwnym wypadku upływ miesiąca od dnia złożenia wniosku oznacza automatycznie uwzględnienie żądań wnioskodawcy zawartych w takim piśmie (następuje to w trybie tzw. milczącego załatwienia sprawy).
Rozstrzygnięcia w sprawach dotyczących przywracania terminów do opłacania dobrowolnych składek na ubezpieczenia społeczne zapadają przy pełnej uznaniowości ZUS. Tak naprawdę to, czy sprawa zostanie załatwiona pozytywnie na rzecz wnioskodawcy, zależy od pracownika Zakładu.
Dużą szansę na przywrócenie omawianego terminu mają przede wszystkim te osoby, które uchybiły płatności po raz pierwszy i nie nastąpiło to w zbyt długim okresie (np. mamy do czynienia z jednodniowym opóźnieniem). Podobnie będzie w sytuacji, gdy uchybienie nie nastąpiło z winy wnioskodawcy (np. nie opłaciliśmy składki z powodu wypadku i wizyty w szpitalu). Takie okoliczności trzeba oczywiście wskazać w uzasadnieniu wniosku – mogą one bowiem wpłynąć na pozytywne rozwiązanie całej sprawy.
Jeśli ZUS nie uwzględni jednak złożonego wniosku, mamy prawo odwołania się od wydanej decyzji (prawo to musi być wyraźnie wskazane w treści takiej decyzji z określeniem terminu i sposobu wniesienia odwołania). Ostatecznie sprawa może więc znaleźć swój finał w sądzie.
Przywrócenie terminu opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne
Każda osoba, która uchybiła terminowi opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenia społeczne, ma możliwość wnioskowania do ZUS o przywrócenie możliwości zaległej płatności. Dotyczy to sytuacji, w których uchybienie obejmowało chociażby 1 dzień.
Aby przywrócić zaległy termin, należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z uzasadnieniem i czekać na decyzję ZUS. W przypadku uchybień spowodowanych niezawinionym działaniem wnioskodawcy istnieje spora szansa na pozytywne rozstrzygnięcie danej sprawy.