W każdym przedsiębiorstwie niezwykle ważny jest stosowany sposób kierowania. Istnieją odmienne style nadzoru pracy nad zespołami. Przedstawiamy, czym charakteryzują się poszczególne style przywództwa i które z nich są najczęściej spotykane. Oprócz tego wymieniamy cechy osób, które stosują dany sposób zarządzania pracownikami.
Podstawowe style przywództwa
Niezwykle ciężko znaleźć osobę, która całkowicie wpisuje się w konkretny styl. Zazwyczaj jednak przewaga jego cech pozwala na dopasowanie go do danego wzorca. Zdarza się, że lider dostosowuje sposób kierowania do profilu działalności firmy oraz jej celów. U niektórych styl przywództwa wynika jednak z osobistych cech charakteru. Bez względu na przyczynę stosowania danego stylu trzeba pamiętać, że najważniejszy jest interes przedsiębiorstwa.
Istnieją trzy podstawowe style przywództwa – zostały one opisane poniżej.
Styl demokratyczny
Stosowany jest głównie wtedy, gdy przedsiębiorstwo posiada jeden cel, który jest wspólny dla wszystkich pracowników. Opinia każdego ze współpracowników jest równie istotna i brana pod uwagę w procesach decyzyjnych. Niezwykle ważna jest komunikacja pomiędzy kadrą zarządzającą a wszystkimi pracownikami. Każdy wie, że jego głos się liczy, co powoduje wysoki poziom motywacji i zaangażowania. Do wad opisywanego stylu można zaliczyć długość podejmowania decyzji. W momencie przedyskutowania każdej sprawy z pracownikami może okazać się, że zajmuje to dużo czasu.
Styl liberalny
Kadra zarządzająca ogranicza się jedynie do zapewnienia narzędzi do pracy, a jakiekolwiek rozwiązania nasuwa jedynie wówczas, kiedy ktoś się zwróci bezpośrednio o pomoc. Można się spotkać z opinią, że ten styl zarządzania nie powinien być w ogóle nazywany zarządzaniem, a jego stosowanie może nawet zaszkodzić przedsiębiorstwu. Kierownik nie ocenia wykonywanej pracy, nie krytykuje ani nie chwali. Może doprowadzić do tego, że pracownicy będą się czuli zdezorientowani, nie wiedząc, jak mają pracować i czy prawidłowo wykonują swoje obowiązki.
Styl autokratyczny
Ten styl przywództwa charakteryzuje brak zaufania przełożonego do pracowników. Wychodzi on z założenia, że niepilnowani pracownicy nie będą rzetelnie wykonywać swoich zadań. Dlatego też każdy pracownik dostaje jasno wyznaczone zadania, z których następnie jest rozliczany. Minusem takiego podejścia do zarządzania jest brak zaangażowania i kreatywności ze strony pracowników.
Style przywództwa określone przez Daniela Golemana
Według amerykańskiego psychologa Daniela Golemana wymienia się 5 dodatkowych typów stylów przywództwa:
- styl trenerski – tzw. coaching. Przełożony główny nacisk kładzie na rozwój pracowników, rozdziela zadania i stosuje różne sposoby motywowania. Zna on mocne i słabe strony podwładnych i wie, na co kłaść największy nacisk. Pracownicy wiedzą, jak ważny dla przedsiębiorstwa jest ich stały rozwój i doskonalenie umiejętności;
- styl afiliacyjny – charakterystyką tego stylu przywództwa jest silna potrzeba przełożonego tworzenia przyjaznej atmosfery. Szef często chwali pracowników i utrzymuje z nimi przyjacielskie stosunki. Na pewno można przypisać temu stylowi dobrą atmosferę w firmie, jednak takie traktowanie może rozleniwić pracowników;
- styl wizjonerski – w tym przypadku szef przedstawia pracownikom swoją wizję i wszyscy mają się do niej dostosować. Nie występuje tu jednak delegowanie zadań. Każdy pracownik zna cel firmy i wie, w jakim kierunku ma dążyć;
- styl procesowy – najważniejsze w firmie jest wykonywanie zadań. Przełożony dokładnie określa styl pracy, do którego trzeba się dostosować;
- styl nakazowy – styl ten podobny jest do stylu autokratycznego, o którym mowa na początku artykułu.
