Zdarza się, że polscy przedsiębiorcy nawiązują wieloletnie kontrakty z podmiotami z zagranicy. Powoduje to, że mogą oni liczyć na upusty i specjalne traktowanie. Jedną z najczęściej stosowanych preferencji jest udzielenie skonta. Podatnicy powyższą obniżkę muszą rozliczyć i często mają z tym problem. Wyjaśniamy jak opodatkować skonto przy zagranicznej transakcji WNT.
WNT opodatkowanie VAT
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Abyśmy transakcję uznali jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, zawsze musi więc ona spełnić dwa podstawowe warunki:
-
po pierwsze podmiot z jednego państwa członkowskiego musi nabyć prawo do rozporządzania towarami jak właściciel; zatem na rzecz tego podmiotu musi być dokonana dostawa;
-
po drugie po nabyciu towary są przemieszczane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki, przy czym pozostaje bez znaczenia, kto faktycznie przewozi towar i na czyje zlecenie jest to czynione, gdyż towary w wyniku dokonanej dostawy mogą być wysyłane lub transportowane przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Przykład 1.
Spółka, czynny podatnik VAT, nabywa w państwie członkowskim Unii Europejskiej towar. Podmiot, który dokonuje dostawy na rzecz spółki, wcześniej dokonał importu z Chin. Jest on także czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej. Po nabyciu na terytorium państwa członkowskiego towar jest transportowany do magazynu spółki znajdującego się na terytorium Polski. Transport organizuje spółka. Czy w takim przypadku można uznać dostawę jako WNT?
Tak, w tym przypadku dochodzi do WNT. Spółka nabywa towar w innym kraju UE i to, że jest wcześniej importowany, nie ma znaczenia. Ponadto organizacja transportu nie wpływa w żaden sposób na uznanie transakcji jako WNT.
Moment powstania obowiązku podatkowego przy WNT
Przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Zatem w przypadku wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej przed upływem 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w przypadku, gdy podatnik podatku od wartości dodanej nie wystawił faktury przed upływem 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, obowiązek podatkowy powstaje z upływem 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Przykład 2.
Podatnik dokonuje zakupu maszyny pakującej w Niemczech. Wymaga to od niego, aby dokonał wpłaty dwóch zaliczek. Maszyna jest bowiem bardzo droga i produkowana na specjalne zamówienie. Producent wystawił fakturę proforma i na tej podstawie podatnik dokonał wpłaty zaliczki. Po wpłacie producent wystawił fakturę, która to dokumentuje. Czy w tym przypadku podatnik musi rozpoznać WNT?
Przepisy ustawy definiujące moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w żaden sposób nie wiążą go z wpłatą zaliczki na poczet dostawy towaru. Wpłata zaliczki na poczet dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia nie powoduje tym samym powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.
Tym samym w przypadku uiszczenia zaliczek przed dokonaniem dostawy, jak również otrzymania faktur potwierdzających uiszczenie zaliczek, nie powoduje to powstania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia maszyny z Niemiec
W analizowanym przykładzie, gdy kontrahent wystawi fakturę końcową przed upływem 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonana będzie dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, dopiero powstanie obowiązek podatkowy.
Skonto przy zagranicznej transakcji WNT
Podstawą opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.
Co istotne, podstawa opodatkowania WNT nie obejmuje między innymi kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty.
Skonto przyznawane podatnikowi przez unijnego dostawcę zmniejsza więc podstawę opodatkowania WNT zakupionych towarów.
Tym samym podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
-
stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
-
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
-
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Dla określenia podstawy opodatkowania wyróżnia się dwa rodzaje rabatów:
-
przyznane przed ustaleniem ceny i dokonaniem zapłaty, które nie mają wpływu na podstawę opodatkowania;
-
przyznane po dostawie towarów.
Przypomnijmy, że skonto stanowi procentowe zmniejszenie należności za dokonane czynności, w sytuacji gdy zapłata należności przez odbiorcę ma miejsce przed terminem płatności. Zgodnie z definicją słownikową tego pojęcia zawartą w „Małym słowniku języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997 rok), skonto to „procentowe zmniejszenie sumy należności, przyznawane nabywcy towaru na warunkach kredytowych, w razie zapłaty należności gotówką przed umówionym terminem”.
Przykład 3.
Podatnik dokonuje zakupu środków chemicznych we Francji. Ustalił ze swoim dostawcą, że w przypadku zapłaty za towar w terminie miesięcznym otrzyma skonto. Podatnik korzysta z tej możliwości i płaci w terminie miesiąca. Kontrahent po uzyskaniu wpłaty wystawia fakturę korygującą dokumentującą przyznane skonto. W praktyce skonto jest już przyznawane po rozliczeniu WNT. Jak podatnik ma rozliczyć fakturę korygującą je dokumentującą?
W naszym przypadku zapłata, w której uwzględniono skonto, będzie dotyczyła dostaw z poprzedniego miesiąca – tzn., od których obowiązek podatkowy już powstał i został wykazany w ewidencjach JPK.
Tym samym podstawę opodatkowania i podatek należny z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów należy pomniejszyć w miesiącu, w którym dokonano zapłaty uprawniającej do skorzystania ze skonta. Ponadto w tym miesiącu dokonujemy także korekty podatku naliczonego do odliczenia.
Podsumowując, podatek VAT należny oraz VAT naliczony z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru winien zostać rozliczony zgodnie z wartościami wynikającymi z faktury korygującej i w momencie otrzymania skonta.
