Prowadzenie firmy bez samochodu może być dużym wyzwaniem. Niektórzy przedsiębiorcy z różnych powodów (np. oszczędność czy ochrona środowiska) decydują się na taki krok, ale zdecydowana większość wykorzystuje co najmniej jeden samochód oraz różnego rodzaju maszyny i urządzenia w działalności gospodarczej. Przypominamy, że każda osoba prowadząca firmę i korzystająca ze środowiska ma obowiązek do 31 marca roku następnego sporządzić sprawozdanie środowiskowe. Nie każdy natomiast musi je złożyć do urzędu marszałkowskiego i uiścić opłatę, jednak o tym w dalszej części artykułu.
Sprawozdanie środowiskowe w ustawie o Prawie ochrony środowiska
Sprawozdanie ze środowiska to dokument zawierający zestawienie opłat za korzystanie ze środowiska.
„Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:
1. wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
a) przydzielone uprawnienia do emisji na zasadach określonych w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2017 r. poz. 568 i 1089 oraz z 2018 r. poz. 650);
2. składowanie odpadów”.
Kto zobowiązany jest sporządzić sprawozdanie środowiskowe?
Przez podmiot korzystający ze środowiska (na podstawie art. 3 pkt 20 ustawy – Prawo ochrony środowiska) należy rozumieć:
- przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu przepisów ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;
- jednostkę organizacyjną niebędącą przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców;
- osobę fizyczną niebędącą podmiotem, o którym mowa w lit. a, korzystającą ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
Sprawozdanie środowiskowe ma zatem obowiązek sporządzić każdy przedsiębiorca, który w ramach prowadzonej działalności wykonuje przynajmniej jedną z powyższych czynności, czyli m.in. użytkuje pojazd w firmie. Trzeba mieć na uwadze, że w odniesieniu do sprawozdania ze środowiska bez znaczenia jest sposób użytkowania samochodu w działalności, czyli wykorzystanie prywatnego lub użyczonego pojazdu, leasing operacyjny, finansowy czy też wprowadzenie auta do ewidencji środków trwałych. Każdy przedsiębiorca użytkujący przynajmniej jeden samochód w firmie, bez względu na formę i częstotliwość, musi sporządzić zeznanie za korzystanie ze środowiska.
Nie wszyscy przedsiębiorcy zobowiązani są do przekazania do urzędu marszałkowskiego zeznania za korzystanie ze środowiska. Jeżeli bowiem opłata środowiskowa wynikająca ze sporządzonego zeznania za korzystanie ze środowiska nie przekroczy 100 zł, nie trzeba dostarczać zeznania. Wystarczające jest wówczas przechowywanie go w swojej dokumentacji. Sporządzone zeznanie stanowi wówczas podstawę zwolnienia z przekazania go do urzędu marszałkowskiego.
W razie gdy nie zostanie spełniony powyższy warunek, czyli kwota wynikająca z zeznania wynosi 100 zł lub więcej, sprawozdanie środowiskowe trzeba złożyć do urzędu marszałkowskiego w terminie do 31 marca roku następującego po roku, za który dokument został sporządzony.
„Nie wnosi się opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1, których roczna wysokość wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego nie przekracza 800 zł. W przypadku gdy roczna wysokość opłaty z tytułu każdego z rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1 nie przekracza 100 zł nie przedkłada się także wykazów i informacji, o których mowa w art. 286 ust. 1, 2 i 5”.
Sprawozdanie środowiskowe można dostarczyć do urzędu w następujący sposób:
- osobiście,
- listownie,
- elektronicznie.
Opłaty za korzystanie ze środowiska
Opłatę za korzystanie ze środowiska zaokrąglamy do pełnych złotych według zasad matematycznych, czyli końcówkę kwoty mniejszą niż 50 groszy należy pominąć, a końcówkę kwoty wynoszącą 50 i więcej groszy zwiększyć do pełnych złotych. Opłatę wynikającą ze sporządzonego wykazu należy uiścić tylko wówczas, gdy jest ona równa 800 zł bądź wyższa.
Opłatę za korzystanie ze środowiska wnosi się na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska. Opłatę za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wynikające z eksploatacji urządzeń wnosi się na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska.
W razie niedotrzymania terminu zapłaty, opłatę za korzystanie ze środowiska wynikającą ze sprawozdania należy uiścić wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.
Sprawozdanie środowiskowe za 2019 rok
Przypomnijmy, że termin na sporządzenie sprawozdania oraz ewentualne złożenie i wniesienie opłaty za korzystanie ze środowiska za 2019 rok mija 31 marca 2020 roku. Jeżeli jednak obowiązek nie zostanie dopełniony w terminie, należy możliwie najszybciej sporządzić sprawozdanie ze środowiska i jeżeli opłata przekroczy 100 zł przekazać zeznanie do urzędu marszałkowskiego, a w razie gdy opłata będzie wyższa od 800 zł, trzeba wnieść opłatę.
Zobowiązania z tytułu opłaty za korzystanie ze środowiska przedawniają się z upływem 5 lat, które należy liczyć, począwszy od końca roku, w którym upłynął termin płatności danej opłaty.
Sprawozdanie środowiskowe – wniosek i kalkulator
Wybór odpowiedniego wykazu zależy od sposobu, w jaki przedsiębiorca korzysta ze środowiska. Wystarczające jest zatem wypełnienie jedynie wykazów dotyczących danej działalności. Jeżeli przykładowo przedsiębiorca używa w swojej firmie jedynie samochodu osobowego, uzupełnia wyłącznie informacje związane z tym pojazdem (ilość oraz rodzaj gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza). Prawidłowe uzupełnienie sprawozdania środowiskowego wymaga weryfikacji aktualnych stawek opublikowanych w Obwieszczeniu Ministra Środowiska w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska za dany rok.
Aktualne stawiki i wykazy pomocne przy sporządzaniu sprawozdania za korzystanie ze środowiska można znaleźć na stronie lub bezpośrednio we właściwym urzędzie marszałkowskim w dziale "Ochrona środowiska".
