W ciągu ostatnich lat obserwujemy dynamiczny rozwój cyfryzacji w obszarze księgowości i rozliczeń podatkowych. Nowoczesne technologie zrewolucjonizowały sposób prowadzenia dokumentacji, usprawniając procesy raportowania oraz zwiększając transparentność rozliczeń. Jednym z wyzwań w tym zakresie jest wdrożenie JPK_KR_PD, które wymaga dostosowania systemów księgowych do nowych standardów raportowania w podatku CIT. Zmiany te dotyczą zarówno podatników podatku dochodowego od osób prawnych, jak i dostawców oprogramowania, księgowych oraz urzędników.
Cyfryzacja dokumentacji księgowej w CIT - nowe zasady obowiązujące od 1 stycznia 2025 roku
Począwszy od 1 stycznia 2025 roku, zaczną obowiązywać nowe przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W Dzienniku Ustaw z 29 sierpnia 2024 roku pod pozycją 1314 opublikowano Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 sierpnia 2024 roku w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Od 1 stycznia 2025 roku określone grupy podatników będą miały obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu programów komputerowych i księgi te będą musiały zostać przekazane do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w formie plików elektronicznych zgodnych z określoną strukturą logiczną.
W związku z nowymi przepisami Ministerstwo Finansów opublikowało broszury dotyczące struktury logicznej księgi rachunkowej JPK_KR_PD i ewidencji środków trwałych i w informacji z 26 sierpnia 2024 roku udzieliło dodatkowych wyjaśnień dotyczących nowych zasad cyfryzacji dokumentacji księgowej w podatku CIT, poinformowało o możliwości kierowania pytań dotyczących nowego obowiązku na adres e- mail: helpdesk@mf.gov.pl. Zapowiedziano także, że odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania będą publikowane na stronach MF.
JPK_KR_PD – harmonogram
Obowiązek przekazywania organom podatkowym struktur JPK_KR_PD zostanie wprowadzony etapami.
Pierwszy etap za rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2024 roku obejmuje:
- podatników podatku dochodowego od osób prawnych, których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym albo roku obrotowym przekroczyła 50 milionów euro, oraz
- podatkowe grupy kapitałowe.
Termin na złożenie pierwszej struktury JPK_KR_PD dla tych grup podatników został wyznaczony na 31 marca 2026 roku i jest zbieżny z terminem złożenia zeznania podatkowego za 2025 rok.
Kolejnym etapem wprowadzenia zmian w zakresie raportowania danych w ramach struktury JPK_KR_PD będzie objęcie nowym obowiązkiem przekazywania pliku JPK_KR_PD za rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2025 roku pozostałych podatników podatku dochodowego od osób prawnych obowiązanych do składania ewidencji JPK_VAT. Jako ostatni za rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2026 roku strukturę JPK_KR_PD zaczną przesyłać także pozostali podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych.
Poszczególne grupy podatników wymienione powyżej będą zobligowane do prowadzenia ksiąg i ewidencji według nowych struktur logicznych odpowiednio od:
- 1 stycznia 2025 roku,
- 1 stycznia 2026 roku,
- 1 stycznia 2027 roku.
Trzeba podkreślić, że obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu programów komputerowych oraz ich przesyłania w ustrukturyzowanej formie do naczelnika urzędu skarbowego nie ma wpływu na obowiązujący sposób składania zeznań i deklaracji CIT.
O jakie dodatkowe dane należy uzupełnić księgi rachunkowe?
Przy czym dzięki wskazaniu okresu przejściowego, za 2025 rok podatnicy objęci nowym obowiązkiem raportowania w ramach struktury JPK_KR_PD mogą skorzystać z uproszczenia polegającego na zastosowaniu zwolnienia dotyczącego raportowania części danych. W konsekwencji za 2025 rok w strukturze logicznej ksiąg rachunkowych trzeba uwzględnić tylko jeden element, a mianowicie znaczniki identyfikujące konta ksiąg (art. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia).
Natomiast począwszy od 2026 roku, w strukturze logicznej ksiąg rachunkowych będzie trzeba uwzględnić także:
- numer identyfikacji podatkowej kontrahenta podatnika, o ile został nadany (art. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia);
- numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, o ile został nadany do dnia przekazania księgi – w przypadku faktur wystawionych przez podatnika stanowiących dowód księgowy (art. 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia);
- dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie danego środka trwałego lub danej wartości niematerialnej i prawnej z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (art. 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia);
- wysokość różnicy pomiędzy wynikiem finansowym ustalonym na podstawie przepisów o rachunkowości a podstawą opodatkowania ustaloną na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 2 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia).
Dodatkowo MF zapowiedziało, że wyłączenie obowiązku przekazywania za 2025 rok danych z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nastąpi w drodze odrębnego aktu prawnego.
Ministerstwo Finansów opublikowało broszury informacyjne do struktur logicznych JPK_KR_PD i JPK_ŚT_KR, w których opisano zawartość struktury logicznej księgi rachunkowej JPK_KR_PD i ewidencji środków trwałych oraz wyjaśniono treść poszczególnych elementów zawartych w strukturze logicznej. Broszury są dostępne na stronie rządowej: https://www.gov.pl/web/kas/struktury-jpk-w-podatkach-dochodowych.
Jakie postulaty rynku zostały uwzględnione przez MF?
Ministerstwo Finansów uwzględniło część postulatów zgłaszanych podczas konsultacji mających na celu uproszczenie realizowanych obowiązków w zakresie prowadzonych ksiąg. W szczególności zdecydowano się na wyłączenie z obowiązku przekazywania NIP-u dla poszczególnych zdarzeń w przypadku wskazanych w rozporządzeniu podatników, m.in. banków i przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Kolejnym postulatem podatników uwzględnionych przez resort jest to, że zakres dodatkowych danych nie będzie obejmował środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych wprowadzonych do ewidencji przed 1 stycznia 2025 roku, wyjątek stanowi jedynie data wykreślenia ich z ewidencji.
Strukturę logiczną podzielono na 2 odrębne struktury: struktura – księga rachunkowa (JPK_KR_PD) i struktura – ewidencja środków trwałych i WniP – oraz wdrożono funkcjonalność pozwalającą na podzielenie przez podatnika generowanej struktury logicznej JPK_KR_PD na okresy miesięczne/kwartalne/półroczne, co jest szczególnie istotne przy plikach o dużej objętości. Kolejnym uwzględnionym przez MF rozwiązaniem jest przeniesienie znaczników identyfikujących z poziomu dokumentu na poziom konta ksiąg rachunkowych.
