Jednym z obowiązków przedsiębiorcy jest sporządzenie zeznania rocznego po zakończeniu roku podatkowego. Rozliczenie podatkowe i składany formularz PIT zależą od wybranej za dany rok formy opodatkowania. Jakie ulgi można w nim rozliczyć? Czy w zeznaniu rocznym należy wykazać przychód z pracy na etacie? Kiedy mija termin złożenia PIT-u? W artykule omawiamy najczęstsze pytania o zeznanie roczne.
Najczęstsze pytania o zeznanie roczne – jaki PIT złożyć?
Co do zasady formularz PIT-36 mają obowiązek złożyć ci przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych, korzystając ze skali podatkowej (12% do kwoty 120 000 zł, a po przekroczeniu tego progu – 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł). Ponadto PIT-36 składają także podatnicy, którzy uzyskali przychody za granicą lub posiadają przychody z innych źródeł opodatkowanych na zasadach ogólnych. W przypadku gdy przedsiębiorca oprócz prowadzenia działalności osiągnął przychód z tytułu umowy o pracę lub cywilnoprawnej (zlecenie, dzieło), otrzymany od pracodawcy PIT-11 trzeba rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36.
Przykład 1.
Pan Adam w czerwcu 2023 roku zdecydował się założyć jednoosobową działalność gospodarczą rozliczaną na zasadach ogólnych. Wcześniej pan Adam pracował na umowę o pracę w firmie X oraz wykonywał drobne zlecenia dla firmy Y. W jaki sposób i na jakich formularzach pan Adam ma sporządzić zeznania roczne?
Przedsiębiorca rozliczający podatek na zasadach ogólnych ma obowiązek sporządzić PIT-36, wykazując przychód z działalności, a także rozliczyć PIT-11 otrzymany z tytułu umowy o pracę i PIT-11 z umowy cywilnoprawnej.
Do rozliczenia PIT-36L zobowiązani są ci przedsiębiorcy, którzy przychód z działalności rozliczali w oparciu o podatek liniowy. W tym przypadku, gdy oprócz działalności przedsiębiorca osiągnął przychód z tytułu umowy o pracę lub cywilnoprawnej (zlecenie, dzieło), otrzymany od pracodawcy PIT-11 należy rozliczyć osobno, składając PIT-37.
Przykład 2.
Pan Adrian pracował na umowę o pracę przez cały 2023 rok, jednak w lipcu 2023 roku założył własną działalność opodatkowaną podatkiem liniowym. Dodatkowo przedsiębiorca wykonał zlecenie na rzecz firmy Z. W jaki sposób i na jakich formularzach pan Adrian ma sporządzić zeznania roczne?
W tym przypadku pan Adrian, który rozlicza działalność na podstawie podatku liniowego, ma obowiązek sporządzić PIT-36L, wykazując przychód z działalności, natomiast w celu rozliczenia przychodu z umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej przedsiębiorca ma obowiązek złożenia PIT-37, wykazując w nim PIT-11 otrzymany od firmy Z.
Z kolei do złożenia PIT-28 zobowiązani są podatnicy, którzy rozliczają zryczałtowany podatek dochodowy, czyli otrzymują dochody z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze (pod warunkiem że nie są one zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych). W tym przypadku również – gdy przedsiębiorca oprócz działalności osiągnął przychód z tytułu umowy o pracę lub cywilnoprawnej (zlecenie, dzieło) – otrzymany od pracodawcy PIT-11 należy rozliczyć osobno, składając odrębny formularz PIT-37.
PIT-11 a najczęstsze pytania o zeznanie roczne przedsiębiorcy
PIT-11 otrzymują osoby zatrudnione na umowie o pracę oraz umowy cywilnoprawne (zlecenie, o dzieło) od swojego pracodawcy. Ci z kolei mają czas na złożenie i przesłanie do US wypełnionego PIT-11 do 31 stycznia każdego roku. Natomiast pracownikowi PIT-11 pracodawca musi przekazać do końca lutego.
Najczęstsze pytania o zeznanie roczne to również sytuacja, gdy pracodawca nie wysłał do pracownika PIT-11. W przypadku gdy podatnik nie otrzymał PIT-11 od swojego pracodawcy, nie zwalnia go to z obowiązku rozliczenia podatku. Pomimo braku PIT-11 od pracodawcy podatnik powinien złożyć roczne zeznanie w terminie na podstawie posiadanych dokumentów.
Jak wykazać otrzymany PIT-40A i PIT-11A?
PIT-40A (gotowe obliczenie podatku) wystawiany jest dla podatnika przez ZUS lub KRUS automatycznie do końca lutego każdego roku w przypadku, gdy uzyskiwane były przez niego dochody z tytułu:
- emerytur i rent,
- rent strukturalnych,
- rent socjalnych,
- świadczeń przedemerytalnych,
- zasiłków przedemerytalnych,
- nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.
Emeryci oraz renciści, którzy nie posiadają dodatkowych źródeł dochodu, nie składają deklaracji podatkowej do urzędu skarbowego.
Natomiast PIT-11A z ZUS-u podatnik otrzyma w sytuacji, gdy uzyskany został przez niego dochód z tytułu:
- emerytury,
- renty,
- zasiłku pieniężnego z ubezpieczenia społecznego, np. zasiłku macierzyńskiego
– wypłacany przez organ rentowy.
Świadczenie to należy wykazać w zeznaniu rocznym PIT.
Przykład 3.
Pani Julia, która prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, w 2023 roku przebywała na zwolnieniu chorobowym. Od ZUS-u dostała PIT-11A. W jaki sposób dokonać jego rozliczenia?
W sytuacji, w której zasiłek wypłacany jest przez ZUS, a przedsiębiorca prowadzi działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych, podatnik wypełnia PIT-36 i tam wykazuje otrzymany PIT-11A od ZUS-u.
Najczęstsze pytania o zeznanie roczne o ulgi w PIT
Co do zasady ustawa o PIT przewiduje szereg ulg i odliczeń, z których można skorzystać, sporządzając zeznanie roczne. Wśród tych najczęściej stosowanych ulg i odliczeń w podatku dochodowym są:
- ulga na dziecko,
- ulga na internet,
- ulga na IKZE,
- ulga B+R,
- przekazane darowizny,
- odliczenie straty podatkowej,
- ulga rehabilitacyjna,
- ulga termomodernizacyjna.
Co ważne, część odliczeń uzależniona jest od rodzaju opodatkowania, jakie wybrał podatnik.
Czas oczekiwania na zwrot podatku
Najczęstsze pytania o zeznanie roczne to m.in. te o termin, jaki należy odczekać, aby otrzymać zwrot podatku. Co do zasady czas oczekiwania na zwrot podatku za 2023 rok jest liczony od 15 lutego 2024 roku.
Jak wynika z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT:
„Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym”.
Oznacza to, że zeznania roczne złożone przed 15 lutym uznaje się za złożone 15 lutego.
Co warto zaznaczyć – zwrot podatku jest uzależniony od tego, w jakiej formie zostało złożone zeznanie roczne oraz od faktu, czy nie zawiera błędów.
Co do zasady są trzy terminy, których fiskus musi dotrzymać w przypadku zwrotu nadpłaconego podatku. I tak:
- podatnicy, którzy złożyli deklaracje za rok 2023 rok drogą elektroniczną, otrzymają zwrot podatku dochodowego w ciągu maksymalnie 45 dni, licząc od dnia następującego po złożeniu deklaracji,
- podatnicy rozliczający się poprzez papierowy formularz na zwrot nadpłaty PIT będą czekać maksymalnie 3 miesiące,
- podatnicy, którzy posiadają kartę dużej rodziny i złożą deklarację elektronicznie, otrzymają zwrot podatku do 30 dni.
Zwroty zostaną dokonane we wskazanym powyżej czasie, pod warunkiem że zeznanie nie zawierało błędów, a podatnik nie posiadał żadnych zaległości, na które mogłaby zostać zaliczona nadpłata podatku. W przypadku korekty zeznania terminy wskazane powyżej biegną na nowo od dnia złożenia korekty. Natomiast w sytuacji posiadania zaległości w urzędzie skarbowym w zakresie np. innych podatków, mandatów czy zajęć komorniczych nadpłata podatku w pierwszej kolejności zaliczana jest na istniejące zobowiązania.
Nadwyżka podatku jest zwracana podatnikowi na konto bankowe zgłoszone na formularzu CEIDG-1. Ponadto w zeznaniu rocznym można wskazać numer rachunku bankowego do zwrotu. W tym celu należy uzupełnić część formularza PIT-36, PIT-36L lub PIT-28 dotyczącą rachunku osobistego właściwego do zwrotu nadpłaty.
Rozliczenie z małżonkiem a najczęstsze pytania o zeznanie roczne
Co do zasady ze wspólnego rozliczenia rocznego mogą skorzystać małżonkowie, którzy:
- byli małżeństwem w roku za który składane jest zeznanie roczne,
- istnieje między małżonkami wspólność majątkowa,
- nie opłacają podatku liniowego (PIT-36L) oraz ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) – wyjątkiem jest opodatkowanie w tej formie przychodów z najmu czy dzierżawy,
- pozostają polskimi rezydentami podatkowymi,
- złożą wniosek o wspólne opodatkowanie w deklaracji podatkowej albo dokonają tego w drodze korekty wcześniej złożonej deklaracji.
Przykład 5.
Pan Bartosz prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza ją według podatku liniowego. W zeszłym roku zawarł związek małżeński. Czy może rozliczyć się wspólnie z małżonką, która pracuje na umowę o pracę?
Nie, ponieważ pan Bartosz rozlicza działalność na podstawie podatku liniowego, małżonkowie nie mogą dokonać wspólnego rozliczenia rocznego i składają osobne PIT-y – pan Bartosz z działalności PIT-36L, natomiast małżonka – PIT-37, na którym wykazuje PIT-11 otrzymany od pracodawcy.
Przykład 6.
Pan Michał rok temu ożenił się i w ramach prowadzonej działalności rozlicza podatek w oparciu o zasady ogólne. Czy przedsiębiorca może rozliczyć się wspólnie z małżonką?
Tak, ponieważ działalność rozliczana jest na podstawie zasad ogólnych, małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie na formularzu PIT-36.
Zeznania roczne z działalności gospodarczej w systemie wFirma.pl
W celu wygenerowania zeznania rocznego z działalności gospodarczej należy przejść do zakładki START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ i następnie wybrać jeden z odpowiednich formularzy:
- Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36),
- Roczna deklaracja liniowego podatku dochodowego (PIT 36L),
- Roczna deklaracja zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT 28).
Więcej na temat zeznania rocznego w artykule: Zeznania roczne przedsiębiorcy – jak sporządzić?