Zarówno pożyczki, jak i kredyty wyróżniają się na tle pozostałych form finansowania prowadzonej działalności gospodarczej. Uzyskanie pożyczki w większości przypadków jest szybkie i nie wymaga wielu formalności. Pieniądze mogą się znaleźć na koncie pożyczkobiorcy nawet w przeciągu piętnastu minut od chwili podpisania umowy - tak przynajmniej głoszą krzykliwe hasła reklamowe instytucji finansowych. Jednak pożyczka - jak każde zadłużenie - stanowi pewne obciążenie dla płynności finansowej nie tylko podmiotów gospodarczych, ale także budżetów domowych osób prywatnych, które bardzo często sięgają po dodatkową gotówkę. Znajdując się w lepszej sytuacji finansowej, warto pomyśleć, czy wcześniejsza spłata pożyczki nie będzie bardziej opłacalna.
Czym jest pożyczka
Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego za pośrednictwem umowy pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się do przeniesienia własności na biorącego określoną ilość pieniędzy bądź rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Osoba biorąca pożyczkę natomiast zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tą samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Co istotne, pożyczki opiewające na wartość większą niż 1000 zł powinny zostać uregulowane umową zawierającą zasady spłaty zadłużenia.
W przypadku pożyczek pieniężnych możliwe jest zaciągnięcie długu w przedziale od kilkuset do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Wśród ofert instytucji finansowych dostępne są pożyczki z bardzo zróżnicowanym oprocentowaniem, a jak wiadomo - właśnie ta kwestia decyduje o wyborze. Im wyższe oprocentowanie otrzymanych środków pieniężnych, tym większy koszt oraz obciążenie budżetu.
Czy wcześniejsza spłata pożyczki, to korzyści?
Zdarzają się sytuacje, w których zainwestowane pieniądze zwracają się z nadwyżką. W takim przypadku nie warto odkładać oszczędności na lokatach oraz zwlekać ze spłatą zadłużenia. Gdy pożyczkobiorca nie jest pewien, co powinien zrobić, warto przeprowadzić kalkulacje, co będzie bardziej opłacalne. W odniesieniu do pożyczek na niższe kwoty rzędu - 1-5 tys. złotych - wcześniejsza spłata może okazać się mało atrakcyjna, jednak w przypadku wyższych kwot - oszczędność zaczyna rosnąć.
Warto odnieść się do przepisów Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, gdzie zgodnie z art. 3 ust. 2 za umowę kredytu konsumenckiego uważa się m.in. umowę pożyczki. Konsument ma prawo do uregulowania zobowiązania finansowego przed terminem zgodnie z art. 48-52 ustawy. Według wspomnianych przepisów podatnik może spłacić część lub całość zobowiązania, w każdym czasie - zatem możliwa jest też wcześniejsza spłata pożyczki. Pożyczkodawca natomiast nie może uzależniać wcześniejszej spłaty długu od jego poinformowania przez konsumenta.
Zgodnie z artykułem 49, w przypadku spłaty całości (lub części) kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.
Wcześniejsza spłata pożyczki w praktyce nie powinna się wiązać z ponoszeniem dodatkowych kosztów, tj. prowizji czy pobocznych opłat. Pożyczkodawca może jednak takiej prowizji zażądać, ale tylko w określonych w ustawie przypadkach oraz w nieznacznej wysokości. Zgodnie z art. 50, regulującym tę kwestię, możliwe jest zastrzeżenie w umowie prowizji za spłatę kredytu przed terminem, jeżeli:
- spłata przypada na okres, w którym stopa oprocentowania jest stała,
- kwota spłacanego w okresie dwunastu kolejnych miesięcy kredytu jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, ogłaszanego przez prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty kredytu.
Jeżeli natomiast okres między faktyczną spłatą kredytu a terminem określonym w umowie przekracza jeden rok, to omawiana prowizja nie może przekroczyć 1% spłacanej części pożyczki. W przypadku gdy dany okres nie przekracza jednego roku, wówczas prowizja nie może być wyższa niż 0,5% wartości spłacanego kredytu.
Warto również wiedzieć, iż prowizja za wcześniejszą spłatę pożyczki nie może być większa niż wysokość odsetek, które konsument byłby zobowiązany zapłacić w okresie między spłatą kredytu przed terminem a uzgodnionym terminem zakończenia umowy. Jednocześnie opłata nie może przekraczać swoją wartością bezpośrednich kosztów kredytodawcy związanych z wcześniejszą spłatą pożyczki.
Warunki formalne wcześniejszej spłaty pożyczki
Co do zasady wcześniejsza spłata pożyczki (jej części lub całości) przyczynia się do zmniejszenia wysokości pozostałych rat oraz skrócenia/zakończenia okresu spłaty pozostałego zadłużenia. Banki jednak mogą wprowadzać formalne zasady skorzystania z takiej możliwości, a najczęściej jest to złożenie wniosku z informacją o zamiarze wcześniejszej spłaty zobowiązania najpóźniej na 3 dni przed jej dokonaniem. Zatem przed dokonaniem płatności warto zapoznać się z wymogami instytucji finansowej, w której pożyczka została zaciągnięta.
Polecamy:
