Częściowa spłata zadłużenia (np. rata) jest uznaniem roszczenia przez dłużnika. Uznaniem może być również złożenie przez dłużnika oświadczenia, w którym przyznaje się, że wie o długu. Może to być np. uzgodnienie salda, wniosek dłużnika do wierzyciela o rozłożenie długu na raty lub prośba o odroczenie terminu płatności.
Częściowa spłata zadłużenia a przedawnienie
Dokonując wpłaty pewnej sumy pieniędzy, dłużnik przyznaje, że jest winien wierzycielowi pewną sumę, a tym samym potwierdza istnienie oraz zasadność wierzytelności w stosunku do siebie. Wierzyciel może taką częściową zapłatę odebrać jako aktywność ze strony dłużnika zmierzającą do całkowitego zaspokojenia. Zabieg taki na mocy art. 123 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi przerwanie biegu przedawnienia roszczenia. Warto pamiętać, że przedawnienie dotyczy roszczeń majątkowych. Prawo własności, prawo do ochrony dóbr osobistych, niektóre roszczenia dotyczące nieruchomości nie ulegają przedawnieniu.
Przerwanie biegu przedawnienia następuje tylko wtedy, gdy przed upływem terminu przedawnienia wierzytelności dłużnik uzna swój dług. Art. 123 Kodeksu cywilnego wskazuje, kiedy bieg przedawnienia ulega przerwaniu, a więc poprzez dokonanie każdej czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia; poprzez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Należy pamiętać, że w sytuacji, gdy dojdzie do procesu sądowego, to dłużnik musi podnieść zarzut przedawnienia długu, ale to na wierzycielu spoczywa ciężar udowodnienia że nastąpiła częściowa spłata zadłużenia przez dłużnika. Dlatego też ważne jest, aby zachowywać wszelkie dokumenty świadczące za otrzymaniem części długu np. potwierdzenie przyjęcia przelewu, pokwitowanie zapłaty.
Przykład 1.
Marek prowadząc działalność gospodarczą sprzedał towar pewnej spółce za kwotę 45 000 zł z terminem płatności na dzień 04 stycznia 2016 roku. W dniu 04 stycznia 2018 roku upłynąłby dwu letni termin przedawnienia roszczenia o zapłatę wobec spółki ( 2 lata roszczenia przedsiębiorcy z tytułu umowy sprzedaży) gdyby nie to, że 12 grudnia 2017 roku Marek otrzymał pismo z przeprosinami za nieuregulowanie faktury w terminie oraz przelew na 5 000 zł. Ta sytuacja przerwała bieg przedawnienia a termin biegnie na nowo (następne 2 lata) od dnia złożenia owego pisma spółki, podpisanego przez nieuprawionych do reprezentacji członków zarządu. Przyznanie się do długu przez przeprosiny i częściowa spłata zadłużenia jest równoznaczna z przerwaniem biegu przedawnienia.