Aby pracodawca mógł wypłacić pracownikowi zasiłek opiekuńczy, musi otrzymać od niego odpowiednie dokumenty. Jednymi z nich są druki Z-15A i Z-15B, formularze obowiązujące od 5 września 2017 roku, które zastąpiły dotychczasowy formularz Z-15.
Zasiłek opiekuńczy
Zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem wypłacanym w celu sprawowania opieki nad:
-
zdrowym dzieckiem do ukończenia 8. roku życia w przypadku:
-
choroby niani, z którą zawarta jest umowa uaktywniająca lub innego opiekuna sprawującego opiekę nad dzieckiem,
-
przebywania w szpitalu lub innym całodobowym ośrodku leczniczym małżonka lub rodzica dziecka, które stale opiekuje się dzieckiem,
-
choroby uniemożliwiającej sprawowanie opieki lub porodu małżonka lub rodzica dziecka opiekującego się dzieckiem,
-
zamknięcia żłobka, przedszkola, szkoły lub klubu dziecięcego, jeżeli informacja o planowanym zamknięciu dotarła w terminie krótszym niż na 7 dni przed zamknięciem;
-
chorym dzieckiem do ukończenia 14. roku życia;
-
chorym dzieckiem powyżej 14. roku życia lub innym chorym członkiem rodziny (małżonkiem, rodzicem dziecka, rodzicami, ojczymem lub macochą, teściami, dziadkami, rodzeństwem, wnukami) przebywającym we wspólnym gospodarstwie domowym w okresie sprawowania opieki;
-
nowonarodzonym dzieckiem do maksymalnie 8 tygodni po porodzie, jeżeli matka dziecka jest ubezpieczona i pobiera zasiłek macierzyński oraz:
-
przebywa w szpitalu,
-
posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym,
-
posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
-
porzuciła dziecko.
| Uwaga! Zasiłek opiekuńczy przysługuje wszystkim osobom zgłoszonym do ubezpieczenia chorobowego. |
Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany, jeżeli nie ma innego członka rodziny, który mógłby zapewnić opiekę, chyba że dziecko jest w wieku do 2 lat. Wówczas nie ma znaczenia, czy jest inny członek rodziny, który mógłby sprawować opiekę.
Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje w przypadku:
-
otrzymania wynagrodzenia za ten okres;
-
przebywania na urlopie wypoczynkowym, jeżeli pracownik złożył wniosek o urlop przypadający w czasie zwolnienia lekarskiego;
-
przebywania w tym okresie na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym;
-
tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności;
-
wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z celem.
Na jaki okres udzielany jest zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres:
-
60 dni w roku kalendarzowym - w przypadku sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do 8. roku życia lub chorym dzieckiem do 14. roku życia,
-
14 dni w roku kalendarzowym - w przypadku sprawowania opieki nad chorym dzieckiem powyżej 14. roku życia lub innym chorym członkiem rodziny.
| Uwaga! Łączny okres pobierania zasiłku opiekuńczego w wyniku sprawowania opieki nad dziećmi lub innymi członkami rodziny nie może być dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym. |
Co istotne, do tego limitu nie wlicza się opieki nad nowonarodzonym dzieckiem do 8 tygodni po porodzie w przypadkach określonych wyżej.
Z-15A i Z-15B - dokumenty potrzebne do otrzymania zasiłku opiekuńczego
Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy, konieczne jest złożenie odpowiednich dokumentów. Osoba ubiegająca się o to świadczenie powinna złożyć nowy druk obowiązujący od 5 września 2017 roku:
-
Z-15A - jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem,
-
Z-15B - jeżeli opieka ma być sprawowana nad innym chorym członkiem rodziny.
Obydwa formularze obowiązują zarówno gdy zasiłek opiekuńczy wypłaca płatnik, jak i gdy wypłaca go ZUS oraz są do pobrania na stronie ZUS-u.
Istnieje jeden wyjątek, kiedy nie trzeba składać tych druków. Mianowicie druku Z-15A i Z-15B nie trzeba składać w przypadku ubiegania się o kolejny nieprzerwany okres sprawowania opieki nad tym samym członkiem rodziny, o ile nie zmieniły się okoliczności wpisane w poprzednim wniosku, chyba że lekarz wystawił zwolnienie w formie elektronicznej. Wówczas konieczne jest wypełnienie w formularzu:
-
okresu, za który dana osoba ubiega się o zasiłek,
-
danych ze zwolnienia lekarskiego,
-
danych osoby ubiegającej się o świadczenie.
Jakie informacje zawarte są w druku Z-15A i Z-15B?
-
okres, za który dana osoba ubiega się o zasiłek opiekuńczy,
-
w przypadku otrzymania elektronicznego zwolnienia lekarskiego, odpowiednie dane ze zwolnienia,
-
dane osoby, nad którą ma być sprawowana opieka,
-
dane osoby ubiegającej się o świadczenie,
-
oświadczenia dotyczące m.in. tego, czy jest inna osoba, która w tym okresie mogłaby sprawować opiekę,
-
dane członków rodziny,
-
numer rachunku bankowego, na który ma być przekazany zasiłek.
Na drukach znajduje się również m.in. informacja o tym, jakie dokumenty należy złożyć poza wspomnianym drukiem Z-15A i Z-15B:
-
w przypadku sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny należy złożyć zwolnienie lekarskie;
-
w przypadku sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do ukończenia 8. roku życia należy złożyć w zależności od okoliczności:
-
oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola, szkoły lub klubu dziecięcego,
-
oświadczenie oraz dokument potwierdzający, że niania lub opiekun nie mogą sprawować opieki nad dzieckiem (może to być np. kopia zwolnienia lekarskiego danej osoby),
-
zaświadczenie lekarskie, jeżeli opieka jest sprawowana z powodu porodu, choroby, pobytu w szpitalu lub innym całodobowym ośrodku leczniczym małżonka lub rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem;
-
w przypadku ubiegania się o opiekę nad nowonarodzonym dzieckiem przez okres maksymalnie 8 tygodni należy złożyć:
-
oświadczenie o pobieraniu przez matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego,
-
zaświadczenie lekarskie potwierdzające pobyt w szpitalu matki dziecka,
-
orzeczenie o niepełnosprawności matki dziecka w stopniu znacznym,
-
orzeczenie o niezdolności matki dziecka do samodzielnej egzystencji,
-
zaświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę.
Jeżeli zasiłek opiekuńczy wypłacany jest przez ZUS, konieczne jest złożenie również odpowiednio druku ZUS Z-3, ZUS-Z3b, ZUS Z-3a.
Wysokość zasiłku opiekuńczego
Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy w wyniku sprawowania opieki, również za dni wolne od pracy.
| Uwaga! Zwolnienie lekarskie należy złożyć w ciągu 7 dni od daty wystawienia zwolnienia. Za każdy dzień opóźnienia zasiłek zostanie obniżony o 25%. |
