Zakup skutera w firmie a podatek VAT i PIT

Przedsiębiorcy przy prowadzeniu działalności gospodarczej wykorzystują różne środki transportu. Ze względu na utrudnienia w ruchu w miastach coraz popularniejszą opcją staje się zakup skutera w firmie. Niewątpliwie przemieszczenie się nim pozwala na szybsze dotarcie do celu. Jednak jak wskazuje praktyka, problemy wywołuje sposób rozliczania wydatków poniesionych na jego zakup.

Skuter na gruncie VAT

Co do zasady zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zalicza się wydatki dotyczące:

• nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych,

• używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3,

• nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Przepisy te dotyczą pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 2 pkt 34 ustawy o VAT, czyli „pojazdów samochodowych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony”.

Definicję pojazdów znajdziemy w art. 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym ( j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 1260 z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisem:

• pojazdami samochodowymi są pojazdy silnikowe, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, z zastrzeżeniem, że określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego (art. 2 pkt 33 ustawy – Prawo o ruchu drogowym);

• pojazdami silnikowymi są pojazdy wyposażone w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego (art. 2 pkt 32 ustawy – Prawo o ruchu drogowym);

• pojazdami są środki transportu przeznaczone do poruszania się po drodze oraz maszyny i urządzenia do tego przystosowane (art. 2 pkt 31 ustawy – Prawo o ruchu drogowym).

Z podanych definicji wynika, że skutery należą do pojazdów samochodowych w rozumieniu VAT jako pojazdy silnikowe przeznaczone do poruszania się po drodze. Dotyczą ich zatem przepisy art. 86a ustawy o VAT i ograniczenia odliczenia VAT naliczonego wynikające z tych przepisów. Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach z 1 kwietnia 2014 r.,  w opublikowanej na stronie www.finanse.mf.gov.pl broszurze, wymieniając skutery wśród pojazdów, których dotyczą nowe zasady odliczania. Tym samym przy jego zakupie możemy odliczyć 50% VAT.

Jedynie w sytuacji, gdyby skuter rozwijał prędkość nieprzekraczającą 25 km/h, nie byłby traktowany jako pojazd samochodowy i możliwe byłoby odliczenie 100% VAT od wydatków z nim związanych, nie dotyczą go bowiem ograniczenia w odliczaniu, o jakich mowa w art. 86a ustawy o VAT.

Dlatego też co do zasady, aby odliczyć 100% podatku VAT od nabycia i eksploatacji skutera konieczne jest prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu i złożenia w urzędzie skarbowym informacji VAT-26.

Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie o sygn. IBPP2/443-1169/14/ICz z 6 marca 2015 r., gdzie możemy przeczytać:

(…) Wnioskodawca nabywa motocykl będący pojazdem samochodowym w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy o VAT a dopiero po nabyciu poddaje go istotnym przeróbkom. Zatem w przypadku, gdy motocykl zostanie przez Wnioskodawcę zarejestrowany zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, to Wnioskodawca ma obowiązek założyć ewidencję przebiegu pojazdu, która powinna zawierać m.in. numer rejestracyjny pojazdu i dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji. Jednakże, jeżeli w toku prowadzonej działalności gospodarczej motocykl nie będzie poruszał się po drogach publicznych, jak będzie to mieć miejsce w rozpatrywanej sprawie, tylko wyłącznie będzie użytkowany na zawodach i treningach (na które będzie przewożony odpowiednim samochodem), to Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonywania wpisów w zaprowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu. W tym bowiem konkretnym przypadku brak będzie trasy (przebiegu), którą należałoby ewidencjonować. Udział w zawodach i treningach, nie jest równoznaczny z tym, że pojazd był używany na trasie w rozumieniu art. 86 ust. 7 pkt 4 lit. c ustawy.

Ponadto Wnioskodawca w oparciu o art. 86a ust. 12 ustawy o VAT będzie zobowiązany do złożenia informacji VAT-26 (…).

Zakup skutera w firmie

Przedsiębiorca może traktować jako koszt podatkowy tylko te wydatki, które wiążą się z osiągnięciem przychodu lub ochroną źródeł przychodu. Powyższy związek powinien wynikać z charakteru świadczonych usług / sprzedawanych towarów.

Możliwość zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów nie jest uwarunkowana uzyskaniem konkretnego przychodu, ale jedynie możliwością (przewidywaniem) uzyskania tego przychodu, jego zachowania lub zabezpieczenia.

W konsekwencji firmy mają możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, pod warunkiem, że wykażą ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W naszej opinii w sytuacji gdy pojazd będzie wykorzystywany do celów służbowych, wydatki poniesione na  zakup skutera w firmie mogą stanowić koszt. Jednocześnie należy pamiętać, że w sytuacji gdy jego wartość przekroczy 10 000 zł, a okres przewidywania jest dłuższy niż rok, zaliczenie go do kosztów powinno nastąpić poprzez odpisy amortyzacyjne. W takiej sytuacji skuter można amortyzować w następujący sposób:

Gdy wartość motocykla jest większa niż 10 000 zł, podobnie jak przy samochodach mamy do wyboru:

• amortyzację liniową -  z wykazu stawek amortyzacyjnych dla motocykla o KŚT 740 należy zastosować 20% stawkę.

• amortyzację indywidualną – ma ona zastosowanie dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, przy czym amortyzacja środków transportu powinna wynosić minimum 30 miesięcy, co oznacza że maksymalna stawka amortyzacyjna, jaką można zastosować, wynosi 40%. Motocykl będzie wówczas amortyzowany przez 2,5 roku. Środki trwałe uznaje się za używane, jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy.

• amortyzację podwyższoną - stawka amortyzacyjna dla środków transportu używanych intensywniej niż w warunkach przeciętnych albo do pojazdów wymagających szczególnej sprawności technicznej może zostać podwyższona współczynnikiem o maksymalnej wartości 1,4. W tym przypadku wynosiłaby 28%.

Co istotne, organy podatkowe odmawiają jednorazowej amortyzacji motorów w ramach pomocy de minimis. Takie stanowisko zaprezentował Minister Finansów w piśmie z 15 czerwca 2016 r., sygn. DD9.8220.2.197.2016.KZU, w którym możemy przeczytać:

(…) pojęcie „pojazdu samochodowego” na gruncie ustawy Prawo o ruchu drogowym, do którego odsyła art. 5a pkt 19a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje również motocykle. Stwierdza się, że motocykl mieści się w definicji samochodu osobowego, o której mowa w art. 5a pkt 19a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że przepis art. 22k ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącza dokonywanie jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środka trwałego jakim jest motocykl. W konsekwencji należy stwierdzić, że odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej motocykli dokonuje się na takich samych zasadach jak w przypadku samochodów osobowych (…).