Mimo że dostępna jest stawka 8,5% dla usług informatycznych i przez bardzo długi czas fiskus ją akceptował to, w ostatnim czasie obserwujemy zmianę stanowiska organów podatkowych w tym zakresie. Co więcej, również sądy administracyjne w wydawanych wyrokach przyznają rację organom podatkowym, a nie podatnikom.
Stawka 8,5% dla usług informatycznych - istota sporu różnych stawek
Jeżeli informatyk prowadzi działalność gospodarczą i jako formę opodatkowania wybierze ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to staje przed koniecznością ustalenia właściwej stawki podatkowej.
Po pierwsze zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o zryczałtowanym podatku stawka wynosi 12% przychodów ze świadczenia usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).
Po drugie w myśl art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ww. ustawy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1–4 oraz 6–8.
Dotychczasowe stanowisko fiskusa – potwierdzone zresztą w olbrzymiej masie interpretacji indywidualnych – wskazywało, że jeżeli podatnik nie świadczy klasycznych usług programistycznych, takich jak tworzenie oprogramowania sensu stricto (pisanie kodu), jak też nie uczestniczy bezpośrednio w pracach związanych z oprogramowaniem – z doradztwem, testowaniem, bezpieczeństwem, infrastrukturą czy projektowaniem, to właściwą stawką dla tego rodzaju przychodów jest stawka 8,5%, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy.
Tak stwierdza chociażby interpretacja Dyrektora KIS z 3 czerwca 2022 roku (nr 0112-KDIL2-2.4011.257.2022.2.WS).
Niekorzystania zmiana podejścia fiskusa do stawki ryczałtu dla informatyków
Niestety w ostatnim czasie obserwujemy zmianę w sposobie interpretacji przepisów przez organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 21 listopada 2023 roku (nr 0112-KDSL1-1.4011.346.2023.2.AK) organ wskazał, że przepis stanowiący o 12-procentowej stawce podatku wskazuje na związek świadczonych usług z oprogramowaniem, nie zawężając tych czynności wyłącznie do kwestii programowania. Przy czym nie odwołuje się on ani do bezpośredniego, ani też pośredniego związku z oprogramowaniem. W tej regulacji nie ma też mowy o usługach polegających na programowaniu (tworzeniu kodów źródłowych programów komputerowych), a związanych z oprogramowaniem.
Zgodnie bowiem z wykładnią literalną słowo „związany z” oznacza „dotyczący czegoś, mający związek z czymś lub kimś”. Tym samym, usługi związane z oprogramowaniem to usługi, które dotyczą oprogramowania, przy czym sformułowanie „oprogramowanie” ma tu znaczenie szersze niż „program komputerowy”.
Usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na programowaniu, czyli tworzeniu kodów źródłowych przez programistów, są to wszelkie inne usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych.
Zauważmy, że systemy informatyczne wchodzą w zakres pojęcia „oprogramowanie”, zatem wszelkie usługi z nimi związane spełniają przesłankę wykluczającą możliwość zastosowania stawki podatku w wysokości 8,5%. Jeżeli zatem podatnik bierze udział w projektowaniu i rozwoju technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych i to jest efektem ich świadczenia, to należy zastosować stawkę 12%.
Nie jest to odosobnione stanowisko, podobnie też czytamy bowiem w interpretacjach indywidualnych: z 19 maja 2023 roku, nr 0113-KDIPT2-1.4011.201.2023.2.AP; z 16 maja 2023 roku, nr 0112-KDSL1-1.4011.124.2023.2.JB; z 19 kwietnia 2023 roku, nr 0113-KDIPT2-1.4011.149.2023.2.AP; z 17 marca 2023 roku, nr 0112-KDIL2-2.4011.997.2022.2.AA.
W rezultacie takie czynności jak np.
- konfigurowanie narzędzi tak, by ich działanie najlepiej odpowiadało potrzebom klienta;
- kontrolowanie i ulepszanie procesów technicznych i biznesowych w systemach klienta;
- komunikację nad technicznymi aspektami tworzonych systemów z wewnętrznymi i zewnętrznymi partnerami;
- przygotowywanie skryptów, scenariuszy, planów oraz przypadków testowych do testów manualnych systemów informatycznych oraz ich przeprowadzanie;
- planowanie i realizowanie testów systemów informatycznych zgodnie z określonymi wymaganiami;
- projektowanie, rozwijanie, debugowanie, egzekwowanie testów automatycznych i manualnych oraz analizowanie ich wyników;
- tworzenie frameworków do testów automatycznych systemów informatycznych w projekcie(-ktach)
– w świetle aktualnego stanowiska fiskusa należy uznać za generujące przychód, który podlega nie 8,5-procentowej, lecz 12-procentowej stawce podatkowej.
Sądy administracyjne po stronie fiskusa
Kolejną złą informacją jest to, że sądy administracyjne przyznają rację organom podatkowym, a nie podatnikom w rozpatrywanych sprawach z tego zakresu.
Przykładowo WSA w Kielcach w wyroku z 18 maja 2023 roku (I SA/Le 157/23) wskazał, że okoliczność, iż wykonywane przez skarżącego czynności nie polegają na tworzeniu kodów źródłowych, nie oznacza braku związku świadczonych usług z oprogramowaniem. Usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na tworzeniu programu czy na programowaniu (tj. tworzeniu kodu źródłowego).
Usługi związane z oprogramowaniem to usługi, które dotyczą oprogramowania, przy czym sformułowanie „oprogramowanie” ma tu znaczenie szersze niż „program komputerowy”.
W konsekwencji przychody ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolem 62.01.12.0 powinny być opodatkowane 12-procentową stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Również WSA we Wrocławiu w wyroku z 11 lipca 2023 roku (I SA/Wr 178/23) zauważył, że okoliczność, iż wykonywane czynności nie polegają na tworzeniu kodów źródłowych, nie oznacza braku związku świadczonych usług z oprogramowaniem. Usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na tworzeniu programu czy na programowaniu (tj. tworzeniu kodu źródłowego).
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 12% przychodów ze świadczenia usług związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1). W tej regulacji nie ma mowy o usługach związanych z programowaniem (tworzeniem czy dodawaniem nowych kodów źródłowych programów komputerowych), a o związanych z oprogramowaniem.
Informatycy zainteresowani tematem powinni na bieżąco śledzić, w jakim kierunku będzie utrzymywane stanowisko organów podatkowych oraz sądów administracyjnych co do stawki ryczałtu dla tego rodzaju działalności. W szczególności czekamy na wyroki NSA w tym zakresie.