Pracodawcy zobowiązani do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) muszą corocznie dokonywać aktualizacji odpisów podstawowych i fakultatywnych na ten fundusz. Już od kilku lat podstawa naliczania wspomnianych odpisów ustalana jest na dany rok kalendarzowy w tzw. ustawie okołobudżetowej. Reguła ta ma również zastosowanie w roku bieżącym. Ile wynoszą odpisy na ZFŚS w 2022 roku? Piszemy na ten temat poniżej.
Podstawy prawne funkcjonowania ZFŚS
Zasady funkcjonowania ZFŚS oraz prowadzenia działalności socjalnej przez pracodawców określają zapisy zawarte w Ustawie z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej jako „ustawa o ZFŚS”).
W przypadku pracodawców spoza sfery budżetowej obowiązki w tym zakresie zróżnicowano w zależności od liczby pracowników. Zasadniczo pracodawcy zatrudniający na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty są obowiązani do tworzenia ZFŚS. Z kolei pracodawcy zatrudniający na dzień 1 stycznia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ale mniej niż 50 osób tworzą fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej.
Jednocześnie wspomniani wyżej pracodawcy dysponują możliwościami dowolnego kształtowania wysokości odpisu na ZFŚS, mogą ponadto postanowić o tworzeniu funduszu lub wypłacaniu świadczenia urlopowego albo o nietworzeniu ZFŚS i niewypłacaniu świadczenia, o którym mowa.
Podstawa naliczania odpisów na ZFŚS w 2022 roku
Odpisy na ZFŚS w roku 2022 są wyższe niż w poprzednim roku – postanowienia w tym zakresie zostały zawarte w tzw. ustawie okołobudżetowej, czyli akcie prawnym służącym wykonaniu budżetu w 2022 roku.
Na podstawie art. 56 Ustawy z dnia 17 grudnia 2021 roku o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 wprowadzono do ustawy o ZFŚS art. 5k, który wskazuje, jaką kwotę trzeba wykorzystać w celu ustalenia wysokości odpisów na fundusz – zarówno obowiązkowych, jak i fakultatywnych.
Oznacza to zatem, że podstawę odpisów na ZFŚS w 2022 roku stanowi kwota podana w Obwieszczeniu Prezesa GUS z dnia 19 lutego 2020 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2019 roku i w drugim półroczu 2019 roku (Monitor Polski z 19 lutego 2020 roku poz. 195) i wynosi 4434,58 zł.
Wysokość odpisów podstawowych na ZFŚS w 2022 roku
Jak już wspomnieliśmy, podstawą obliczania odpisów na ZFŚS w 2022 roku jest kwota 4434,58 zł.
Wyższy odpis dotyczy pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. W przypadku tego zatrudnionego stopa odpisu wynosi 50% podstawy, co oznacza, że wysokość odpisu to 2217,29 zł.
Oznacza to, że kwoty odpisów na ZFŚS w 2022 roku z tytułu zatrudniania pracownika młodocianego kształtują się następująco:
- 221,73 zł – w 1 roku nauki, co odpowiada 5% podstawy naliczania;
- 266,07 zł – w 2 roku nauki, co odpowiada 6% podstawy naliczania;
- 310,42 zł – w 3 roku nauki, co stanowi 7% podstawy naliczania.
Wysokość zwiększeń odpisów na ZFŚS w 2022 roku
W 2022 roku wzrostowi ulegają również tzw. zwiększenia odpisu na ZFŚS, związane z zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami oraz sprawowaniem opieki nad emerytem lub rencistą. Zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS odpisów zwiększających dokonuje się na:
- osobę zatrudnioną legitymującą się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;
- każdego emeryta i rencistę, nad którymi pracodawca sprawuje opiekę socjalną.
Podwyższone zostało ponadto zwiększenie odpisu dotyczące pracodawców, którzy utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy oraz przeznaczą na ten cel z odpisu podstawowego 7,5% tego odpisu. W 2022 roku zwiększenie to wynosi 332,59 zł.
Odpisy na ZFŚS w 2022 roku – podsumowanie
Pracodawcy zobowiązani do utworzenia ZFŚS (podmioty sfery budżetowej) oraz tacy, którzy zdecydowali się prowadzić działalność socjalną w tej formie, muszą corocznie dokonać korekt wysokości odpisów na fundusz i zwiększeń fakultatywnych. W 2022 roku odpisy na ZFŚS wzrosły, co zostało przewidziane w przepisach okołobudżetowych. Podstawa odpisu została zwiększona – w stosunku do roku ubiegłego – o 300,56 zł. Od tej podstawy nalicza się odpis podstawowy oraz odpisy szczególne i ich zwiększenia.
Polecamy: