Aktualnie prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą i korzystam ze zwolnienia z VAT. Dotychczas pilnowałem limitu sprzedaży wysyłkowej dla poszczególnych krajów, tak aby go nie przekroczyć. Zastanawia mnie, czy zwolnienie z VAT a VAT OSS wyklucza się i czy mogę używać tej procedury rozliczania zagranicznego VAT?
Eryk, Zielona Góra
VAT OSS to nowa procedura, która zastąpiła obowiązującą do 30 czerwca 2021 roku VAT MOSS i rozszerzyła katalog o sprzedaż towarów. Jest ona niezależna od tego, czy podatnik jest podatnikiem VAT zwolnionym, czy czynnym.
VAT OSS dotyczy wszystkich podatników (VAT czy bez):
mających siedzibę w Unii Europejskiej dokonujących:
wewnątrzwspólnotowych dostaw usług dla osób fizycznych na terytorium innego państwa unijnego niż to, w którym sprzedawca ma siedzibę;
sprzedaży towarów na odległość do krajów unijnych;
niemających siedziby w UE dokonujących sprzedaży towarów na odległość nabywcom z UE;
operatorów elektronicznych interfejsów (mających siedzibę w UE lub poza UE) ułatwiających dostawę towarów (tzw. uznani dostawcy) dokonujących:
sprzedaży towarów na odległość w UE;
niektórych krajowych dostaw towarów.
VAT OSS pozwala na rozliczanie się w państwach członkowskich poprzez uproszczoną procedurę, czyli jedną rejestrację, jedną deklarację oraz jeden urząd skarbowy zamiast dokonywania każdej z tych czynności odrębnie dla każdego państwa członkowskiego, w którym prowadzona jest sprzedaż.
Z procedury można skorzystać dobrowolnie poprzez rejestrację za pomocą druku VIU-R i złożeniu deklaracji VAT-29 jeszcze przed przekroczeniem limitu sprzedaży – 10 tys. euro (w przeliczeniu na PLN 42 tys.). Można też nie dokonywać rejestracji i zarejestrować się do procedury VAT OSS dopiero w momencie przekroczenia limitu. Do tego czasu sprzedaż opodatkowuje się krajową polską stawką VAT.
Przykład 1.
W sytuacji gdy w 2021 roku pan Eryk nie przekroczył limitu 42 tys. złotych z tytułu sprzedaży towarów na odległość do krajów unijnych, może dokonać dobrowolnej rejestracji do VAT OSS lub jeśli nie chce – wystawiać zwykłe krajowe faktury sprzedaży do czasu przekroczenia limitu.
Rozpatrując sytuację w, której pan Eryk 1 lipca 2021 roku dokonywałby sprzedaży towarów dla osób prywatnych z Niemiec, Francji oraz Czech (przy założeniu, że wcześniej nie miała miejsca sprzedaż wysyłkowa), wówczas do limitu liczy się łączna sprzedaż z tych krajów członkowskich. Przykładowo, jeśli do Niemiec sprzedaż wyniosłaby 10 tys. euro, do Francji i Czech po 2 tys., łącznie zostałby przekroczony limit sprzedaży na rzecz osób prywatnych w UE wynoszący 10 tys. euro i koniecznie trzeba by dokonać rejestracji do VAT OSS lub do każdego z tych krajów osobno.
1 lipca 2021 roku obliczono, że sprzedaż towarów na rzecz osób fizycznych z krajów UE przekroczyła już limit sprzedaży dla celów VAT OSS. W związku z tym można dokonać rejestracji do VAT dla poszczególnych krajów, w których został przekroczony limit bądź dokonać rejestracji do VAT OSS. W obu przypadkach należy wystawiać faktury sprzedaży ze stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy. W ramach VAT OSS rozliczenie z tytułu podatku VAT następuje w polskim urzędzie skarbowym. Jeżeli pan Eryk nie zdecyduje się na skorzystanie z procedury VAT OSS, tylko na rejestrację do VAT w poszczególnych krajach UE, wówczas należy złożyć osobne deklaracje VAT w każdym z nich.
Zakładając, że podatnik byłby zarejestrowany w Niemczech do VAT ze względu na posiadanie tam magazynu, ale nie byłby zarejestrowany w Grecji ze względu na nieprzekroczenie limitu (drugi kraj, w którym dokonywana jest sprzedaż towarów), wówczas od 1 lipca 2021 roku miałby dwie możliwości: po przekroczeniu limitów 10 tys. euro (42 tys. zł) dokonywać rejestracji w każdym z poszczególnych krajów unijnych lub dokonać rejestracji do VAT OSS. Przy czym podatnik musi mieć na uwadze, że w ramach OSS dokonuje wykazywania transakcji sprzedaży na rzecz niemieckich osób prywatnych, a w ramach rejestracji do VAT w Niemczech wykazuje tylko sprzedaż na rzecz firm (wyłącznie gdy wysyłka była z magazynu na terytorium Niemiec).
Zwolnienie z VAT a VAT OSS – moment rejestracji
Termin rejestracji do VAT OSS przedstawia poniższa tabela.
Termin rejestracji do VAT OSS za pomocą druku VIU-R | |
Podatnik, który nie przekroczył limitu, ale sprzedaż podlegającą pod OSS chce opodatkować za pomocą VAT OSS | Termin do 10. dnia miesiąca po miesiącu rozpoczęcia sprzedaży |
Przedsiębiorca przekroczył limit i chce ją opodatkować za pomocą VAT OSS | Termin do 10. dnia miesiąca po miesiącu przekroczenia limitu |
Zwolnienie z VAT a VAT OSS – rozliczenie podatku krok po kroku
Aby dokonywać sprzedaży w ramach procedury OSS, należy:
dokonać rejestracji jako podatnik VAT zwolniony na druku VAT-R, który składa się we własnym urzędzie skarbowym (tylko podatnicy zwolnieni, którzy nie dokonali wcześniej takiego zgłoszenia);
wypełnić formularz VIU-R – zgłoszenie informujące, zaznaczając cel zgłoszenia: rejestracja;
przesłać formularz elektronicznie do Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa – Śródmieście (zgłoszenie można przesłać za pomocą własnego podpisu kwalifikowanego lub pełnomocnika, przy czym w przypadku pełnomocnika należy w urzędzie złożyć UPL-1 oraz PPS-1 i wnieść opłatę skarbową w wysokości 17 zł);
dokonywać sprzedaży z zagranicznymi stawkami VAT adekwatnymi do kraju nabywcy;
prowadzić ewidencję dla celów rozliczenia zagranicznego podatku VAT będącą podstawą do sporządzenia deklaracji rozliczeniowej;
podatek VAT rozliczyć za pomocą deklaracji VIU-DO, którą należy sporządzić i wysłać do końca miesiąca następującego po zakończonym kwartale. Termin ten nie ulega przesunięciu, jeśli wypada w sobotę, niedzielę lub święto. Walutą, w jakiej wykazywane są transakcje w deklaracji, jest euro;
dokonać uiszczenia podatku w ostatnim dniu miesiąca następującego po zakończonym kwartale. Przy czym termin ten już ulega przesunięciu, jeśli wypada w sobotę, niedzielę lub święto.
dla płatności dokonywanych z Polski – 84 1010 1010 0165 9315 1697 8000 – rachunek prowadzony w walucie EUR;
dla płatności dokonywanych z zagranicy – PL 84 1010 1010 0165 9315 1697 8000.
Przykład 5.
W przypadku gdy pan Eryk dokona rejestracji do VAT OSS od 1 lipca 2021 roku, wówczas pierwszą deklarację VIU-DO składa się za III kwartał 2021 do 31 października 2021 roku. Należy zwrócić uwagę, że w 2021 roku termin ten przypada w niedzielę, przy czym nie ulega on przesunięciu. Natomiast już opłacenie podatku z tytułu tej deklaracji przypadnie na 2 listopada 2021, bowiem ten termin jest przesuwalny w związku z wypadnięciem w niedzielę i jednocześnie dniem ustawowo wolnym od pracy, który przypada 1 listopada 2021 roku.