Od 1 lipca 2021 roku wprowadzono rewolucyjne zmiany dotyczące rozliczania tzw. sprzedaży wysyłkowej. Obowiązują one nie tylko w naszym kraju, lecz także w całej Unii Europejskiej. Nowe procedury związane ze sprzedażą wysyłkową ułatwią podatnikom rozliczenia podatku VAT. Jak wygląda rozliczenie WSTO w procedurze VAT OSS? Szczegóły poniżej.
WSTO – nowa forma opodatkowania sprzedaży
Na wstępie zdefiniujemy, co to jest WSTO. To wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość – dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy – konsumenta (lub podatnika nierozliczającego WNT).
Powyższe regulacje dotyczące WSTO zastępują dotychczasowe regulacje sprzedaży wysyłkowej uregulowane dotychczas w art. 23 i 24 ustawy o VAT.
Analiza powyższej definicji pokazuje, że katalog podmiotów mogących być nabywcami w transakcjach WSTO jest taki sam jak przy sprzedaży wysyłkowej.
Dostawa WSTO dotyczy towarów, które znajdują się na terytorium UE. Mogą być one wyprodukowane w Unii Europejskiej. Ponadto przedmiotem WSTO mogą być towary, które zostały dopuszczone do swobodnego obrotu w UE i znajdują się na jej terytorium oraz są dostarczane nabywcom unijnym.
Jakie transakcje nie podlegają WSTO?
Ustawodawca uznał, że nie wszystkie transakcje mogą być rozliczane jako WSTO. WSTO nie ma zastosowania, gdy przedmiotem dostawy są:
nowe środki transportu, których nabycie kupujący rozlicza jako WNT, niezależnie od tego, czy jest podatnikiem VAT;
towary instalowane lub montowane z próbnym uruchomieniem lub bez niego – dla których miejscem dostawy jest zawsze kraj montażu, gdy nie mamy do czynienia z prostym montażem;
towary opodatkowane według procedury marży.
Przykład 1.
Jan Kowalski skorzystał z nowoczesnej aplikacji, która umożliwia zakup samochodu w każdym kraju Unii Europejskiej. Podatnik dokonał zakupu samochodu trzymiesięcznego, który przejechał 2500 km (samochód demonstracyjny, zarejestrowany w Niemczech). Czy w takim przypadku należy zastosować rozliczenie WSTO?
W tym przypadku mamy do czynienia z nowym środkiem transportu w rozumieniu ustawy o VAT. Przez nowy środek transportu stosownie do art. 2 pkt 10 lit. a ustawy o VAT rozumie się przeznaczone do transportu osób lub towarów pojazdy lądowe napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 centymetrów sześciennych lub o mocy większej niż 7,2 kilowata, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy. Przez moment dopuszczenia do użytku pojazdu lądowego uznaje się dzień, w którym został on pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza.
Rozliczenie WSTO - miejsce opodatkowania
Miejscem dostawy przy WSTO co do zasady jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy.
Od powyższej zasady przewidziano oczywiście wyjątek, w którym podatnik będzie mógł opodatkować towary w kraju sprzedawcy. Taką możliwość podatnik będzie miał w przypadku gdy:
posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;
towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego, w którym sprzedawca ma siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu;
nie został przekroczony limit sprzedaży.
Przekroczenie limitu i rejestracja do VAT OSS
Ustawodawca, zmniejszając limit sprzedaży, wprowadził możliwość skorzystania ze specjalnej procedury rozliczania VAT, tzw. procedury One Stop Shop (OSS). Jej stosowanie jest fakultatywne. Jednak w przypadku jej wyboru podatnik będzie musiał ją konsekwentnie stosować w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług nią objętych, dokonywanych lub świadczonych przezeń na terytorium UE.
Powyższa procedura ma na celu ograniczenie obowiązków administracyjnych związanych z koniecznością rejestracji do VAT w różnych krajach UE.
Biorąc pod uwagę powyższe, podatnik obecnie ma dwa wyjścia, aby rozliczenie WSTO było możliwe:
rejestracja do podatku VAT w państwie konsumpcji i tam rozliczanie podatku,
rejestracja do procedury VAT OSS.
W przypadku wyboru procedury VAT OSS podatnik rozlicza VAT należny państwom członkowskim konsumpcji, tj. państwom członkowskim, w których ma miejsce zakończenie wysyłki towaru za pośrednictwem tzw. państwa członkowskiego, w którym jest zarejestrowany i prowadzi działalność gospodarczą. Państwem członkowskim identyfikacji VAT OSS jest więc państwo, w którym podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w przypadku braku takiej siedziby – państwo, w którym podatnik ten posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej bądź też państwo, które podatnik ten wybiera jako państwo identyfikacji. Tym samym w przypadku podatników posiadających siedzibę w Polsce rejestracją do VAT OSS będzie Polska.
Wybór procedury VAT OSS wymaga zgłoszenia do organu podatkowego. W naszym kraju zgłoszenie należy złożyć do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Brakuje wiążącego terminu na dokonanie takiego zgłoszenia, jednak w praktyce nie należy z tym czekać, ponieważ wymaga ono potwierdzenia. Co istotne, organ podatkowy może także odmówić przyjęcia zgłoszenia.
Dokonując wyboru procedury VAT OSS, podatnicy będą musieli prowadzić specjalną ewidencję, składać deklaracje i rozliczać podatki. Deklarację składamy za okresy kwartalne w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Wpłaty na podatki dokonujemy w euro.
Co powinna zawierać ewidencja?
Jak to już wyżej pisaliśmy, podatnik, wybierając procedurę VAT OSS, musi prowadzić specjalną ewidencję.
Musi ona zawierać następujące informacje:
oznaczenie państwa członkowskiego konsumpcji, na którego rzecz świadczona jest usługa;
rodzaj świadczonej usługi;
datę świadczenia usługi;
podstawę opodatkowania ze wskazaniem użytej waluty;
wszelkie dalsze kwoty podwyższające lub obniżające podstawę opodatkowania;
zastosowaną stawkę VAT;
kwotę należnego VAT ze wskazaniem użytej waluty;
datę i kwotę otrzymanych płatności;
wszelkie płatności zaliczkowe otrzymane przed świadczeniem usługi;
w przypadku gdy wystawiono fakturę – informacje zawarte na fakturze;
nazwisko/nazwę usługobiorcy, jeżeli są znane podatnikowi;
informacje wykorzystywane do określenia miejsca, w którym usługobiorca ma siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, lub zwykłe miejsce pobytu.
Ewidencja musi być prowadzona w taki sposób, aby możliwe było niezwłoczne udostępnienie jej drogą elektroniczną. Należy ją przechowywać przez okres 10 lat, licząc od zakończenia roku, w którym dokonano dostawy towarów.
Podsumowując, procedura VAT OSS jest niezwykle korzystna dla podatników. Wymaga co prawda rejestracji i prowadzenia ewidencji, ale pozwala na rozliczenie podatków w jednym państwie.
