Opcja zwrotu części podatku VAT od zakupionych materiałów budowlanych pojawiła się 1 maja 2004 roku, czyli w dniu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Zasady, do których zdążyliśmy już przywyknąć, od stycznia 2014 roku ulegną jednak zmianie. Zwrot VAT na materiały budowlane nadal będzie możliwy, ale z ograniczeniami. Dla wielu osób pozostają niespełna 3 miesiące na dokonanie zakupów, aby skorzystać z prawa do odzyskania części podatku VAT.
Dzień wejścia Polski do UE był znaczący dla zwykłych obywateli pod wieloma względami. Jednym z powodów było podniesienie stawki podatku VAT na zakup materiałów budowlanych, z 7% na 22%. Stąd osobom fizycznym zaproponowano możliwość odzyskania części wydatków w przybliżeniu do wartości, w jakiej ponieśli stratę w związku z podwyższeniem stawki podatku. Zwrot ten finansowany jest z budżetu państwa.
Zwrot VAT za materiały budowlane - zasady obowiązujące aktualnie
W obecnym stanie prawnym, a więc jeszcze do 31 grudnia 2013, o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych mogą ubiegać się osoby fizyczne, w związku z:
- budową budynku mieszkalnego,
- nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne,
- remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.
Konieczne jest również posiadanie:
- prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane albo tytułu prawnego do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w przypadku remontu budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego,
- pozwolenia na budowę w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z ustawą Prawo budowlane wymagane jest takie pozwolenie.
Zwrot ten możliwy jest pod warunkiem posiadania faktur dokumentujących dokonanie zakupu, wystawionych na osoby fizyczne. Tutaj ważne jest, by na fakturach przy każdym z artykułów zostało podane oznaczenie ewidencyjne towarów (PKWiU). Pozwoli to jednoznacznie określić, czy w stosunku do danych artykułów istnieje prawo do odzyskania części VAT. O zwrot można ubiegać się przez 5 lat, począwszy od złożenia pierwszego wniosku w tej sprawie (aktualnie wnioski można składać raz do roku).
Do urzędu skarbowego oprócz kopii faktur, tytułów prawnych, czy też pozwolenia na budowę należy złożyć wypełniony wniosek VZM-1 wraz z załącznikami (VZM-1A i/lub VZM-1B i/lub VZM-1C ). W załącznikach tych zamieszcza się wykaz faktur, z tytułu których osoba fizyczna wnosi o zwrot części VAT.
Wykaz prac budowlanych, które objęte są zwrotem VAT znajdują się w załączniku do Ustawy z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych. z budownictwem mieszkaniowym.
Zwrot podatku nie obejmuje jednakże wszystkich materiałów budowlanych, a jedynie te, dla których przed dniem 1 maja 2004 roku miała zastosowanie obniżona stawka VAT 7%. Wykaz materiałów, do których od 1 stycznia 2011 r. przysługuje możliwość zwrotu, znajduje się w załączniku do obwieszczenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2010 roku. Do przykładowych materiałów należą: cegły, dachówki, piasek, rury, stal, cement, wyroby z betonu, gazomierze, czy też piece grzewcze. Co ważne, zwrot VAT dotyczy jedynie materiałów budowlanych, a nie wykonanych usług (robocizny).
Co się zmieni od stycznia 2014?
Wprowadzane zmiany wynikają z uchwalonej w dniu 27 września Ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych. W wyjaśnieniu zawartym do samego projektu ustawy wskazano, że nowe rozwiązania zakładają likwidację systemu zwrotu osobom fizycznym części wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.
Możliwość uzyskania zwrotu nie zostanie jednakże całkowicie zlikwidowana. Ustawodawcy nakładają przy tym wiele ograniczeń, które bezpowrotnie uniemożliwią ubieganie się o zwrot wydatków wielu osobom.
Po 1 stycznia 2014 ulga będzie przysługiwać jedynie ludziom młodym, do 36 roku życia. Co ważne w przypadku małżonków, ograniczenie wiekowe będzie dotyczyć tylko jednego z nich. Warunkiem ubiegania się o zwrot części poniesionych wydatków jest uzyskanie pozwolenia na budowę dopiero począwszy od roku 2014. Osoby te nie będą mogły być jednak właścicielami lub współwłaścicielami innych nieruchomości. Ograniczenie co do posiadania pozwolenia na budowę powoduje, że o zwrot wydatków nie będą mogły się ubiegać osoby remontujące mieszkania w stanie deweloperskim.
Kolejnym ograniczeniem jest limit powierzchni budynku będącego inwestycją. Zwrot VAT będzie dotyczyć jedynie:
- domów - w przypadku powierzchni do 100 m2,
- mieszkań - o maksymalnej powierzchni 75 m2.
Wyjątkiem są przypadki, w których osoba starająca się o zwrot w dniu wydania pozwolenia na budowę wychowywała przynajmniej 3 dzieci. Wtedy też limity powierzchni są wyższe i wynoszą dla domów 110 m2 a dla mieszkań 85 m2.
Interpretacja pojęcia “prawo nabyte”
W uzasadnieniu do projektu ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych wskazano również, że obecny system zwrotu VAT ma funkcjonować do końca 2013 roku, a następnie zostanie zamknięty z zachowaniem praw nabytych.
Ochrona praw nabytych odnosi się jednakże jedynie do możliwości ubiegania się o zwrot części wydatków, z faktur wystawionych do dnia 31 grudnia 2013 r. Zatem pozostały niepełne 3 miesiące na zakupy materiałów budowlanych z możliwością odzyskania części poniesionych wydatków. Później podstawowym ograniczeniem będzie warunek posiadania zezwolenia na budowę, wydanego w roku 2014, co skutecznie uniemożliwi staranie się o zwrot pieniędzy przez osoby, które rozpoczęły budowę w latach wcześniejszych.
