Ciągnik rolniczy na gruncie podatku PIT i VAT - jak rozliczyć?

Maszyny oraz urządzenia wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej stanowią środki trwałe. Nie ma przeszkód, aby w tej kategorii znalazł się również ciągnik rolniczy. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się, jak rozliczyć ciągnik rolniczy na gruncie podatku PIT i VAT.

Ciągnik rolniczy na gruncie podatku VAT

W zakresie wydatków związanych z pojazdami i możliwości odliczenia podatku naliczonego należy pamiętać o ograniczeniu wynikającym z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT. Przepis ten podaje, że obniżenie kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 u.p.t.u., do 50% kwoty podatku dotyczy wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Do wydatków podlegających limitowaniu do poziomu 50% odliczenia zalicza się wydatki dotyczące:

1. nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia bądź importu ich części składowych;
2. używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3. nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją bądź używaniem tych pojazdów.

Trzeba jednak podkreślić, że ww. ograniczenie dotyczy wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Zgodnie z art. 2 pkt 34 ustawy przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

W myśl z art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym przez pojazd samochodowy rozumie się pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 44 Prawa o ruchu drogowym ciągnikiem rolniczym jest pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości nie mniejszej niż 6 km/h, skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych. Ciągnik taki może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych.

W konsekwencji ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikające z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT dotyczą wyłącznie wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

W przypadku pojazdów innych niż pojazdy samochodowe, które nie spełniają definicji zawartej w art. 2 pkt 34 ustawy, wykorzystywanych do działalności gospodarczej, przysługuje prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

To powoduje, że zarówno w przypadku nabycia, leasingu, jak i wydatków eksploatacyjnych związanych z ciągnikiem rolniczym podatnik ma prawo do 100% odliczenia podatku naliczonego. 

Naturalnie, aby prawo do odliczenia znalazło zastosowanie, musi wystąpić elementarna przesłanka wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, czyli związek wydatku z opodatkowaną pozarolniczą działalnością gospodarczą.

Jak wskazał Dyrektor IS w Łodzi z 23 kwietnia 2015 roku (nr IPTPP4/4512-189/15-4/ALN), rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, gdyż zakupione koparko-ładowarka oraz ciągnik rolniczy wraz z osprzętem będą przez podatnika wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem podatnik nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem koparko-ładowarki oraz ciągnika rolniczego wraz z osprzętem. 

Ciągnik rolniczy na gruncie podatku PIT

Również przepisy ustawy o PIT zawierają ograniczenia w zaliczeniu wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Limity dotyczą zarówno odpisów amortyzacyjnych, jak i opłat leasingowych.

Otóż zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o PIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodu odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę 225 000 zł.

Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT nie uważa się za koszt podatkowy dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Ponownie należy jednak podkreślić, że ww. ograniczenia dotyczą samochodów osobowych.

Natomiast w myśl definicji zawartej w art. 5a pkt 20 ustawy o PIT samochód osobowy oznacza pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem: 

1. pojazdu samochodowego mającego 1 rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

• klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van, lub
• z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

• agregat elektryczny/spawalniczy,
• do prac wiertniczych,
• koparka, koparko-spycharka,
• ładowarka,
• podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
• żuraw samochodowy;
• pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji również na gruncie podatku PIT ciągnik rolniczy nie jest samochodem osobowym, a zatem ograniczenia w zaliczaniu wydatków (w tym wydatków eksploatacyjnych) do kosztów wynikające z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT nie znajdują zastosowania.

Zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) ciągniki zaliczane są do rodzaju 746 „Ciągniki”. Zgodnie z objaśnieniami do KŚT rodzaj 746 obejmuje ciągniki, w tym:

• ciągniki samochodowe; zaliczają się do nich ciągniki siodłowe i ciągniki balastowe;
• ciągniki rolnicze; zaliczają się do nich pojazdy silnikowe skonstruowane do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych, ziemnych lub ogrodniczych. Taki ciągnik może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep.

Zgodnie z Wykazem dla środków trwałych z rodzaju 746 przewidziana jest 14% roczna stawka amortyzacyjna.

Ciągnik rolniczy stanowiący środek trwały daje przedsiębiorcy prawo do pełnego ujmowania wydatków z nim związanych w kosztach uzyskania przychodów oraz do 100% odliczania podatku naliczonego w związku z poniesionymi wydatkami.