Przedmiotem naszej dzisiejszej analizy będzie okoliczność amortyzacji zapasowego środka trwałego. Przede wszystkim zastanowimy się, czy taka amortyzacja jest dopuszczalna i jeżeli tak, to na jakich zasadach się odbywa. Jak długo można amortyzować zapasowy środek trwały? O tym w poniższym artykule!
Kiedy mamy do czynienia ze środkiem trwałym?
W celu udzielenia poprawnej odpowiedzi na postawione w tytule pytania należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, kiedy mamy do czynienia ze środkiem trwałym.
Jak stanowi art. 22a ust. 1 ustawy o PIT, składnik majątku zalicza się do środków trwałych, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- stanowi on własność lub współwłasność podatnika;
- został nabyty lub wytworzony we własnym zakresie;
- jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania;
- przewidywany okres używania tego składnika na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest dłuższy niż rok;
- składnik ten jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby prowadzonej przez niego działalności albo został oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Tylko w przypadku łącznego spełnienia wszystkich ww. warunków możemy mówić o istnieniu środka trwałego. Jest to o tyle istotne, że wyłącznie taki składnik majątku, który spełnia kryteria środka trwałego, może podlegać amortyzacji, a odpisy amortyzacyjne podatnik może zaliczyć w koszty uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Przesłanka wykorzystywania składnika majątku na potrzeby prowadzonej działalności
W świetle powyższego, jednym z warunków amortyzacji jest wykorzystywanie składników majątku na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
W związku z tym pojawia się wątpliwość, jak w kontekście tak sformułowanego warunku klasyfikować zapasowy środek trwały, który ze swej istoty ma charakter „rezerwowy”.
Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 14 marca 2022 roku (nr 0111-KDIB2-1.4010.597.2021.1.AT) możemy przeczytać, że jeżeli transformator pełni jedynie rolę rezerwową lub możliwe jest jego wykorzystanie jako standardowego (produkcyjnego) transformatora w przyszłości, to tym samym nie została spełniona jedna z podstawowych przesłanek niezbędnych do zaliczenia składnika majątku do środków trwałych, co skutkuje brakiem możliwości wprowadzenia transformatora do ewidencji środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych od jego wartości początkowej.
W konsekwencji organ podatkowy zaakcentował, że z uwagi na niespełnienie przesłanki bieżącego wykorzystywania składnika majątku na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nie jest możliwe potraktowanie go jako środka trwałego.
Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych również nie jest w takim wypadku dopuszczalne.
Co jednak ciekawe, możemy odnaleźć również interpretacje prezentujące odmienne stanowisko. Jak bowiem stanowi treść interpretacji Dyrektora IS w Poznaniu z 10 grudnia 2014 roku (nr ILPB4/423-469/14-2/MC), możliwe jest amortyzowanie zapasowego sprzętu, jeżeli jest to składnik majątku kompletny i zdatny do użytku.
Uznaje się, że składnik majątku spełnia kryterium kompletności, jeżeli jest wyposażony we wszystkie wymagane elementy konstrukcyjne umożliwiające jego funkcjonowanie, zgodnie z przeznaczeniem. Natomiast sformułowanie „zdatny do użytku” należy rozumieć jako możliwość faktycznego oraz prawnego użytkowania.
Poprzez kompletność oraz zdatność do użytku w dniu przyjęcia do używania trzeba rozumieć takie składniki majątku trwałego, które zawierają wszystkie elementy konstrukcyjne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania zgodnie z ich przeznaczeniem.
Jak słusznie zauważył NSA w wyroku z 6 września 2012 roku (II FSK 170/11), za kompletny i zdatny do używania środek trwały należy uznać taki środek, który może być i jest gospodarczo wykorzystywany w celu uzyskania przychodów zgodnie z ogólną regułą, że poniesione koszty są kosztem uzyskania przychodów, jeżeli służą uzyskaniu przychodów.
W powyższym wyroku sądowym zaakcentowano zatem możliwość wykorzystywania środka trwałego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
W konsekwencji do obronienia jest stanowisko, zgodnie z którym zapasowy środek trwały jako kompletny i zdatny do użytku jest wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ, pozostając w gotowości, pozwala szybko i sprawnie usunąć awarię lub usterkę i zapewnia ciągłość działania przedsiębiorstwa.
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzi JDG w zakresie działalności produkcyjnej. Posiada główną maszynę produkcyjną oraz drugą zapasową, która pozostaje w rezerwie na wypadek awarii maszyny głównej. Maszyna zapasowa jest uruchamiana tylko wtedy, jeśli maszyna główna nie działa. Dzięki temu podatnik nie poniesie potencjalnych strat gospodarczych związanych z przestojem produkcyjnym. W takich okolicznościach należy uznać, że zapasowa maszyna może zostać zakwalifikowana jako środek trwały podlegający amortyzacji.
Na możliwość amortyzacji zapasowych składników majątku (w tym wypadku baterii) wskazuje również pismo z 3 stycznia 2020 roku, wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0111-KDIB1-1.4010.495.2019.1.NL).
Zapasowy środek trwały - zasady amortyzacji
Odnosząc się natomiast do sposobu amortyzacji zapasowego środka trwałego, należy wskazać, że sposób dokonywania odpisów amortyzacyjnych i możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów uzależniony będzie od wysokości wartości początkowej tych środków trwałych.
Jeśli zatem wartość początkowa przekroczy kwotę 10 000 zł, to podatnik będzie zobowiązany do dokonywania odpisów amortyzacyjnych, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Natomiast w przypadku gdy wartość początkowa ww. środków trwałych będzie równa lub niższa 10 000 zł, to przedsiębiorca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego, albo w miesiącu następnym, albo też może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego, którego wartość nie przekracza 10 000 zł, lecz wydatki poniesione na nabycie tego środka trwałego może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie oddania go do używania.
W świetle przedstawionych wyjaśnień należy zatem opowiedzieć się za dopuszczalnością amortyzacji zapasowych środków trwałych. Z uwagi jednak na istniejące rozbieżności podatnicy powinni rozważyć wystąpienie z własnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.
Zapasowy środek trwały - jak ująć w środkach trwałych w systemie wFirma.pl?
Otrzymaną fakturę za nabycie zapasowego środka trwałego w systemie wFirma.pl ujmuje się schematem: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT/ FAKTURA (BEZ VAT) » ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH.
Po dokonaniu wyboru Kategorii (KŚT) system automatycznie dopasuje domyślą stawkę amortyzacji przy metodzie liniowej. Więcej szczegółów w artykule pomocy: Zakup środków trwałych.
