Każdy przedsiębiorca ma wobec urzędu skarbowego pewne zobowiązania. Najczęściej nie są one skomplikowane, jednakże spora ich ilość może doprowadzić do pomyłki, spowodowanej chociażby roztargnieniem. Czy w takiej sytuacji kara za wykroczenie lub - co gorsza - przestępstwo skarbowe będzie nieunikniona? Na szczęście - nie!
Czynny żal a regulacje prawne
Podatnik, który zorientował się, że nie dopełnił jakiegoś obowiązku w stosunku do urzędu skarbowego albo popełnił pomyłkę, może skorzystać z instytucji czynnego żalu. Jego mechanizm opiera się na art. 16 par. 1 Kodeksu karnego skarbowego, zgodnie z którym karze za przestępstwo albo wykroczenie skarbowe nie podlega sprawca, który po popełnieniu któregoś z tych czynów zawiadomił o nim organ właściwy do ścigania. Tak więc, czynny żal co do zasady chroni przed negatywnymi skutkami zaniedbań. Jednakże należy pamiętać, że sam czyn zabroniony powinien zostać naprawiony - tzn. konieczne będzie np. złożenie zaległej deklaracji, czy też uiszczenie nieopłaconego w terminie podatku.
Jakie warunki muszą być dopełnione by skorzystać z instytucji czynnego żalu
Zatem, aby można było skorzystać z instytucji czynnego żalu, spełnione muszą zostać pewne warunki:
-
przestępstwo lub wykroczenie zostało popełnione - nie można złożyć czynnego żalu przed dokonaniem czynu zabronionego,
-
właściwy organ ścigania został zawiadomiony - choć w praktyce podatnicy najczęściej decydują się na złożenie czynnego żalu do odpowiedniego urzędu skarbowego, to informację taką można także przekazać np. inspektorowi kontroli skarbowej czy urzędowi celnemu,
-
zgłoszenie musi zawierać szczegółowe dane, dotyczące popełnionego czynu, w szczególności informacje dotyczące osób weń zamieszanych,
-
postępowanie dotyczące czynu zabronionego nie może zostać podjęte - jeśli czynny żal zostanie złożony już po wykryciu przestępstwa lub wykroczenia, nie będzie on uwzględniony przez organy ścigania,
-
niedopełnione obowiązki podatnika muszą zostać uregulowane - jak już wspomniano wcześniej, czynny żal chroni przed ewentualną grzywną lub karą pozbawienia wolności, ale nie znosi obowiązku dopełnienia zaniedbań.
Kto nie może skorzystać z czynnego żalu
Dodatkowo warto pamiętać, że istnieje pewna grupa osób, które nie będą mogły skorzystać z czynnego żalu, nawet jeśli spełnią wszystkie powyższe warunki. Chodzi tutaj o:
-
osoby kierujące wykonaniem wykroczenia albo przestępstwa skarbowego, albo wykorzystujące uzależnienie innej osoby od siebie, które zleciły jej wykonanie tego czynu,
-
sprawcę, który zorganizował grupę lub związek przestępczy,
-
podatnika, który nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.
