Okazanie skruchy jest jednym ze sposobów na uniknięcie kary ze strony urzędu skarbowego. W tym celu możliwe jest złożenie czynnego żalu, w którym podatnik tłumaczy się z popełnionego wykroczenia lub przestępstwa skarbowego, wskazując przyczynę zaistniałej sytuacji. Przedsiębiorca ma możliwość złożyć czynny żal w formie papierowej, może także złożyć elektroniczny czynny żal. Jakie elementy powinien on zawierać?
Czynny żal – podstawa prawna
Czynny żal reguluje art. 16 ustawy – Kodeks karny skarbowy. Zgodnie z jego treścią „nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu”.
Jakie elementy powinien zawierać czynny żal?
Przepisy nie regulują tego, jakie dokładnie dane powinien zawierać czynny żal. Natomiast z dobrych praktyk wynika, że w czynnym żalu najlepiej zawrzeć następujące informacje:
- określenie osoby składającej czynny żal,
- adresat – naczelnik właściwego urzędu skarbowego (wraz z danymi adresowymi urzędu skarbowego),
- charakter popełnionego czynu,
- istotne okoliczności,
- osoby współpracujące, które miały związek z popełnionym czynem.
Jedną z najważniejszych informacji, jakie należałoby zawrzeć, jest informacja na temat tego, czy popełniony czyn został przez podatnika naprawiony, a jeśli nie – w jaki sposób i w jakim terminie podatnik zobowiązuje się do uiszczenia zaległych należności wraz z naliczonymi odsetkami. Warto zawrzeć również informację, czy miało miejsce dokonanie obowiązkowych czynności w związku z danym czynem (m.in. złożenie deklaracji podatkowych). Ponadto, jeśli zdarzenie miało charakter incydentalny, podatnik powinien przypomnieć o tym organowi skarbowemu.
Kiedy czynny żal jest bezskuteczny?
Należy pamiętać, że zawiadomienie, jakim jest czynny żal, jest bezskuteczne, jeżeli zostało ono złożone:
- gdy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub
- po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.
Mówiąc wprost, czynny żal nie działa, gdy urząd skarbowy wie o popełnionym przestępstwie lub wykroczeniu. W praktyce jednak lepiej i tak go złożyć, ponieważ niekiedy urzędy skarbowe przychylają się do niego mimo wiedzy o popełnionym wykroczeniu/przestępstwie.
Elektroniczny czynny żal – jak złożyć w urzędzie?
Dzięki zmianie treści art. 16 § 4 ustawy – Kodeks karny skarbowy można również złożyć elektroniczny czynny żal bez odwiedzania urzędu. W tym celu można złożyć zawiadomienie za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub portalu podatkowego.
- urząd lub instytucję, do której składane jest pismo – wybiera się z listy urząd skarbowy,
- rodzaj pisma – zawiadomienie,
- tytuł pisma – czynny żal,
- treść pisma – treść czynnego żalu.
Do pisma można dodać załączniki. Konieczne jest uzupełnienie danych kontaktowych. Pismo podpisuje się za pomocą profilu zaufanego lub za pomocą podpisu kwalifikowanego.
