Polska od czasu wejścia do Unii Europejskiej z powodzeniem korzysta z różnych funduszy wspólnotowych. Pozwala na o wiele szybszy rozwój gospodarczy i zwiększenie potencjału rozwojowego państwa. Fundusze wspomagają duże inwestycje np. drogowe czy kolejowe, których samodzielnie nie bylibyśmy w stanie sfinansować. Ponadto duże dotacje są kierowane na politykę regionalną, innowacje i naukę.
Cele EFRR
Jednym z funduszy europejskich wspierających rozwój państw jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR). Ma on na celu wzmacnianie spójności gospodarczej i społecznej Unii Europejskiej poprzez korygowanie dysproporcji między poszczególnymi regionami. Inwestycje z EFRR koncentrują się na kilku kluczowych obszarach, takich jak:
-
agenda cyfrowa,
-
wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP),
-
gospodarka niskoemisyjna.
Polska korzysta z tego funduszu i otrzymuje pieniądze w ramach poszczególnych programów:
-
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko,
-
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka,
-
16 Regionalnych Programów Operacyjnych dla województw,
-
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej,
-
Program Operacyjny Pomoc Techniczna,
-
Programy Operacyjne Europejskiej Współpracy Terytorialnej.
Polska w ramach tego funduszu może korzystać z szeregu różnego rodzaju programów subwencyjnych. Część z nich dotyczy konkretnych regionów, które są gorzej rozwinięte. Programy dotyczą także konkretnych działań rozwojowych. Pomoc tego typu skoncentrowana jest na:
-
inwestycjach przyczyniających się do tworzenia stałych miejsc pracy;
-
inwestycjach w infrastrukturę, taką jak: drogi, ekrany akustyczne, mosty, obiekty inżynieryjne, nasypy i linie kolejowe;
-
działania wspierające rozwój regionalny i lokalny;
-
pomoc techniczną.
Powyższy fundusz wspiera nowoczesne rozwiązania, takie jak:
-
innowacje i gospodarkę opartą na wiedzy, stymulowanie przedsiębiorczości oraz tworzenie nowych instrumentów finansowych dla firm;
-
działania w zakresie ochrony środowiska, w tym rekultywację terenów skażonych, stymulowanie efektywności energetycznej, propagowanie ekologicznego i zrównoważonego miejskiego transportu publicznego;
-
poszerzanie dostępu do usług transportowych i telekomunikacyjnych pożytku ogólnego o charakterze gospodarczym.
Jak rozliczyć środki otrzymane z funduszu EFRR?
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze, wartości pieniężne i otrzymanych świadczeń w naturze, a także innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT). Za przychód należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, a w tym nieodpłatne świadczenie otrzymane przez podatnika. Ponadto za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów lub udzielonych bonifikat i skont.
Przychodem z działalności gospodarczej są również dotacje, subwencje, dopłaty z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13 i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem lub wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych, wartości niematerialnych oraz prawnych, od których, zgodnie z art. 22a–22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych (art 14 ust. 2 pkt 2). Ustawodawca do przychodów nie zalicza kwot otrzymanych od agencji wykonawczych, jeżeli otrzymały one środki na realizację celu z budżetu państwa.
Z powyższych przepisów wynika, że jeżeli podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą uzyska dofinansowanie do projektu realizowanego w ramach tej działalności, otrzymane środki stanowią przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, chyba że przeznaczone zostaną one na nabycie bądź wytworzenie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bądź gdy dofinansowanie zostanie przyznane po 1 stycznia 2015 r. od agencji wykonawczych, które środki pieniężne na ten cel otrzymują z budżetu państwa.
Tym samym należy zadać sobie pytanie, czy otrzymanie środków z EFRR będzie opodatkowane podatkiem dochodowym? W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie posłużymy się przykładem.
Przykład 1.
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą złożył wniosek o dofinansowanie swojego innowacyjnego produktu. Wniosek został uznany i podatnik otrzymał z EFRR dofinansowanie w kwocie 20 000 000 zł. Środki finansowe zostaną wypłacone przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Podatnik uważa, że powyższa kwota nie podlega opodatkowaniu. Czy jest to prawda?
W tym przypadku kwota dofinansowania otrzymana z projektu unijnego wypłacona przez BGK jest zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 136 ustawy o PIT.
Rozumowanie tego typu potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 28 grudnia 2018 r.:
„Przechodząc do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Organ wskazuje na treść art. 21 ust. 1 pkt 136, zgodnie z którym, wolne od podatku dochodowego są płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców.
Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przytoczone powyżej przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że dofinansowanie projektu, które Wnioskodawca otrzyma z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wypłacane przez Bank Gospodarstwa Krajowego) będzie stanowić dla wnioskodawcy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednakże przychód ten będzie zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust.1 pkt 136 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Środki z EFRR przyczyniają się do rozwoju gospodarczego Polski na poziomie infrastrukturalnym i inwestycyjnym. Ponadto skoncentrowanie środków na innowacje i środowisko pozwoli w przyszłości na optymalizację poziomu życia przyszłych pokoleń. Brak opodatkowania otrzymanych środków należy uznać za słuszny, ponieważ kwota podatku w sposób znaczący zmniejszyłaby środki jakie trafiają do przedsiębiorców. Ograniczałoby to znacznie perspektywy rozwojowe, które z założenia stanowią sens założeń subwencji.