Zdecydowana większość sklepów internetowych korzysta z usług firm kurierskich, bo to najszybszy sposób dostarczenia paczek klientom. Szybka dostawa to jeden z ważniejszych atutów sklepów internetowych. Jeśli miało miejsce opóźnienie w dostarczeniu przesyłki przez kuriera, można żądać odszkodowania. Jego wysokość jest jednak ograniczona.
Opóźnienie w dostarczeniu przesyłki - ile można żądać?
Jeśli przesyłka została dostarczona po terminie, można żądać od firmy kurierskiej odszkodowania. Jakie kwoty wchodzą w grę?
Maksymalna kwota odszkodowania za szkodę spowodowaną zwłoką w dostarczeniu przesyłki wynosi dwukrotność opłaty za nadanie przesyłki. Taki limit wynika z art. 83 ust. 1 ustawy - Prawo przewozowe i dotyczy przewozów realizowanych na terenie Polski.
Jeśli zwłoka w przewozie spowodowała uszkodzenie przesyłki (bo np. zepsuciu uległy przewożone rzeczy), to można dodatkowo żądać odszkodowania za uszkodzenie przesyłki. Z reguły jednak nieterminowe dostarczenie przesyłki nie powoduje takich szkód.
Czy odszkodowanie przysługuje “z automatu”?
Z prawa przewozowego nie wynika, że w każdym przypadku, gdy ma miejsce opóźnienie w dostarczeniu przesyłki, należy wypłacić odszkodowanie w wysokości dwukrotności opłaty za nadanie przesyłki. Przepis mówi, że przewoźnik jest obowiązany do zapłacenia odszkodowania “do wysokości podwójnej kwoty przewoźnego”, a nie “w wysokości podwójnej kwoty przewoźnego”.
Przewoźnik mógłby więc zażądać dowodów na to, że opóźnienie w dostarczeniu przesyłki spowodowało szkodę. Szkoda mogłaby polegać np. na tym, że sklep internetowy musiał zwrócić konsumentowi zapłoną przez niego kwotę za przesyłkę kurierską w sytuacji, gdy przesyłka dotarła po terminie. Szkoda może też polegać na tym, że z powodu opóźnienia w dostawie klient zrezygnował z zakupu i skorzystał z prawa do odstąpienia od umowy.
W praktyce jednak o tym, czy odszkodowanie w wysokości podwójnej kwoty zapłaconej za przesyłkę wypłacane jest automatycznie, czy też trzeba udowadniać poniesienie szkody, decyduje regulamin firmy kurierskiej (będący częścią zawartej z nią umowy).
Przykład 1.
Z regulaminu usług Pocztex wynika, że jeśli przesyłka nie została doręczona w terminie, to przysługuje odszkodowanie w żądanej wysokości, jednak nie wyższej, niż dwukrotność opłaty za nadanie przesyłki w danym serwisie.
Zatem na podstawie zapisu regulaminu, który jest korzystniejszy dla klientów niż przepis w ustawie - Prawo przewozowe, firma kurierska musi wypłacić odszkodowanie w podwójnej wysokości opłaty za nadanie przesyłki (maksymalna wysokość odszkodowania), jeśli takiej kwoty zażąda klient.
Sprawdź godzinę nadania przesyłki
O tym, czy miało miejsce opóźnienie w dostarczeniu przesyłki (a więc czy należy się odszkodowanie) nie decyduje tylko to, że kurier faktycznie doręczył przesyłkę po terminie wynikającym z umowy. Trzeba sobie odpowiedzieć na następujące pytania:
Czy przesyłka została nadana przed “godziną graniczną”? Jeśli przesyłka jest nadawana w placówce firmy kurierskiej, to należy sprawdzić w umowie (regulaminie), do której godziny należy ją nadać; spóźnienie choćby o minutę spowoduje, że będzie ona traktowana tak, jakby nadano ją następnego dnia.
Czy kurier podjął próbę doręczenia przesyłki? To, że nie została ona faktycznie doręczona nie oznacza jeszcze, że mamy do czynienia z opóźnieniem; może się bowiem okazać, że kurier próbował przesyłkę doręczyć, ale nikogo nie zastał i pozostawił informację o nieudanej próbie doręczenia.
Przewozy międzynarodowe - inne zasady
Inne zasady obowiązują w przypadku drogowych przewozów międzynarodowych. Nie ma wtedy zastosowania polska ustawa - Prawo przewozowe, tylko Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR).
Na czym polegają różnice?
Przy przewozach krajowych, limit odszkodowania za opóźnienie w dostarczeniu przesyłki wynosi dwukrotność opłaty za nadanie przesyłki. Przy przewozach międzynarodowych, odszkodowanie jest niższe - nie może przekroczyć kwoty za nadanie przesyłki (art. 23 ust. 5 Konwencji CMR). Można ten limit podnieść, ale wymaga to wpisania do listu przewozowego, w porozumieniu z przewoźnikiem i za dodatkową opłatą tzw. kwoty specjalnego interesu w dostawie przesyłki na wypadek jej zaginięcia lub uszkodzenia, a także w razie przekroczenia umówionego terminu dostawy (art. 26 Konwencji CMR). Wówczas maksymalna wysokość odszkodowania jest równa zadeklarowanej kwocie specjalnego interesu.
Ile czasu na żądanie odszkodowania?
Na żądanie odszkodowania za opóźnienie w dostarczeniu przesyłki w przewozie krajowym jest niewiele czasu - mamy tu do czynienia z jednym z najkrótszych terminów przedawnienia przewidzianych w polskim prawie. Roszczenia przedawniają się z upływem dwóch miesięcy od dnia wydania przesyłki. Bieg przedawnienia zawiesza się na okres od dnia wniesienia reklamacji do dnia udzielenia odpowiedzi na reklamację i zwrócenia załączonych dokumentów, najwyżej jednak na okres trzech miesięcy.
W regulaminach firm przewozowych można spotkać się z dłuższymi terminami na złożenie reklamacji, nawet rocznymi. I w praktyce firmy kurierskie uznają reklamacje złożone przed upływem roku, nie zasłaniając się przedawnieniem, choć mogłyby to robić.
Inny termin przedawnienia obowiązuje w drogowych przewozach międzynarodowych. Termin przedawnienia wynosi rok od dnia wydania przesyłki (art. 32 ust 1 Konwencji CMR). Trzeba jednak pamiętać o zgłoszeniu na piśmie zastrzeżeń związanych z opóźnieniem w dostawie przesyłki - trzeba to zrobić w terminie 21 dni od dnia postawienia towaru do dyspozycji odbiorcy (art. 30 ust. 3 Konwencji CMR).
