Bogate i różnorodne relacje z klientami wymagają często indywidualnego podejścia do każdego z nich. Poza tym niektórzy klienci wymagają specyficznego podejścia do wykonywanego dla nich zlecenia. Pewnym przykładem jest tutaj wystawienie faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń. Co się z tym wiąże i na co sprzedawca musi zwrócić szczególną uwagę? Wszystkie te informacje znajdują się w naszym artykule.
Czym jest faktura?
Faktura (dokument sprzedaży) jest dokumentem prawnie dopuszczonym do obrotu, który dokumentuje transakcje sprzedaży albo czynności przed wykonaniem tej transakcji.
Jakie obowiązkowe elementy powinna zawierać faktura?
Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) faktura powinna zawierać obligatoryjne, podstawowe elementy wymagane ww. przepisami ustawy o VAT. Elementy te zaprezentowano w poniższej tabeli.
Podstawowe, obowiązkowe elementy faktury | |
1. | Data wystawienia faktury |
2. | Numer kolejny faktury |
3. | Imię i nazwisko oraz adres sprzedawcy i nabywcy |
4. | NIP sprzedawcy i nabywcy |
5. | Data sprzedaży, wykonania usługi, otrzymania zaliczki (jeśli przed wystawieniem faktury) |
6. | Nazwa, rodzaj towaru lub usługi |
7. | Liczba, jednostka miary sprzedanych towarów lub usług |
8. | Cena za jednostkę towaru lub usług – bez podatku VAT |
9. | Rabaty, opusty, obniżki cen, skonto w sytuacji, gdy nie zostały zawarte w cenie jednostkowej netto |
10. | Wartość netto (bez podatku VAT) sprzedanych towarów, usług |
11. | Stawka podatku VAT |
12. | Łączna wartość netto sprzedanych towarów i usług, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku |
13. | Łączna kwota podatku VAT od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku |
14. | Łączna kwota należności ogółem |
Faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń
Pamiętając o generalnej zasadzie, sprzedawca wystawia fakturę nie później niż do 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym:
- dokonał dostawy towarów, albo
- wykonał usługę, albo
- otrzymał zaliczkę.
Czy podatnik ma jednak możliwość wystawić fakturę przed powyższymi zdarzeniami?
dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi
otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.
Biorąc pod uwagę powyższą zasadę ogólną, przedsiębiorca może wystawić faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeńnajwcześniej 60 dni przed sprzedażą albo otrzymaniem zaliczki lub całej zapłaty i dotyczy to:
- krajowej sprzedaży towarów lub usług,
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
- wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług,
- świadczenia usług dla kontrahentów spoza UE,
- eksportu towarów,
- niektórych pozostałych transakcji.
Analizując ten przepis, ale także inne przepisy ustawy o VAT od art. 106 do art. 108 odnośnie do wystawiania faktur, warto dodać, że maksymalny termin 60 dni nie ogranicza także różnych typów odbiorców towarów lub usług. Tak więc powyższa zasada dotyczy sprzedawców (wystawiających faktury) będących zarówno czynnymi podatnikami VAT, jak i zwolnionymi podatnikami z VAT (podmiotowo lub przedmiotowo).
Co więcej, przedsiębiorca może wystawić fakturę nie wcześniej 60 dni przed sprzedażą albo otrzymaniem zaliczki lub całej zapłaty dla:
- drugiego przedsiębiorcy (spółek osobowych, osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej);
- osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.
Faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń - komu przysługuje wyjątek od reguły?
Przy możliwościach wczesnego wystawienia faktury sprzedaży występuje pewien wyjątek, a mianowicie art. 106i ust 8 ustawy o VAT.
Przedsiębiorca może wystawić faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń nawet wcześniej niż 60 dni przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, jeśli wystawiona faktura dokumentuje dostawę towarów lub świadczenie usług:
- dla których ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń;
- dla których obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury (nie później niż w dacie płatności) – dostawa energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, świadczenie usług telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, oraz usług wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.
Warto jednak wspomnieć, że jeżeli wobec realizowanej sprzedaży zastosowano cykle rozliczeniowe, umożliwiają one wystawienie faktury nawet jeszcze wcześniej niż 60. dnia przed dniem dostawy towaru, świadczenia usługi albo otrzymania zaliczki lub zapłaty całej należności.
Nie można zapominać jeszcze o jednej kwestii. Jeżeli faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń zawierają czynności, dla której obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dacie jej wystawienia i jednocześnie dokumentuje ona transfer bonu jednego przeznaczenia (taką fakturę traktuje się tak, jakby została dokonana sprzedaż towarów lub usług, których ten bon dotyczy), to podatnika dotyczy ograniczenie czasowe wystawienia tej faktury nie wcześniej niż 60 dni.
Przykład 1.
Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT wystawił fakturę 45 dni przed wykonaniem usługi i przekazał ją odbiorcy. Okazało się jednak, że odbiorca rozmyślił się i nie skorzysta z usługi. Przedsiębiorca nie wystawił faktury korygującej do zera. Jakie konsekwencje niesie niewystawienie faktury korygującej?
W takiej sytuacji faktura nie dokumentuje zdarzenia gospodarczego. Dodatkowo istnieje ryzyko, że podatnik będzie musiał odprowadzić podatek VAT należny od tej faktury. Natomiast taka faktura nie podlega ewidencji sprzedaży w JPK_V7.
Faktury sprzedaży na poczet przyszłych świadczeń – na co należy uważać?
Zdarzają się przypadki, gdy faktura wystawiona na poczet przyszłych świadczeń pozostanie tzw. pustą fakturą. Nie zostanie wykonana przyszła usługa czy dostawa towarów. Nie zostanie wpłacona dla sprzedawcy także zaliczka czy zapłata pełnej należności.
Tutaj mogą wystąpić 2 przypadki:
- faktura nie została wprowadzona do obiegu prawnego (nie została wydana nabywcy) – w takiej sytuacji sprzedawca może ją po prostu anulować;
- faktura została przekazana nabywcy – taką fakturę sprzedawca powinien skorygować do zera, inaczej może być zobowiązany do zapłaty podatku VAT wynikającej z tej faktury.
Przykład 2.
Przedsiębiorca będący podatnikiem zwolnionym podmiotowo z VAT wystawił fakturę 30 dni przed wykonaniem usługi i przekazał ją odbiorcy. Okazało się jednak, że usługa nie doszła do skutku. Co powinien zrobić przedsiębiorca?
Przedsiębiorca powinien wystawić fakturę korygującą do zera i przekazać ją odbiorcy.
Należałoby na chwilę zatrzymać się na przypadku nr 2. W tym miejscu warto przytoczyć fragment interpretacji indywidualnej z 6 listopada 2017 roku (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.400.2017.2.MD) wydanej przez Dyrektora KIS:
Do tak wystawionej faktury może (aczkolwiek nie musi) znaleźć zastosowanie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.
W sytuacji bowiem, gdy faktura została wystawiona wcześniej niż 60 dni, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, lub przed otrzymaniem całości lub części zapłaty i została wprowadzona do obrotu prawnego przez przekazanie jej kontrahentowi, wówczas należy ją uznać jako wystawioną niezgodnie z ww. art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT, bowiem Wnioskodawca nie otrzymał tej zaliczki w terminie 60 dni od daty wystawienia faktury pierwotnej. W takim przypadku istnieje możliwość wystawienia faktury korygującej stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, który obliguje podatnika do wystawienia faktury korygującej w sytuacji stwierdzenia pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury.
Zatem po upływie 60 dni od wystawienia faktury (na niezrealizowaną w tym czasie usługę czy zaliczkę) należałoby skorygować fakturę w zakresie podstawy opodatkowania i kwoty podatku.
W sytuacji natomiast gdy Wnioskodawca nie skoryguje faktury wystawionej z naruszeniem art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT, wówczas jest zobowiązany do zapłaty wykazanego w niej podatku (stosownie do art. 108 ust. 1 ustawy o VAT) w terminie wynikającym z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT. […]”.
