Tłumaczenia są nierozerwalną częścią działalności wielu firm. Mogą okazać się niezbędne przy współpracy z firmą zagraniczną lub jej przedstawicielstwem. Bardzo ważne jest, by tłumaczenia wykonywane były na wysokim poziomie. Pozwala to zbudować nie tylko profesjonalny wizerunek firmy, ale także uniknąć nieprzyjemności z powodu błędów w przekładzie. Aby efekt tłumaczenia był jak najlepszy, wiele firm decyduje się na skorzystanie z usług tłumacza. Być może taki rodzaj działalności jest pomysłem dla Ciebie na własny biznes? Jak założyć działalność tłumacza? Podpowiadamy poniżej.
Ogólna charakterystyka działalności tłumacza
Aby móc dokonywać tłumaczeń, z całą pewnością niezbędna jest bardzo dobra znajomość języków obcych. Osoby posiadające tę umiejętność w ramach prowadzonej działalności mogą np. współpracować z zagranicznymi firmami lub zajmować się przekładem na język polski zagranicznej literatury. Szczególnym rodzajem działalności tłumacza jest tłumacz przysięgły. Uprawnienia tłumacza przysięgłego reguluje ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o wykonywaniu zawodu tłumacza przysięgłego.
Tłumacz przysięgły ma prawo m.in. do sporządzania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski oraz z języka polskiego na język obcy. Nie ma on jednak prawa do bezpośredniego przekładu z jednego języka obcego na inny. Zgodnie z przepisami tłumacz przysięgły zobowiązany jest w pierwszej kolejności przetłumaczyć dokument na język polski, a dopiero później na inny język obcy. Do uprawnień tłumacza przysięgłego należy również sporządzanie poświadczonych odpisów pism w języku obcym oraz sprawdzanie i poświadczanie pism sporządzonych przez inne osoby. W przypadku poświadczenia pisma sporządzanego przez inne osoby odpowiedzialność za ich rzetelność przechodzi na tłumacza przysięgłego.
Tłumacz przysięgły ma prawo do dokonywania tłumaczeń ustnych - konsekutywnych, symultanicznych oraz tłumaczenia a vista. Podstawową kwestią, która odróżnia tłumaczy przysięgłych od pozostałych tłumaczy jest fakt, iż tłumacz przysięgły te czynności może dokonywać także w zakresie postępowań sądowo-administracyjnych, pism procesowych oraz dokumentów urzędowych.
Wstępne wymagania związane z prowadzeniem działalności tłumacza
W odniesieniu do większości tłumaczy nie ma żadnych wymogów prawnych związanych z weryfikacją umiejętności lub szczególnym sposobem rejestracji działalności.
Wyjątek od reguły stanowi status tłumacza przysięgłego.
Tłumaczem przysięgłym może być osoba fizyczna, która spełnia określone wymagania. Aby móc zdobyć status tłumacza przysięgłego należy:
-
posiadać obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich UE, EFTA - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej lub, na zasadach wzajemności, obywatelstwo innego państwa,
-
znać język polski,
-
posiadać pełną zdolność do czynności prawnych,
-
ukończyć studia wyższe - jednocześnie uzyskując tytuł magistra lub równorzędny w którymś z w/w państw ( na dowolnym kierunku - na mocy ustawy deregulacyjnej w 2011r. został bowiem zniesiony wymóg ukończenia studiów filologicznych lub studiów podyplomowych w zakresie tłumaczenia)
-
złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język ,obcy oraz z języka obcego na język polski.
Dodatkowo osoba starająca się o status tłumacza przysięgłego nie może być karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego.
Dopuszczalne formy prowadzenia działalności tłumacza
Co do zasady działalność tłumacza może być prowadzona praktycznie w każdej formie. Do wyboru podatnika pozostaje zatem: jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka cywilna, jawna, spółka komandytowa, komandytowo-akcyjna, sp. z o.o. lub spółka akcyjna. W przypadku tłumaczy przysięgłych możliwy jest także wybór spółki partnerskiej.
Tłumacz może też wykonywać działalność w oparciu o umowy cywilnoprawne, które pozwalają traktować działalność jako działalność prowadzoną osobiście.
Jak założyć działalność tłumacza?
W przypadku rozpoczynania działalności tłumacza w formie jednoosobowej działalność gospodarcza lub spółki cywilnej firmę należy zarejestrować w CEIDG, natomiast w przypadku wyboru jednej z pozostałych form działalności spółkę należy zarejestrować w KRS.
W przypadku tłumacza przysięgłego prawo do wykonywania zawodu osiąga się po złożeniu ślubowania oraz wpisaniu na listę tłumaczy przysięgłych.
Co do zasady osoba prowadząca działalność gospodarczą, która zamierza dokonywać sprzedaży usług objętych opodatkowaniem VAT, musi najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie danej sprzedaży złożyć formularz VAT-R. Druk służy do rejestracji przedsiębiorcy jako czynnego lub zwolnionego podatnika podatku od towarów i usług. Wypełniony formularz należy dostarczyć do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Określenie PKD dla tłumacza
Podstawowym PKD dla działalności tłumacza jest:
-
7430Z - działalność związana z tłumaczeniami.
Najlepsza forma opodatkowania dla tłumacza
Jeśli działalność tłumacza prowadzona będzie w formie spółki prawnej (sp. z o.o. , sp. akcyjna) lub w formie spółki komandytowo-akcyjnej przedsiębiorstwo automatycznie staje się podatnikiem podatku CIT.
Jeśli natomiast usługi tłumacza świadczone będą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej lub jako spółka osobowa podatnik ma do wyboru opodatkowanie na zasadach ogólnych lub podatek liniowy. Świadcząc usługi tłumacza w ramach działalności gospodarczej dla innych firm, nie ma możliwości wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt (20%) przysługuje bowiem dla tłumacza definiowanego jako wolny zawód, który świadczy usługi wyłącznie na rzecz osób prywatnych.
Zasady ogólne mogą być opłacalne, gdy podatnik nie przewiduje przekroczenia pierwszego progu skali - 85 528 zł dochodu. W przypadku opodatkowania wg skali istnieje możliwość skorzystania z wielu ulg, z których nie ma możliwości skorzystania podatnik podatku liniowego (np. ulga prorodzinna czy wspólne rozliczenie z małżonkiem). Jednak, jeśli przewidywane przychody z tłumaczeń mogą znacznie przekroczyć 85 528 zł, warto rozważyć podatek liniowy, w którym dochody opodatkowane są stałą stawką 19%.
Tłumacz z VAT czy bez VAT
Rozpoczynając działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie tłumaczeń podatnik ma prawo zdecydować czy od razu chce zostać czynnym podatnikiem VAT, czy może woli skorzystać z prawa do zwolnienia podmiotowego.
Wydawałoby się, że w przypadku działalności tłumacza warto z tego zwolnienia skorzystać ze względu, iż charakter działalności w większości przypadków nie wiąże się z generowaniem znaczących wydatków, od których podatnik mógłby odliczyć podatek VAT. Jeśli jednak podatnik planuje dokonywać dużej ilości zakupów na potrzeby działalności np. niezbędną literaturę lub urządzić siedzibę firmy, bardziej opłacalne może okazać się bycie vatowcem.
Ważnym aspektem jest także fakt, że większość zleceń przyjmowanych jest od innych firm, którym także zależy na możliwości odliczenia VAT. Jeśli firma będzie miała do wyboru skorzystanie w tej samej cenie z usług tłumacza, który w ramach prowadzonej działalności jest vatowcem a z usług nievatowca z całą pewnością skorzysta z pierwszej opcji, która pozwoli odliczyć VAT od poniesionego wydatku.
To, czy warto być vatowcem czy nie, zależy zatem przede wszystkim od planów rozwojowych danej firmy oraz relacji z klientami.
Składki ZUS tłumacza
Tłumacz prowadzący działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, jednoosobowej spółki z o.o. lub będąca wspólnikiem spółki cywilnej, jawnej, komandytowej lub partnerskiej zobowiązany jest dokonać zgłoszenia siebie do ubezpieczeń w ZUS.
Miesięczna składka ZUS osoby prowadzącej działalność gospodarczą, która opłaca dodatkowo dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 1 121,52 zł (ze składką na Fundusz Pracy). Natomiast suma składek bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (ze składką na Fundusz Pracy) wynosi obecnie 1061,91 zł.
Warto jednak zaznaczyć, że osobom, które rozpoczynają prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 miesięcy przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnych stawek ZUS. Preferencyjne stawki ZUS wynoszą obecnie 465,28 zł (ubezpieczenie społeczne i zdrowotne). Dodatkowym udogodnieniem jest fakt, że osoby korzystające z preferencyjnych stawek ZUS nie mają obowiązku opłacania Funduszu Pracy (59,61 zł).
Składki na poszczególne rodzaje ubezpieczeń wyliczone za siebie osoba prowadząca działalność tłumacza w jeden z ww. form zobowiązana jest rozliczać w deklaracji rozliczeniowej (formularz ZUS DRA).
Prowadzenie działalności gospodarczej w formie wieloosobowej spółki z o.o., spółki komandytowo-akcyjnej lub akcyjnej nie stanowi tytułu do żadnych ubezpieczeń w ZUS. Spółki te są natomiast płatnikami składek w przypadku zatrudniania pracowników.
Konto firmowe dla tłumacza
Co do zasady przepisy nie wskazują wprost obowiązku posiadania przez przedsiębiorce odrębnego konta firmowego.
Co prawda, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą powinno następować za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy, zawsze gdy:
-
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
-
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Jednakże płatności te mogą odbywać się także za pośrednictwem konta osobistego przedsiębiorcy. Ważne by jego właścicielem był wyłącznie przedsiębiorca (niemożliwe jest korzystanie z rachunku wspólnego dla małżonków). W przypadku działalności tłumacza zakładanie odrębnego rachunku bankowego nie jest zatem koniecznością.
Jakie warunki lokalowe dla tłumacza
Nie ma żadnych odgórnych wytycznych gdzie i na jakich warunkach tłumacz ma wykonywać swoją pracę. Jeśli ww. czynniki nie są uregulowane np. umową ze zleceniodawcą, tłumacz może pracować w zaciszu własnego mieszkania czy nawet popijając kawę w kawiarni. Na początku prowadzenia działalności tłumaczowi nie trzeba wiele - wystarczy zupełnie przeciętny komputer i dostęp do internetu.
Marketing w działalności tłumacza
Dobrym pomysłem przy rozpoczynaniu działalności tłumacza jest utworzenie własnej strony internetowej, na której wymienione zostaną wszystkie oferowane usługi. W dzisiejszych czasach duża grupa osób poszukujących usługodawcy tego typu robi to właśnie w internecie. Warto pochwalić się również swoim dotychczasowym doświadczeniem oraz uzyskanymi certyfikatami potwierdzającymi kwalifikacje - to na pewno wzmocni zaufanie nowych klientów.
