Wraz z nowelizacją ustawy o VAT od 1 października 2020 r. wprowadzona został nowa struktura Jednolitego Pliku Kontrolnego. Jest to kolejna zmiana na przestrzeni ostatnich kilku lat dotycząca sprawozdawczości, która wymaga od przedsiębiorców prowadzenia księgowości firmy w programie dostosowanym do coraz to nowszych wymogów ustawodawcy. W związku z wprowadzeniem nowej struktury pliku zmianie uległy również kary nakładane na przedsiębiorców za błędy, które mogą znajdować się w nowym JPK. Sprawdźmy, jaka kara za błędy w JPK grozi przedsiębiorcom!
Kogo i od kiedy dotyczy obowiązek wysyłki nowej struktury JPK?
Nowelizacja ustawy o VAT nie nakładała obowiązku wysyłania nowego JPK na wszystkich podatników w tym samym czasie. Natomiast, ze względu trudnej sytuacji gospodarczej wywołanej pandemią koronawirusa obowiązek wysyłki nowego JPK został ujednolicony i od 1 października 2020 roku, wszyscy czynni podatnicy VAT czyli mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa zobowiązane są do stosowania nowego pliku JPK_V7
Nowa struktura JPK obowiązuje zarówno przedsiębiorców, którzy wybrali miesięczne rozliczenie VAT, jak i tych, którzy rozliczają się kwartalnie. Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy o VAT nową strukturę JPK należy składać wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego składającego się z dwóch części – ewidencji i deklaracji. Wzór pliku udostępniany jest przez Ministra Finansów, który w drodze rozporządzenia określa szczegółowy zakres danych zawartych w JPK wraz z dodatkowymi objaśnieniami. Część ewidencyjna zawiera szczegółowe informacje znajdujące się w rejestrze VAT zakupów i sprzedaży. Natomiast w części deklaracyjnej znajdują się pozostałe informacje, które przed 1 października 2020 r. znajdowały się w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K. W przypadku rozliczania podatku VAT za okresy miesięczne podatnik ma obowiązek wysyłki nowej struktury JPK do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Nowy JPK składać się będzie z obu części – deklaracji i ewidencji. Natomiast w sytuacji, gdy przedsiębiorca wybrał kwartalne rozliczanie podatku VAT, za dwa pierwsze miesiące danego kwartału dokonuje wysyłki jedynie części ewidencyjnej – część deklaracyjna przesyłana jest wraz z częścią ewidencyjną za trzeci miesiąc kwartału.
Przykład 1.
Pan Łukasz rozlicza podatek VAT za okresy kwartalne. W jaki sposób od 1 października 2020 r. musi przesyłać nową strukturę JPK?
W związku z tym, że nowa struktura JPK podzielona została na część deklaracji i ewidencji, wysyłka JPK wyglądać będzie następująco:
-
JPK z wypełnioną tylko częścią ewidencyjną za październik – przedsiębiorca wyśle do 25 listopada;
-
JPK z wypełnioną tylko częścią ewidencyjną za listopad – przedsiębiorca wyśle do 25 grudnia;
-
JPK z wypełnioną częścią ewidencyjną za wrzesień oraz częścią deklaracyjną za październik, listopad i grudzień – przedsiębiorca wyśle do 25. stycznia 2021.
Ile wynosi kara za błędy w JPK?
-
wykrycia, że przesłana ewidencja zawiera błędy lub zostały wykazane dane niezgodne ze stanem faktycznym, lub
-
dokonania zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji.
Przykład 2.
Pan Aleksander nie wykazał w pliku JPK VAT za maj 2020 r. faktury sprzedaży. Niedopatrzenie zauważył dopiero w październiku 2020 r. i niezwłocznie będzie dokonywać korekty JPK. Czy w związku z tym, że korekta będzie składana w październiku 2020 r. pan Aleksander ma obowiązek wysyłki korekty zgodnie ze strukturą nowego JPK?
Nie, do korekt deklaracji VAT oraz plików JPK VAT za okresy rozliczeniowe sprzed października 2020 r. stosuje się regulacje prawne obowiązujące w okresie, za który składana jest korekta, a więc pan Aleksander ma obowiązek skorygowania deklaracji VAT za maj oraz wysyłki korekty JPK VAT na starych zasadach.
Jeżeli jednak przedsiębiorca nie wykryje błędów w JPK samodzielnie, a będą one uniemożliwiały przeprowadzenie weryfikacji poprawności zawartych w nim transakcji, otrzyma on od naczelnika urzędu skarbowego wezwanie do skorygowania konkretnych nieprawidłowości pliku. Zgodnie z art. 109 ust. 3f ustawy o VAT przedsiębiorca ma 14 dni od dnia otrzymania wezwania na przesłanie do naczelnika urzędu skarbowego korekty błędów, które zostały wymienione w wezwaniu. Podatnik może również nie korygować błędów i złożyć w urzędzie skarbowym wyjaśnienie, w którym wskaże, że plik JPK nie zawiera błędów wymienionych w wezwaniu.
Przykład 3.
Pani Anna wykazała w JPK składanym za październik 2020 r. błędną wartość sprzedaży w dwóch wystawionych fakturach. W związku z kontrolą krzyżową otrzymała 31 listopada 2020 r. wezwanie do skorygowania błędów w JPK. Pani Anna dokonała stosownej korekty dopiero 20 grudnia 2020 r., ponieważ wcześniej przebywała na urlopie i nie dysponowała odpowiednimi narzędziami, aby to zrobić. Czy na panią Annę zostanie nałożona kara pomimo wysyłki korekty JPK?
Tak, w związku z tym, że pani Anna skorygowała plik JPK po upływie 14 dni od otrzymania wezwania, urząd może nałożyć karę w wysokości 1000 zł, czyli po 500 zł za każdy błąd, jako że w wezwaniu zostały wyszczególnione błędy dotyczące dwóch faktur.
Zgodnie z art. 109 ust. 3k ustawy o VAT kara za błędy w JPK powinna zostać uregulowana przez podatnika w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o nałożeniu kary za nieprawidłowości w JPK bez dodatkowego wezwania do jej uiszczenia ze strony naczelnika urzędu skarbowego. Co ważne, jeżeli przedsiębiorca za ten sam czyn poniósł odpowiedzialność za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, naczelnik urzędu skarbowego nie może nałożyć dodatkowej kary za nieskorygowanie pliku JPK lub brak złożenia wyjaśnień w wyznaczonym terminie.
Jak urząd weryfikuje dane w nowym JPK?
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy o VAT czytamy, że dane przekazywane przez podatników w nowej strukturze jednolitego pliku kontrolnego będą podlegały analizie i weryfikacji. Co więcej, proces ten „jest dokonywany w sposób zautomatyzowany, z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania i specjalnych algorytmów. Efektem takiego procesu analizy są raporty, w których wykazywane są niezgodności w rozliczeniach VAT u podatników, tworzone są łańcuchy transakcji, itp. Wyniki analizy są podstawą do podejmowania przez organy Krajowej Administracji Skarbowej konkretnych działań wobec podatników, włącznie z wszczęciem u podatnika czynności sprawdzających lub kontrolnych, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego, a także do typowania podmiotów, które mogą dokonywać oszustw w VAT”.
W dalszej części uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy o VAT ustawodawca wskazuje, że wezwania nie będą wysyłane do przedsiębiorców w sytuacji wystąpienia niezgodności powstałych na skutek porównania plików złożonych przez dwóch podatników.
Korzyści płynące z wprowadzenia JPK
28 sierpnia 2019 r. zostały opublikowane wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli (NIK) w sprawie wykorzystania Jednolitego Pliku Kontrolnego w postępowaniach i kontrolach podatkowych, zgodnie z którymi głównymi zaletami stosowania JPK jest:
-
automatyzacja raportowania, a tym samym skrócenie czasu prowadzonych kontroli podatkowych i obniżenie kosztów tych kontroli;
-
szybsza analiza ryzyka strat dla budżetu państwa;
-
szybsze ujawnienie tzw. „pustych faktur” i innych oszustw oraz nieumyślnych błędów podatników;
-
poprawa wyników działań KAS;
-
brak konieczności posiadania papierowych wydruków.
Od 1 października 2020 r., wraz wejściem w życie nowej struktury JPK, podatnicy nie muszą przesyłać osobno deklaracji VAT oraz plików JPK VAT. Zastąpienie dotychczasowych formularzy deklaracji jednym plikiem JPK zawierającym szczegółowe dane, które dotyczą transakcji oraz zdarzeń mających wpływ na prawidłowość ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, ma na celu usprawnienie przepływu informacji pomiędzy podatnikiem a organem kontroli.
