Rozliczanie podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi innymi niż samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony może sprawiać podatnikom niemałe trudności. Wraz z kwietniową nowelizacją wprowadzono nowe formalności i dodatkowe podziały oraz wymogi formalne w postaci ewidencji przebiegu pojazdów do celów VAT, co dodatkowo utrudniło rozliczenie podatnikom. Przedsiębiorca chcąc prawidłowo rozliczyć podatek VAT powinien zapoznać się z ustawą oraz dodatkowymi rozporządzeniami w tej sprawie. W przypadku tych drugich szczególną uwagę powinni zwracać przedsiębiorcy, którzy w swojej działalności wykorzystują pojazdy specjalne, jak np. bankowozy oraz karawany.
Karawan i bankowóz – pojazdy specjalne
Podatnicy posiadający w firmie tzw. pojazdy specjalne, uprawnieni są do pełnego odliczenia podatku VAT od nabycia pojazdu oraz od związanych z nim wydatków. Co istotne, pojazdy te nie wymagają od podatników konieczności prowadzenia dodatkowej ewidencji przebiegu pojazdów. Jak określono w art. 86a ust. 4 pkt. 2 ze względu na konstrukcję tych pojazdów, nie jest możliwe wykorzystanie ich do celów prywatnych, lub sprawia ona, że takie użycie nie ma znaczenia dla rozliczeń podatkowych.
Art. 86a ust. 9 pkt. 3 ustawyzawiera wykaz samochodów uznawanych za pojazdy specjalne. Zaliczamy do nich m.in.: agregat elektryczny lub spawalniczy, pojazd przeznaczony do prac wiertniczych, koparkę i koparko-spycharkę, ładowarkę, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych oraz żuraw samochodowy. Teoretycznie katalog tych pojazdów jest zamknięty, jednak jak wskazuje ust. 16 wskazanego artykułu, do powyższej listy mogą być uwzględnione również inne pojazdy, wymienione w rozporządzeniach wydawanych przez ministra finansów – wśród nich znajdziemy m.in. bankowozy oraz karawany.
Zarówno bankowóz, jak i karawan zostały uwzględnione w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Zgodnie z jego par. 2:
§ 2. Za pojazdy samochodowe inne niż określone w art. 86a ust. 9 ustawy uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika uznaje się pojazdy samochodowe będące pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu:
- jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony. |
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Pojazdy specjalne: bankowóz i karawan – wymogi techniczne
Zaliczenie bankowozu oraz pojazdów pogrzebowych do pojazdów specjalnych jest dla podatnika o tyle dobrą wiadomością, że może od tych pojazdów w pełni odliczyć podatek naliczonych, bez dodatkowych obciążeń formalnych. Należy jednak pamiętać, że samo nazwanie pojazdu karawanem lub bankowozem może nie być wystarczającym argumentem w obliczu urzędu skarbowego. Jakie zatem warunki należy spełnić?
Pojazdy te powinny mieć dopuszczalną masę całkowitą większą niż 3 tony albo jeden rząd siedzeń. Kolejne wymagania zostały określone w par. 3 – zgodnie z nim szczegółowe dane techniczne pojazdów zostały określone w dwóch odrębnych ustawach m.in. w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich określa przepisy dotyczące aspektów technicznych karawanu. Szczegółowe wymogi sanitarno-techniczne zostały określone w par. 4 pkt 1 rozporządzenia:
§ 4 pkt. 1. Środek transportu drogowego przeznaczony do przewozu zwłok i szczątków ludzkich powinien spełniać następujące wymagania techniczne i sanitarne:
|
Zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, pojazd pogrzebowy spełniający warunki powinien zostać zarejestrowany jako pojazd specjalny.
Z kolei regulacje w przypadku bankowozów zostały zawarte w załączniku 3 oraz 4 do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 września 2010 r. w sprawie wymagań, jakimi powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne. Bankowozy typu A zostały szczegółowo opisane w załączniku 3:
1. Bankowóz typu A musi spełniać co najmniej następujące ogólne wymagania techniczne:
2. Komora silnika powinna mieć automatyczny system gaśniczy oraz zbiornik paliwa wykonany w sposób zabezpieczający przed wybuchem. 3. Bankowóz typu A powinien być wyposażony w modułowy samochodowy system alarmowy, spełniający wymagania dyrektywy 74/61/EWG lub regulaminu nr 116 EKG ONZ, posiadający co najmniej następujące właściwości:
4. Bankowóz typu A powinien być wyposażony w system transmisji alarmu przekazujący co najmniej informacje o:
5. Urządzenia elektroniczne i elektryczne zamontowane w pojeździe powinny spełniać w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej wymagania dyrektywy Rady nr 72/245/EWG z dnia 20 czerwca 1972 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do tłumienia zakłóceń radioelektrycznych wywoływanych przez silniki z zapłonem iskrowym stosowane w pojazdach silnikowych (Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 1, str. 226) lub regulaminu nr 10 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych - Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej. 6. Dodatkowa instalacja elektryczna pojazdu (po zabudowie) powinna spełniać wymagania normy PN-S 76021 (rodzaje i zakres badań według punktu 4.1.b tablica 2 kolumna 4 tej normy). 7. Koła pojazdu powinny być wykonane z wkładkami masywowymi lub w innej konstrukcji umożliwiającej po przebiciu opony dalszą jazdę przez 15 km z prędkością 50 (+/-5) km/godz. 8. W bankowozie typu A nie dopuszcza się stosowania instalacji gazowej. |
Z kolei szczegółowe informacje o bankowozie typu B zostały zamieszczone w załączniku 4:
1. Bankowóz typu B musi być wyposażony w:
2. Urządzenia elektroniczne i elektryczne zamontowane w pojeździe powinny spełniać, w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej, wymagania dyrektywy Rady nr 72/245/EWG z dnia 20 czerwca 1972 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do tłumienia zakłóceń radioelektrycznych wywoływanych przez silniki z zapłonem iskrowym stosowane w pojazdach silnikowych (Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 1, str. 226) lub regulaminu nr 10 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych - Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej. 3. Dodatkowa instalacja elektryczna pojazdu (po zabudowie) powinna spełniać wymagania normy PN-S 76021 (rodzaje i zakres badań według punktu 4.1.b tablica 2 kolumna 4 tej normy). 4. Koła pojazdu powinny być wykonane z wkładkami masywowymi lub w innej konstrukcji umożliwiającej po przebiciu opony dalszą jazdę przez 15 km z prędkością 50 (+/-5) km/godz. 5. W bankowozie typu B nie dopuszcza się stosowania instalacji gazowej. |
Co ważne podatnik jest zobligowany do udokumentowania spełnienia powyższych warunków – zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Należy pamiętać, że jako pojazdy specjalne nie można zakwalifikować pojazdów spełniających wymogi bankowozu typu C – więcej informacji o tym typie pojazdów zamieszczono w załączniku 5 rozporządzenia.