Obowiązki informacyjne w sklepie stacjonarnym wynikają z ustaw. Zmiany wprowadzane w Ustawie o prawach konsumenta nakładają na przedsiębiorcę tzw. ogólne obowiązki. Ma to na celu ochronę konsumenta, za którego uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej nie związanych bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Dlaczego przedsiębiorca ma obowiązki informacyjne w sklepie stacjonarnym?
W grudniu 2014 roku szczególnie głośno było z punktu widzenia umów zawieranych na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Bardzo dokładnie musieli zapoznać się z nimi sprzedawcy sklepów internetowych, bowiem to ich dotyczyły największe zmiany - m.in. zwiększona została ochrona konsumentów, przez co na sprzedawców zostały narzucone dodatkowe obowiązki związane z udzieleniem informacji handlowej klientom. Z tego też względu obowiązek informacyjny wynikający z ustawy o prawach konsumenta mylnie kojarzony jest wyłącznie ze sprzedażą internetową. Ustawa konsumencka dotyczy również umów zawieranych w sposób tradycyjny, czyli w sklepach stacjonarnych. Zobowiązania wobec klientów posiadają także sprzedawcy mający bezpośredni kontakt z konsumentami.
W marcu 2017 roku wprowadzono zmiany do przepisów Kodeksu cywilnego, Ustawy o ochronie praw konsumenta, oraz Kodeksu wykroczeń.
Jakie są obowiązki informacyjne w sklepie stacjonarnym?
Ustawa o prawach konsumenta enumeratywnie wymienia informacje, które powinien udzielić sprzedawca, zawierając umowę inną niż ta zawierana poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Te uregulowania dotyczą m.in. sprzedawców sklepów stacjonarnych.
Zgodnie z art. 8 wspomnianej ustawy - najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca ma obowiązek poinformować go (o ile informacje te nie wynikają już z okoliczności) w sposób jasny i zrozumiały o:
|
Przytoczony artykuł 8 ustawy o prawach konsumenta zobowiązuje sprzedawców w sklepie stacjonarnym do podania powyższych informacji jeszcze przed zawarciem umowy.
| Uwaga! Do drobnych umów życia codziennego wykonywanych natychmiast po ich zawarciu nie stosuje się przepisu powyższych przepisów. Np. przy zakupie bułek w sklepie spożywczym. |
Niektóre informacje, które sprzedawca ma obowiązek podać klientowi, mogą samoistnie wynikać z okoliczności, np.
- cena towaru i jego właściwości zazwyczaj podane są na metce, opakowaniu czy w instrukcji,
- procedura reklamacyjna może zostać podana na tablicy informacyjnej w sklepie i zamieszczona w widocznym miejscu.
Obowiązki informacyjne w zakresie dodatkowych płatności
Sprzedawcy nie powinni zapominać także o kwestii, jaką stanowią dodatkowe płatności. Jeszcze przed zawarciem umowy przedsiębiorca ma obowiązek uzyskać wyraźną zgodę konsumenta (aktywną i swobodną) na każdą dodatkową płatność wykraczającą poza uzgodnione wynagrodzenie za główne obowiązki umowne przedsiębiorcy.
Jeżeli konsument nie udzielił zgody w sposób wyraźny, a sprzedawca założył jej istnienie przez zastosowanie domyślnych opcji (które konsument musiałby odrzucić, aby uniknąć dodatkowych opłat), konsument ma prawo uzyskać zwrot zapłaconej dodatkowej płatności. Ustawa o prawach konsumenta wskazuje:
| Art. 10. 1. Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca ma obowiązek uzyskać wyraźną zgodę konsumenta na każdą dodatkową płatność wykraczającą poza uzgodnione wynagrodzenie za główne obowiązki umowne przedsiębiorcy. 2. Jeżeli przedsiębiorca nie otrzymał wyraźnej zgody konsumenta, lecz założył jej istnienie przez zastosowanie do- myślnych opcji, które konsument musi odrzucić w celu uniknięcia dodatkowej płatności, konsument ma prawo do zwrotu uiszczonej płatności dodatkowej. |
W Kodeksie cywilnym również możemy odnaleźć obowiązki informacyjne przy umowie sprzedaży:
| Art. 546. § 1. Sprzedawca obowiązany jest przed zawarciem umowy udzielić kupującemu potrzebnych wyjaśnień o stosunkach prawnych i faktycznych dotyczących rzeczy. Art. 5461. § 1. Jeżeli kupującym jest konsument, sprzedawca jest obowiązany udzielić mu przed zawarciem umowy jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim(...) § 4. Na żądanie kupującego sprzedawca jest obowiązany wyjaśnić znaczenie poszczególnych postanowień umowy (...) |
Gdy przedsiębiorca lekceważy obowiązki informacyjne w sklepie stacjonarnym
Niedopełnienie obowiązków informacyjnych w sklepiestacjonarnym zgodnie z przepisami ustawy o prawach konsumenta może skutkować wg Kodeksu wykroczeń - karą grzywny.
| Art 139b. Kto w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa zawierając umowę z konsumentem nie spełnia wymagań dotyczących udzielenia informacji lub wydania dokumentu, przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. poz. 827), podlega karze grzywny |
