Obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT i dotyczy wszystkich przedsiębiorców dokonujących sprzedaży na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych. Ustawodawca przewidział w tym zakresie szereg zwolnień, w tym ze względu na formę płatności. Zwolnienie to budzi w przedsiębiorcach wątpliwości, zwłaszcza w kontekście płatności kartą płatniczą. Czy płatność kartą płatniczą daje prawo do skorzystania ze zwolnienia z kasy rejestrującej? Sprawdźmy!
Zwolnienie z kasy fiskalnej ze względu na formę dokonywania płatności
Zgodnie z pozycją 37. załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kasy fiskalnej zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej podlegają świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zostaną spełnione wszystkie poniższe warunki:
- świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem);
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła płatność.
Analogicznie sytuacja wygląda w przypadku sprzedaży wysyłkowej – pozycja 36. załącznika do rozporządzenia. Zgodnie z jego treścią zwolnieniu z kasy rejestrującej podlega dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli:
- dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem);
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Możliwość skorzystania z powyższych zwolnień dopuszcza § 2 ust. 1 omawianego rozporządzenia. Co ważne, jeżeli chociaż jeden z powyższych warunków nie zostanie przez podatnika spełniony, skorzystanie z tych konkretnych zwolnień nie będzie możliwe.
Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 kwietnia 2016 roku, IPPP2/4512-173/16-2/DG, w której czytamy, że: „(...) prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za dostawę towaru w całości następuje za pośrednictwem banku lub systemu płatniczego PayPal na rachunek bankowy podatnika. Wyrażenie «w całości» odnosi się do poszczególnych transakcji świadczonych przez podatnika. Taka konstrukcja przepisu powoduje, że zwolnieniu nie podlega dostawa towarów, za którą zapłacono częściowo gotówką, a częściowo za pośrednictwem banku lub systemu płatniczego PayPal. Warunkiem zwolnienia jest to, żeby konkretna transakcja została w całości zapłacona za pośrednictwem banku lub systemu płatniczego PayPal oraz by było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy”.
Przykład 1.
Pan Łukasz w ramach prowadzonej działalności świadczy usługi i korzysta ze zwolnienia z kasy fiskalnej. Dodatkowo prowadzi również sklep stacjonarny, gdzie sprzedaż towarów nabija na kasie fiskalnej. Dotychczas wszyscy klienci nabywający usługi pana Łukasza opłacali zamówienie w całości za pośrednictwem przelewu bankowego, który posiadał wszystkie wymagane elementy uprawniające do zwolnienia z kasy. Jeden z kontrahentów opłacił przelewem 50% zamówienia, a pozostałą kwotę uregulował gotówką w dniu wykonania usługi. Czy pan Łukasz może nadal korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej?
Tak, częściowa zapłata przelewem i gotówką dokonana przez kontrahenta nie powoduje całkowitej utraty prawa do zwolnienia z kasy fiskalnej z tytułu świadczonych usług (dla transakcji, które spełniają warunki zwolnienia). Natomiast w związku z tym, że pan Łukasz nie otrzymał w całości zapłaty na rachunek bankowy, będzie musiał nabić na kasę fiskalną całą wartość tego jednego zamówienia, ponieważ w odniesieniu do tej transakcji nie zostały spełnione warunki uprawniające do zwolnienia z kasy.
Kiedy występuje sprzedaż wysyłkowa?
Potocznie rzecz ujmując, sprzedaż wysyłkowa ma miejsce, gdy nabywca składa zamówienie za pomocą internetu, pocztą lub telefonicznie, a dostawa realizowana jest za pośrednictwem poczty lub firmy kurierskiej. Oznacza to, że jest to tzw. umowa zawierana na odległość. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta umowa zawierana na odległość ma miejsce, gdy spełnione zostaną łącznie dwa warunki:
- sprzedawca i nabywca nie są jednocześnie fizycznie obecni w momencie zawierania umowy;
- umowa została zawarta z wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość, np. internetu.
Oznacza to, że złożenie zamówienia, czyli zawarcie umowy w siedzibie sprzedawcy z dostawą towarów za pośrednictwem poczty lub kuriera, wyklucza możliwość zakwalifikowania takiej umowy jako zawartej na odległość. W związku z tym również płatność kartą płatniczą w przypadku takiej formy złożenia zamówienia wyklucza prawo do skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej.
Płatność za pośrednictwem PayU i PayPal a zwolnienie z kasy fiskalnej
Jak wynika ze stanowiska organów podatkowych, płatności dokonywane za pomocą PayPal czy PayU uznawane są za płatności wykonane za pośrednictwem banku, co pozwala podatnikom na korzystanie ze zwolnienia z kasy fiskalnej wynikającego z poz. 36. i 37. załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kas fiskalnych.
Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej z Warszawy z 26 lutego 2015 roku, IPPP2/443-1242/14-2/RR, w której stwierdzono:
„(...) jak wskazano we wniosku, dostawa towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej następuje w formie sprzedaży wysyłkowej, a przyjętym sposobem zapłaty przez kupującego za zakupiony towar jest płatność za pośrednictwem poczty, banku, na rachunek bankowy Wnioskodawcy oraz płatności elektroniczne (przelew bankowy na konto, płatność kartą płatniczą za pośrednictwem serwisu PayU). W odniesieniu do każdej powyższej formy płatności za towar Wnioskodawca prowadzi ewidencję, z której wynika, jakiej konkretnie transakcji wpłata dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres). Wnioskodawca ma zatem możliwość każdorazowej identyfikacji danych nabywcy przy każdej dokonanej sprzedaży (w tym jego imienia i nazwiska oraz adresu).
W odniesieniu do płatności poprzez systemy płatnicze online (tutaj PayU) Organ zauważa, że taka forma płatności, ponieważ dokonywana jest z konta nabywcy przedmiotowych towarów na konto bankowe Wnioskodawcy, spełnia przesłankę do uznaniu, że została dokonana za pośrednictwem banku. Przemawia za tym również wykładnia celowościowa, ponieważ obowiązkiem ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej na podstawie rozporządzenia objęta jest przede wszystkim sprzedaż detaliczna w żaden inny sposób nieudokumentowana. Natomiast w opisanym przypadku każda sprzedaż „pozostawia po sobie ślad” w postaci wpływu na konto Wnioskodawcy w związku z wcześniejszą sprzedażą. Także wpłaty dokonywane bezpośrednio przez klientów przelewem bankowym oraz wpłaty pobraniowe dokonywane przez operatora logistycznego (apaczka.pl bądź Poczta Polska) za dostarczone przesyłki, wpływają bezpośrednio na firmowe konto bankowe Wnioskodawcy, a zatem również te formy płatności spełniają przesłankę do uznania, że zostały dokonane za pośrednictwem banku”.
Na przestrzeni lat stanowisko organów podatkowych pozostaje niezmienne w kwestii prawa do stosowania zwolnienia z kasy fiskalnej, w przypadku gdy płatność otrzymywana jest za pośrednictwem internetowych systemów płatności takich jak PayPal. Potwierdzeniem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 czerwca 2020 roku, 0111-KDIB3-2.4012.174.2020.2.MN, w której czytamy, że:
„(...) jak wynika z opisu sprawy, warunki niezbędne do zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej na podstawie przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia w zw. z poz. 37 załącznika do niego zostały spełnione. Bowiem jak sam wskazał Wnioskodawca, płatność za wykonaną usługę będzie w całości przekazana Wnioskodawcy za pomocą systemu płatności elektronicznych PayPal, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, z jaką konkretnie czynnością będzie związana”.
Przykład 2.
Pan Aleksander prowadzi sprzedaż wysyłkową. Do każdej transakcji wystawia dowód sprzedaży, z którego wynika, na czyją rzecz dokonywana jest sprzedaż. Nabywcy dokonują płatności za pomocą systemu PayPal, wprowadzając numer otrzymanego mailowo dowodu sprzedaży. Czy pan Aleksander ma prawo do skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej?
Tak, jeżeli z rachunku bankowego będzie wynikać, jakiej dokładnie transakcji dotyczyła konkretna wpłata otrzymana od nabywcy, pan Aleksander będzie miał prawo do skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej.
Płatność kartą płatniczą a zwolnienie z kasy fiskalnej
Płatność kartą płatniczą nie jest uznawana przez organy podatkowe za dokonaną za pośrednictwem banku, w związku z czym przy takiej formie płatności podatnik nie może skorzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej przewidzianego w pozycjach 36. oraz 37. załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kasy fiskalnej. Poświadczeniem takiego poglądu są liczne interpretacje podatkowe. Prześledźmy kilka z nich.
Jako pierwszej przyjrzymy się interpretacji podatkowej wydanej przez dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu 13 czerwca 2014 roku, ILPP2/443-294/14-2/SJ. Zgodnie z jej treścią podatnik:
„(...) świadcząc daną czynność (sprzedaż e-booka) na rzecz osób fizycznych, za którą płatność jest uiszczana za pomocą karty kredytowej lub debetowej, nie ma prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej, bowiem zapłata w taki sposób nie spełnia warunku zapłaty z poz. 37 załącznika do rozporządzenia. A zatem Wnioskodawca ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży e-booków na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w sytuacji, gdy zapłata dokonywana jest/będzie za pomocą karty kredytowej lub debetowej”.
Co ważne, dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w dalszym ciągu utrzymuje powyższe stanowisko, co potwierdza interpretacja z 8 maja 2015 roku, ILPP2/4512-1-103/15-2/JK, w której stwierdzono:
(...)W przedmiotowej sprawie zaznaczyć należy, że płatność dokonywana kartą kredytową jest traktowana jak zapłata gotówką.
Zainteresowany, świadcząc usługi na rzecz osób fizycznych, za którą płatność jest uiszczana za pomocą karty kredytowej, nie ma prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej, bowiem zapłata w taki sposób nie spełnia warunku zapłaty z poz. 38 załącznika do rozporządzenia.
A zatem Wnioskodawca ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w sytuacji, gdy zapłata dokonywana jest za pomocą karty kredytowej, o ile wcześniej utraci zwolnienie podmiotowe (...)”.
Również dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 lipca 2015 roku, IPPP2/4512-321/15-5/RR, potwierdza stanowisko poznańskiego poprzednika, uznając, że:
(...) w przypadku płatności dokonywanej przez nabywców za usługę poprzez wykorzystywanie kart płatniczych Spółka nie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, na podstawie zapisu § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 38 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 4 listopada 2014 roku, gdyż płatność kartą płatniczą jest traktowana jak zapłata gotówką, niespełniony jest więc warunek formy zapłaty, o którym mowa w poz. 38 załącznika do rozporządzenia.
Spółka w niniejszej sprawie nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej, o którym mowa w poz. 38 części II załącznika do rozporządzenia, w przypadku świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w sytuacji, gdy zapłata jest dokonywana za pomocą karty płatniczej na zasadach przewidzianych w wyżej powołanych przepisach rozporządzenia (...)”.
Takie rozwiązanie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 3 grudnia 2020 roku, 0114-KDIP1-3.4012.567.2020.2.MT, dotyczącej usługi wynajmu samochodów, w której czytamy, że:
„(...) Klient nie dokonuje płatności kartą płatniczą/debetową w ten sposób, że przykłada do terminala kartę, z której pobierane są środki za wynajem pojazdu. (...) Karta jest preautoryzowana w chwili otwarcia umowy najmu i wydania samochodu przy użyciu wewnętrznego sytemu Spółki. Przy zamknięciu umowy następuje naliczenie kosztu do obciążenia karty. Operator kart kredytowych dokonuje obciążenia kart na podstawie wysłanych przez Spółkę raportów. (...)
W konsekwencji, przy tak przedstawionym opisie sprawy, należy stwierdzić, że Wnioskodawca może na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w zw. z poz. 37 załącznika stosować zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania w stosunku do usług wynajmu samochodów osobowych, za które zapłata dokonywana jest kartą kredytową/debetową, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Zatem Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku ewidencjonowania sprzedaży z tytułu świadczonych usług wynajmu samochodów osobowych, za które należność jest regulowana w sposób opisany w niniejszym wniosku, tj. kartą kredytową/debetową, przy pomocy kasy rejestrującej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych”.
Podsumowując, linia interpretacyjna od wielu lat pozostaje niezmienna w zakresie wyłączenia z prawa do stosowania zwolnienia z kasy fiskalnej w przypadku zapłaty kartą płatniczą. Natomiast organy podatkowe nie są już tak restrykcyjne, w sytuacji gdy płatność kartą płatniczą nie następuje bezpośrednio w siedzibie sprzedawcy. Aby uniknąć niemiłych konsekwencji ze strony organu skarbowego podczas ewentualnej kontroli, nie należy traktować płatności dokonanej za pomocą karty płatniczej na równi z zapłatą dokonaną za pośrednictwem banku. W związku z powyższym, chcąc wprowadzić nietypową formę regulowania zobowiązań, w której wykorzystywana będzie płatność kartą płatniczą, warto zwrócić się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.
Jak zaksięgować ewidencję sprzedaży bezrachunkowej?
W przypadku korzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej możliwe jest zaksięgowanie w systemie wFirma.pl ewidencji sprzedaży bezrachunkowej. W tym celu należy przejść do zakładki: PRZYCHODY » INNE PRZYCHODY » DODAJ INNY PRZYCHÓD » SPRZEDAŻ gdzie należy w danych nabywcy zaznaczyć opcję Brak kontrahenta i uzupełnić wymagane pola. Dodatkowo w podzakładce ZAAWANSOWANE należy jako Rodzaj sprzedaży JPK V7 wybrać opcję WEW.
Tak zaksięgowany przychód zostanie wykazany w rejestrze VAT sprzedaży oraz w kolumnie 7 KPiR - Sprzedaż towarów i usług lub Ewidencji przychodów (w przypadku ryczałtowców).
