Przedsiębiorcy niejednokrotnie przekazują środki pieniężne lub składniki majątku w formie darowizn. Najczęściej obdarowywane są organizacje pożytku publicznego, szpitale, domy dziecka, pracownicy i członkowie rodziny. Darowizna przekazana przez przedsiębiorcę rodzi określone skutki prawne. Jak rozliczyć podatek od darowizny przekazanej przez przedsiębiorcę? Szczegóły w artykule!
Przekazanie darowizny – formalności
Zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego darowizna to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darczyńca nie może osiągać zatem korzyści materialnych wynikających z przekazania darowizny.
Umowa darowizny co do zasady powinna zostać spisana w formie pisemnej.
Drugi dokument, który należy przygotować, to protokół przekazania dóbr materialnych, w którym trzeba szczegółowo określić, co jest przedmiotem darowizny, a w razie gdy są to składniki majątku zaliczane do:
- ewidencji środków trwałych – podajemy również wartość początkową i dotychczasowe umorzenie;
- wyposażenia – podać należy także wartość początkową;
- towarów i materiałów – podajemy rodzaj, ilość i wartość.
Podatek od darowizny przekazanej przez przedsiębiorcę z jednoosobowej działalności gospodarczej
Przypomnijmy, że osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze i rozliczające się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów zobowiązane są do stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 11 tej ustawy, darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Wyjątek stanowią jedynie produkty spożywcze z wyłączeniem alkoholu, przekazane na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. Przepisy nie określają limitów odliczeń darowanej żywności w trakcie danego roku podatkowego. W celu rozliczenia wydatku na zakup lub wytworzenie żywności w kosztach podatkowych, podatnik powinien posiadać potwierdzenie przekazania i przyjęcia darowizny, które powinno zawierać pełne dane darczyńcy i obdarowanego oraz informację o tym, że produkty zostaną przeznaczona wyłącznie na cele charytatywne.
Przykład 1.
Pan Michał prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą użytkował w działalności gospodarczej komputer o wartości początkowej 30 000 zł i zdecydował się przekazać go w darowiźnie jednemu ze szpitali. Łączna suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych przed darowaniem komputera wynosi 9000 zł. Jakie skutki podatkowe rodzi darowizna komputera, który nie został całkowicie zamortyzowany w działalności pana Michała?
Pan Michał nie ma obowiązku korygować dokonanych odpisów amortyzacyjnych od komputera służącego wcześniej w działalności gospodarczej, a później przekazanego w formie darowizny. W momencie darowania składnika majątku nie może natomiast zaliczyć pozostałej, niezamortyzowanej części wartości środka trwałego do kosztów podatkowych.
W przypadku przekazania w darowiźnie elementów wyposażenia, przedsiębiorca również nie będzie zobligowany do korygowania kosztów poniesionych na nabycie tego wyposażenia, użytkowanego dotychczas w firmie.
Trzeba jednak pamiętać, że w razie gdy zakup wyposażenia nieodpłatnie przekazanego później innej osobie lub podmiotowi rozliczony został w kosztach podatkowych, to przy ewentualnej kontroli przedsiębiorca powinien wykazać, w jaki sposób składniki majątku przyczyniły się do osiągnięcia przychodu, zabezpieczenia bądź zachowania jego źródła przed przekazaniem ich w formie darowizny.
Takie stanowisko potwierdzone zostało w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 kwietnia 2017 r. (sygn. 0461-ITPB1.4511.117.2017.1.PSZ):
„(…)gdy składniki majątku były faktycznie wykorzystywane w działalności i przyczyniły się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów to podatnik ma prawo wydatki na ich nabycie zaliczyć do kosztów, bez względu na sposób ich późniejszego wykorzystania. Późniejsze przekazanie tych przedmiotów w drodze darowizny nie skutkuje koniecznością korygowania kosztów uzyskania przychodów o wartość tych składników majątkowych. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o PIT w takim przypadku nie ma zastosowania.
Zatem w sytuacji, gdy przedmiotem darowizny jest wyposażenie, które było wykorzystywane w działalności darczyńcy, nie zachodzi potrzeba korygowania kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie”.
-na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP),
-na krwiodawstwo,
-na cele kultu religijnego,
-na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła i kościelnych osób prawnych.
Podatek od darowizny przekazanej przez przedsiębiorcę a VAT
Dokonując darowizny, trzeba pamiętać, że taka forma przekazania swojego majątku innej osobie lub podmiotowi może rodzić skutki podatkowe na gruncie podatku VAT. W razie, gdy przedsiębiorca daruje towary, przy zakupie których odliczył podatek VAT, to w momencie dokonania darowizny ma obowiązek odprowadzić ten podatek do urzędu skarbowego (w kwocie wcześniej odliczonej). Powinien to zrobić na podstawie faktury wewnętrznej.
Podatek od darowizny przekazanej przez przedsiębiorcę na rzecz pracowników
Odrębne zasady stosujemy w odniesieniu do darowizn przekazywanych na rzecz pracowników, które traktowane są jako forma wynagrodzenia, po stronie pracownika powstaje wówczas przychód ze źródła „stosunek pracy” uzyskany w formie rzeczowej. Od darowizn przekazanych pracownikom należy zatem odprowadzić nie tylko podatek dochodowy, lecz także składki ZUS.
