Z dniem 1 stycznia 2018 r. nowelizacji uległ przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczący zasad amortyzacji środków trwałych, które podatnik otrzymał w darowiźnie. Odpisy amortyzacyjne od tak nabytych składników majątkowych, nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, jeżeli obdarowany skorzystał ze zwolnienia podatku od spadków i darowizn, co w przypadku, gdy podatnik poniósł nakłady na rzecz otrzymaną w drodze darowizny. Sprawdź, jak wygląda amortyzacja budynku otrzymanego w darowiźnie!
Jakie są zasady odpisów amortyzacyjnych?
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania, albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
W myśl art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nabytych nieodpłatnie, jeżeli:
- Nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw;
- Dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego;
- Nabycie korzysta ze zwolnienia podatku od spadków i darowizn;
- Nabycie stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 22g ust. 17 ustawy o PIT, jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym, przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Amortyzacja budynku otrzymanego w darowiźnie - kontrowersyjna nowelizacja ustawy PIT
Dokonana zmiana treści przepisu, dotyczącego możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od otrzymanych w darowiźnie środków trwałych, budzi liczne kontrowersje. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu powyższej ustawy:
"(...)Obecnie ustawa o PIT, co do zasady, przewiduje wyłączenie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie. Wyjątek w tym zakresie stanowią odpisy od takich składników aktywów nabytych w drodze spadku lub darowizny. Odstępstwo to – w zakresie darowizn – jest wykorzystywane przez podatników do przeszacowywania podatkowej wartości składników majątku poprzez przekazywanie ich członkom najbliższej rodziny, korzystającym ze zwolnień w podatku od spadków i darowizn. Dzięki dokonaniu takiej darowizny obdarowany nabywa prawo do kosztowej amortyzacji danego składnika majątku, liczonej od jego aktualnej wartości rynkowej (której faktyczne zakwestionowanie w przypadku wartości niematerialnych i prawnych może być problematyczne) bez wykazywania jakichkolwiek przychodów z tego tytułu i mimo tego, iż składnik ten mógł już zostać zamortyzowany u darczyńcy.(...)"
Z zacytowanego fragmentu wynika zatem, że ideą wprowadzenia nowej treści przepisu, było zapobieganie przeszacowywania podatkowej wartości składników majątku otrzymywanych w darowiźnie. W konsekwencji przepis ten nie powinien wpływać na amortyzację dokonywaną od ewentualnych nakładów ponoszonych na taki składnik majątku. Przyjęcie odmiennego stanowiska, powodowałoby nadmierne pokrzywdzenie oraz stawianie w niekorzystnym położeniu podatników, którzy ponieśli nakłady na otrzymaną nieruchomość, które znacznie przekraczają jej wartość.
Amortyzacja budynku otrzymanego w darowiźnie - jakie jest stanowisko fiskusa?
W aktualnie wydawanych interpretacjach, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyjmuje stanowisko korzystne dla podatników. Przykładowo w piśmie z dnia 8 maja 2018 r. nr 0115-KDIT3.4011.145.2018.1.DB możemy przeczytać:
"(...)Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz przytoczone przepis prawne, należy stwierdzić, że odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej środka trwałego (lokalu mieszkalnego), ustalonej zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powiększonej o wartość udokumentowanych wydatków poniesionych na jego ulepszenie, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w części odpowiadającej tym wydatkom. Zatem do kosztów uzyskania przychodów począwszy od 1 stycznia 2018 r. Wnioskodawczyni ma prawo zaliczać odpisy amortyzacyjne w takiej proporcji ich wartości, w jakiej pozostają wydatki poniesione na ulepszenie w stosunku do ogólnej wartości początkowej środka trwałego.
Należy przy tym podkreślić, iż wbrew stanowisku przyjętemu przez Wnioskodawczynię - nakłady poniesione na remont nie mogą stanowić samodzielnej podstawy dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Jak wyjaśniono wcześniej, Wnioskodawczyni powinna ustalić wartość początkową mieszkania zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powiększoną o wydatki poniesione na ulepszenie, a do kosztów uzyskania przychodów od tak ustalonej wartości początkowej, Wnioskodawczyni ma prawo zaliczyć tą część odpisów amortyzacyjnych, która odpowiada proporcji poniesionych wydatków ulepszeniowych do ustalonej wartości początkowej.
Z tym zastrzeżeniem, stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym zmiana treści art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dotyczy poniesionych przez nią wydatków na ulepszenie mieszkania należy uznać za prawidłowe.(...)"
W rezultacie od nakładów ponoszonych na budynek, podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych w części proporcjonalnie przypadającej na te nakłady a nie od całej zwiększonej wartości początkowej środka trwałego. W związku z tym amortyzacja budynku otrzymanego w darowiźnie jest możliwa jest zostały poniesione dodatkowe nakłady.
