Rozwój działalności gospodarczej i zwiększenie jej rozmiarów często staje się czynnikiem decydującym o podjęciu przez wspólników działań zmierzających do zabezpieczenia ich majątków osobistych w razie ewentualnych problemów finansowych samej spółki. Jednym ze sposobów zabezpieczenia interesów wspólników może być zmiana formy prawnej prowadzonej działalności, w tym podjęcie działań zmierzających do przekształcenia jednej spółki prawa handlowego w inną. W niniejszym artykule bliżej przyjrzymy się na czym polega przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową.
Sposoby przekształcenia
Przekształcenie jest procesem polegającym na zmianie formy prawnej spółki. Proces ten został uregulowany w Kodeksie spółek handlowych. Zgodnie z art. 551 § 1 ksh
„[s]półka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą)”.
Spółka jawna oraz spółka komandytowa należą do spółek osobowych, wobec czego oprócz ogólnych wymogów zawartych w rozdziale Kodeksu spółek handlowych dotyczącym przekształcenia niezbędny jest udział wspólników:
„Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową następuje, jeżeli oprócz wymagań, o których mowa w rozdziale 1, za przekształceniem spółki wypowiedzieli się wszyscy wspólnicy”.
Oczywiście przekształcenie spółki jawnej nie powoduje przerwania jej działalności. Spółce komandytowej przysługują wszystkie jej prawa i obowiązki. Zachowana zostaje tutaj ciągłość podmiotowa.
Jak wynika z wyroku WSA w Szczecinie z 26 października 2017 roku, I SA/Sz 735/17:
„Zasada kontynuacji wynika z art. 553 § 1 k.s.h., który stanowi, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Zapis ten należy rozumieć w ten sposób, że spółka przekształcona nie wstępuje w prawa i obowiązki, ale jest cały czas podmiotem tych praw i obowiązków”.
Standardowa procedura przekształcenia
Standardowa procedura obejmuje:
-
sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami, tj.:
-
projektem uchwały o przekształceniu,
-
projektem umowy przekształconej spółki komandytowej,
-
wyceną składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej,
-
sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe;
2) sporządzenie opinii przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności planu przekształcenia;
3) zawiadomienie wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie, w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia tej uchwały;
4) powzięcie uchwały o przekształceniu spółki;
5) określenie wspólników prowadzących sprawy spółki komandytowej i reprezentujących ją komplementariuszy;
6) zawarcie umowy spółki komandytowej;
7) dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej (komandytowej) i wykreślenia spółki przekształcanej (jawnej).
Odnośnie do biegłego warto pamiętać, że należy sporządzić do sądu rejonowego (wydziału Krajowego Rejestru Sądowego) właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej wniosek o wyznaczenie biegłego rewidenta, który zbada plan przekształcenia w zakresie jego poprawności i rzetelności. Biegły wyznaczany jest z listy biegłych sądowych prowadzonej przez sąd okręgowy.
Wynagrodzenie biegłego w całości jest pokrywane przez podmiot wnioskujący, czyli przez spółkę przekształcaną. Należy o tym pamiętać, w przeciwnym razie sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych.
Po uzyskaniu pozytywnej opinii biegłego, tj. aprobującej plan przekształcenia, wspólnicy spółki przekształcanej – spółki jawnej powinni przystąpić do realizacji pkt 3–6, wskazanych wyżej.
Wnioskując do sądu rejestrowego o wpis spółki komandytowej, należy uzupełnić i złożyć następujące formularze KRS:
-
KRS-W1 – wniosek o zarejestrowanie podmiotu – spółki komandytowej;
-
KRS-WC – wspólnicy spółki komandytowej;
-
KRS-WH – sposób powstania podmiotu;
-
KRS-WK – wskazanie wspólników uprawnionych do reprezentacji;
-
KRS-WM – określenie przedmiotu działalności (jeden przedmiot działalności przeważającej + maksymalnie dziewięć przedmiotów dodatkowych, zgodnych z PKD – Polską Klasyfikacją Działalności).
Dodatkowe dokumenty, które należy złożyć:
-
uchwała o przekształceniu;
-
umowa spółki komandytowej w formie aktu notarialnego;
-
lista komandytariuszy;
-
lista komplementariuszy.
Formularze KRS podpisuje osoba uprawniona do reprezentacji (komplementariusz) albo pełnomocnik spółki (wtedy należy dołączyć pełnomocnictwo do złożenia wniosku rejestrowego oraz uiścić opłatę skarbową od pełnomocnictwa).
Wraz z formularzami KRS oraz dodatkowymi dokumentami należy uiścić opłatę od wniosku o rejestrację – 500,00 zł – oraz opłatę za ogłoszenie w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym” – 100,00 zł.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową - uproszczona procedura
Zgodnie z art. 582 ksh w przypadku przekształcenia spółki jawnej albo spółki partnerskiej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, nie stosuje się przepisów art. 557–561. Nie dotyczy to obowiązku przygotowania dokumentów wymienionych w art. 558 § 2 pkt 1 i 2.
W tym przypadku nie istnieje konieczność sporządzenia planu przekształcenia oraz poddania go badaniu przez biegłego rewidenta. Ponadto wyłączony zostaje także obowiązek zawiadomienia wspólników o planowanym przekształceniu.
Oczywiście należy przygotować projekt uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy spółki komandytowej.
Niewątpliwie brak konieczności sporządzania bilansu oraz weryfikowania go przez biegłego rewidenta powoduje obniżenie kosztów związanych z procesem przekształcenia oraz w sposób znaczący może go przyspieszyć.
Poza wyżej wskazanymi różnicami pozostała część procesu przekształcenia wygląda identycznie jak przy procedurze standardowej.
Moment przekształcenia
Spółka przekształcana (spółka jawna) staje się spółką przekształconą (spółką komandytową) z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną.
Z chwilą przekształcenia spółka komandytowa pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce jawnej przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej (dlatego zawsze warto wcześniej sprawdzić przedmiotowe decyzje).