0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Spółka jawna - likwidacja i przekazanie nieruchomości wspólnikom

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Działalność gospodarczą możemy prowadzić samodzielnie lub zawiązać spółkę. Najbardziej popularne, są spółki osobowe (zalicza jest do nich m.in. spółka jawna). Powodem ich zakładania, jest z pewnością szybkość i łatwość rozpoczęcia takiej formy prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto spółki osobowe nie wymagają od wspólników prowadzenia skomplikowanej ewidencji księgowej. Ostatnim i chyba najważniejszym elementem, jest proste opodatkowanie dochodów uzyskiwanych w ramach takiej działalności. Jednakże sprawdźmy, jak przebiega likwidacja i przekazanie nieruchomości wspólnikom.

Spółki osobowe - kodeks handlowy

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1577 ze zm.), dalej jako KSH: spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. W niniejszym artykule, skupimy się na spółce jawnej. Powstanie i funkcjonowanie spółki jawnej, regulują przepisy art. 22-85 KSH. Zgodnie z art. 22 § 1 KSH, spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Spółka jawna jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 02.07.2004 o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto, co istotne zgodnie z art. 23 KSH, umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Spółka jawna musi posiadać co najmniej dwóch wspólników. Wspólnikami spółki jawnej mogą być osoby fizyczne i prawne, także „ułomne osoby prawne”. Majątek Spółki na podstawie art. 28 KSH, stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

Spółka jawna - opodatkowanie podatkiem dochodowym

Zgodnie z art. 5a pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.), dalej zwana jako ustawa o PIT, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną, oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, nie jest zatem podatnikiem podatku dochodowego, a dochód tej spółki nie stanowi odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki jawnej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w takiej spółce, uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem ww. spółki jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w spółce jawnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym, podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Niniejszy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem, podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o PIT, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy, czy praw majątkowych – u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa i udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Tym samym to udziałowcy spółki są opodatkowani podatkiem dochodowym, a nie spółka. Spółka osobowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. W dalszej części artykułu przyjmiemy, że udziałowcami spółki jawnej są osoby fizyczne.

Spółka jawna - likwidacja

Jak już wyżej wykazaliśmy, zgodnie z KSH, spółka jawna posiada swój majątek. W przypadku likwidacji zgodnie z art. 58 § 1 KSH, rozwiązanie spółki powodują:

  1. przyczyny przewidziane w umowie spółki;

  2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników;

  3. ogłoszenie upadłości spółki;

  4. śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości;

  5. wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika;

  6. prawomocne orzeczenie sądu.

Stosownie do art. 67 § 1 Kodeksu spółek handlowych: w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

Zgodnie z art. 82 § 1 ustawy – Kodeks spółek handlowych: z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych.

Stosownie do art. 82 § 2 Kodeksu spółek handlowych: pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. W przypadku braku stosownych postanowień umowy spłaca się wspólnikom udziały. Nadwyżkę dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku.

Opodatkowanie nieruchomości przyznanej wspólnikowi

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku, otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, do przychodów z działalności gospodarczej, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Natomiast stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ww. ustawy do przychodów z działalności gospodarczej, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki – jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiły:

  • likwidacja prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej,

  • samodzielnie prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej,

  • spółki niebędącej osobą prawną;

  • wystąpienie wspólnika z takiej spółki, a do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej działów specjalnych produkcji rolnej.

Tym samym ustawodawca postanowił, że w przypadku, gdy spółka jawna niebędąca osobą prawną zostanie zlikwidowana i wspólnik otrzyma z tego tytułu środki pieniężne, nie będą one podlegały opodatkowaniu, o ile będą miały swoje źródło w dochodach już opodatkowanych, np. w opodatkowanych przez podatnika, lecz pozostawionych w spółce zyskach. Natomiast, gdy wspólnik otrzyma z ww. tytułu, niepieniężne składniki majątku, odroczony zostanie moment opodatkowania do chwili, gdy podatnik odpłatnie zbędzie te składniki majątku, a zatem z tytułu tego zbycia uzyska dodatkowe, nieopodatkowane wcześniej środki. Jednakże moment opodatkowania zbycia składników majątku otrzymanych, w związku z likwidacją spółki jawnej, został ustawowo ograniczony.

Przykład 1.

W wyniku likwidacji spółki jawnej, jeden ze wspólników otrzymał nieruchomość. Podatnik był opodatkowany podatkiem liniowym. Wartość powyższej nieruchomości wynosiła 1.000.000 zł (cena zakupu powyższej nieruchomości). Nieruchomość była amortyzowana w spółce. Dotychczasowa wartość umorzenia to 200.000 zł. Wspólnik, po otrzymaniu powyższej nieruchomości, postanowił ją sprzedać. Po roku od jej otrzymania, znalazł się kupiec na nieruchomość, która została sprzedana za kwotę 2.000.000 zł. W tym przypadku podatnik powinien zapłacić podatek dochodowy związany z transakcją sprzedaży nieruchomości. Wysokość podatku dochodowego przedstawia poniższe wyliczenie:

{Wartość sprzedaży - (koszty zakupu – amortyzacja)} x 19%

{2.000.0000 – (1.000.000 – 200.000)} x 19% = {2.000.000- 800.000} x 19%

1.200.000 x 19% = 228.000 zł

Podsumowując, podatnik dokonując sprzedaży nieruchomości, będzie zobowiązany zapłacić podatek dochodowy w wysokości 228.000 zł.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów