Rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji - jak powinno nastąpić?

Obecnie coraz więcej firm świadczy usługi przez internet. Wśród nich występują usługi udzielania licencji. Mogą być one rozliczane w dwojaki sposób w zależności od tego, czy sprzedaż jest dokonywana przez osobę prywatną, czy przedsiębiorcę w ramach prowadzonej przez niego działalności. W jaki sposób powinno nastąpić rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji na program? Szczegółowe informacje w artykule poniżej.

Sprzedaż licencji a odpowiednia klasyfikacja przychodu

Nie ulega wątpliwości, że sprzedaż licencji do własnego programu komputerowego wiąże się z przekazaniem praw autorskich na rzecz nabywcy. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w dalszej części zwanej ustawą o PIT, przychód ze sprzedaży licencji może zostać potraktowany jako przychód z praw majątkowych w przypadku, gdy dotyczy osoby prywatnej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Wówczas opodatkowany jest on na zasadach ogólnych, według skali podatkowej. Jeśli jednak sprzedaż licencji jest dokonywana przez przedsiębiorcę w ramach działalności jego firmy, wówczas zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT stanowi przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu według przyjętej formy opodatkowania. W związku z powyższym rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji zależne jest od statusu podatnika: czy występuje on w transakcji jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności, czy jako przedsiębiorca.

Rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji u osoby fizycznej

W przypadku, gdy sprzedaż licencji na program komputerowy przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności zostanie zakwalifikowana do przychodów z tytułu praw majątkowych jako przychód z praw autorskich i innych praw zgodnie z art. 18 ustawy o PIT, wówczas należy wykazać go dopiero w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym sprzedaż miała miejsce. Rozliczenie przychodu w samym zeznaniu rocznym ma zastosowanie w przypadku osób fizycznych uzyskujących przychody poza działalnością gospodarczą.

W przypadku osób fizycznych rozliczających przychody ze sprzedaży licencji w zeznaniu rocznym, zgodnie z art. 22 ust 9b ustawy o PIT, obowiązują dodatkowe uprawnienia w zakresie wysokości kosztów uzyskania przychodów, jakie mogą podlegać odliczeniu. Co do zasady twórca osiągający w ciągu roku podatkowego przychody z tytułu sprzedaży licencji do programu komputerowego w zeznaniu rocznym ma możliwość zastosowania 50% stawki kosztów uzyskania przychodów. Rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji z zastosowaniem praw majątkowych jest wykazywane w zeznaniu rocznym PIT-37 w części D w wierszu 4: Prawa autorskie i inne prawa, o których mowa w art. 18 ustawy, w kolumnie „b” – przychód, natomiast 50% koszty w kolumnie „c” – koszty uzyskania przychodów.

Rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji w ramach działalności gospodarczej

Zgodnie z art. 22 ust. 12 ustawy o PIT w przypadku, gdy twórca programu komputerowego będzie sprzedawał licencje w ramach prowadzonej działalności, wówczas uprawnienie do odliczenia 50% kosztów uzyskania przychodów nie będzie miało zastosowania. Uzyskiwane przychody będą wówczas rozliczane w zależności od stosowanej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania jako przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Należy przy tym pamiętać, że kluczowe do rozróżnienia, czy świadczona usługa została wykonana w ramach działalności gospodarczej, czy poza nią, jest spełnienie warunków wskazanych w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT, który wskazuje, że:

„Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością”.

Spełnienie wskazanych warunków implikuje przypisanie uzyskanych przychodów ze sprzedaży licencji do przychodów niemających związku z działalnością gospodarczą.

W przypadku, gdy przedsiębiorca prowadzi firmę, której deklarowanym przedmiotem działalności nie jest sprzedaż licencji do programu komputerowego (przedsiębiorca poza działalnością stworzył program komputerowy, który wprowadził do obrotu w ramach sklepu internetowego oraz nie zostały spełnione warunki dotyczące odpowiedzialności wskazane w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT), wówczas przychody uzyskane ze sprzedaży licencji nie będą stanowiły przychodów stricte z działalności gospodarczej, lecz przychody rozliczane na podstawie autorskich praw majątkowych. W takiej sytuacji rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji umożliwi podatnikowi (osobie fizycznej – nie przedsiębiorcy), zastosowanie 50% kosztów. Zdanie to potwierdziła Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej o sygn. IPTPB1/4511-590/15-4/MD wydanej w 22 grudnia 2015 r., w której czytamy, że:

„[…] w odniesieniu do przedstawionych we wniosku informacji stwierdzić należy, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku zostały spełnione obie przesłanki warunkujące zaliczenie określonych działań, jako związanych z korzystaniem przez twórcę z praw autorskich. Konsekwencją powyższego jest to, że przychody uzyskane z ww. tytułu zaliczane są do źródła przychodów, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są bowiem przychodem z praw autorskich. Zatem, jak wynika z powyższego, uzyskany przez Wnioskodawcę przychód z tytułu udzielania licencji na program komputerowy można rozliczyć jako przychód z tzw. praw majątkowych. Przychody uzyskane z tego tytułu zaliczane są do odrębnego źródła przychodów, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym samym przychody te nie są zaliczone do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej”.

Powyższe stanowisko potwierdza także interpretacja indywidualna o sygnaturze: 2461-IBPB-1-1.4511.505.2016.1.BK wydana przez Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach 2 listopada 2016 r.

Przykład 1.

Pan Jan prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży usług informatycznych, opodatkowaną na zasadach ogólnych. W ciągu roku stworzył program komputerowy, który początkowo wykorzystywany był do prywatnych celów. Pomimo prowadzonej działalności w zakresie świadczonych usług informatycznych zdecydował się dołączyć stworzony program do sklepu internetowego. Na koniec roku przychody ze sprzedaży licencji do tego programu wynosiły 10 000,00 zł, natomiast przychody z działalności gospodarczej 70 000,00 zł oraz koszty 37 000,00 zł.

Zgodnie z powyższym w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym do 30 kwietnia następnego roku pan Jan powinien wykazać odpowiednio w deklaracji:

1. w wierszu Pozarolnicza działalność gospodarcza, w kolumnie „b”: przychód – kwotę 70 000,00 zł, w kolumnie „c”: koszty uzyskania przychodów – kwotę 37 000,00 zł;
2. w wierszu Przychody z praw autorskich i innych praw, o których mowa w art. 18 ustawy – w kolumnie „b” kwotę 10 000,00 zł, w kolumnie „c”: 50% koszty uzyskania przychodów – kwotę 5000,00 zł.

Należy mieć na uwadze, że spełnienie warunków wskazanych w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT nie przesądza całkowicie o charakterze uzyskanego przychodu. Nawet jeśli podatnik uzyskuje przychody z tytułu udzielonej licencji poza działalnością (brak odpowiedniego PKD) i mają one charakter ciągły, w przypadku kontroli urząd skarbowy może przypisać je do przychodów z działalności. W myśl bowiem art. 5a pkt 6 ustawy o PIT za działalność gospodarczą uważa się m.in. działalność wytwórczą, usługową, prowadzoną w sposób zorganizowany i ciągły, we własnym imieniu. Zgodnie z tym regularne uzyskiwanie przychodów z tytułu udzielonej licencji może mieć charakter przychodu z działalności, mimo braku odpowiedniego PKD. Podatnik indywidualnie powinien określić, jaki charakter mają przychody przez niego uzyskiwane i do jakiego źródła przychodów powinny być zaliczone.

Rozliczenie przychodu ze sprzedaży licencji a podatek VAT

Co do zasady sprzedaż w ramach działalności gospodarczej licencji na program komputerowy, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT:

„Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej […]”.

Osoby fizyczne sprzedające licencję na program osobiście nie zostały objęte obowiązkiem opodatkowania VAT osiąganych przychodów z tego tytułu. Stanowisko takie potwierdza art. 15 ust. 3a ustawy o VAT, w którego myśl osoby fizyczne wynagradzane w ramach honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, nie stanowią działalności wykonywanej samodzielnie i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, podatnik uzyskujący przychody z tytułu udzielania licencji lub praw autorskich, powinien zwrócić uwagę, czy przychody te uzyskuje w ramach działalności, czy jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności. Ustalenie źródła przychodów i ich charakteru ma bowiem wpływ na możliwość uwzględnienia 50% kosztów uzyskania przychodów.