Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Z tytułu działalności płacę tzw. duży ZUS, a z urzędem skarbowym rozliczam się kwartalnie. Czy zakładając teraz kolejną firmę zajmującą się zupełnie czymś innym, obowiązuje minie podwójna składka zdrowotna?

Question

Accepted Answer

Jeśli przedsiębiorca ma dochody z kilku źródeł, na przykład prowadzi firmę, jest wspólnikiem spółki i jednocześnie pracuje na etacie, dochodzi do tak zwanego zbiegu tytułów ubezpieczeń. Istotne jest w takiej sytuacji ustalenie, jakie składki i w jakiej wysokości powinien opłacać.

Zbieg tytułów ubezpieczeń a składki społeczne

Zbieg tytułów do ubezpieczeń powstaje, gdy spełnia się warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi z dwóch lub więcej tytułów. Przy rozstrzyganiu, czy dana osoba będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo lub dobrowolnie z danego tytułu, bądź nie będzie podlegała wcale, kluczowe znaczenie mają:

Zobacz też

rodzaj tytułu do ubezpieczeń (np. umowa o pracę, działalność gospodarcza);
miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z poszczególnych tytułów;
uprawnienia emerytalne i rentowe danej osoby.

Wtedy w zależności od sytuacji można podlegać ubezpieczeniom społecznym z jednego tytułu obowiązkowo, a z pozostałych dobrowolnie, bądź obowiązkowo z kilku tytułów jednocześnie.

Dla osoby prowadzącej kilka rodzajów pozarolniczej działalności ubezpieczenia społeczne są zawsze obowiązkowe z jednego wybranego przez nią rodzaju działalności (art. 9 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Z pozostałych działalności nie podlega ona tym ubezpieczeniom ani dobrowolnie, ani obligatoryjnie.

Art. 9 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Osoba prowadząca kilka rodzajów działalności pozarolniczej jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z jednego wybranego przez siebie rodzaju działalności.

Przykład 1.

Pan Karol prowadzi dwie pozarolnicze działalności gospodarcze. Pierwsza to sklep zoologiczny, druga to działalność „usługi ogrodnicze”. Pan Karol chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia sklepu, zatem tylko z tej działalności zobowiązany jest opłacać składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Składka zdrowotna a zbieg tytułów do ubezpieczeń

Z kolei składkę na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca powinien opłacać odrębnie od każdego rodzaju działalności. Jeżeli bowiem ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego rodzaju działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego z nich.

Art. 82 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

3. Jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, o której mowa w ust. 5 pkt 1–5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdej prowadzonej spółki.
4a. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio do osób, o których mowa w art. 18 wyłączenie z podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ust. 1 Ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
5. Rodzajami działalności są:

działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej;
działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej;
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej;
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej;
wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej jako twórca lub artysta;
wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
inna niż określona w pkt 1–8 pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Ważne jest, że jeżeli uzyskuje się przychody z więcej niż jednej spółki (nawet jeśli jest w ramach tego samego rodzaju), to składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca się odrębnie od każdej z nich.

Przykład 2.

Pani Anna prowadzi dwie spółki cywilne, dlatego zobowiązana jest opłacać składkę zdrowotną odrębnie od każdej z nich.

W niektórych przypadkach prowadzenie dwóch działalności sprawi jednak, że będzie można opłacać pojedynczą składkę zdrowotną. Jako jeden z rodzajów działalności występuje „inna niż wcześniej wymieniona pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych”. Osoby prowadzące indywidualnie tego typu działalności na własny rachunek na podstawie wpisu do CEIDG (gdy w ramach jednego wpisu wykonują kilka działalności) opłacają składkę na ubezpieczenie zdrowotne w pojedynczej wysokości.

Przykład 3.

Pan Karol prowadzi na podstawie wpisu do CEIDG dwie działalności (obróbka drewna i produkcja bloczków budowlanych). Pan Karol może opłacać jedną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jest to jeden rodzaj działalności według przepisów ustawy zdrowotnej.

Natomiast istotne jest to, że osoba, która w ramach jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej wykonuje dwa rodzaje działalności – działalność gospodarczą oraz tzw. wolny zawód – musi opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości. Wynika to z faktu, że od 21 sierpnia 2004 roku osoby wykonujące wolny zawód były zobowiązane do dokonania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, czyli aktywność zawodowa stała się jednym z rodzajów działalności gospodarczej. Osoby, które w ramach jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzą działalność gospodarczą oraz wykonują wolny zawód, mimo że realizowane są na podstawie jednego wpisu w organie ewidencyjnym, muszą opłacić składkę zdrowotną od każdego z jej rodzajów.

Stanowisko Ministerstwo Zdrowia z 21 stycznia 2005 roku (znak: MZ-UZ-P-71–263–1-AK/05): „(...) odrębną podstawę do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi wykonywanie wolnego zawodu w ramach prowadzonej działalności oraz prowadzenie innej działalności niż wolny zawód. Oznacza to, że osoba posiadająca jeden wpis do ewidencji, z którego wynika, że jednocześnie wykonuje wolny zawód i prowadzi działalność gospodarczą w innym zakresie, jest zobowiązana do zapłacenia dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne”.

Przykład 4.

Pan Jakub prowadzi działalność gospodarczą na podstawie jednego wpisu do ewidencji – prowadzi hurtownię dentystyczną i wykonuje wolny zawód jako lekarz dentysta. Wykonywanie wolnego zawodu jest traktowane jako osobny tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, dlatego pan Jakub opłaca pojedyncze składki na ubezpieczenia społeczne, ale podwójną składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Podsumowując, w przypadku prowadzenia kilku działalności składkę na ubezpieczenie zdrowotne powinno się opłacać odrębnie od każdej z nich. Natomiast ubezpieczenia społeczne są zawsze obowiązkowe z jednego wybranego przez przedsiębiorcę rodzaju działalności.

Polecamy:Obniżenie wymiaru etatu lub wynagrodzenia za pracę w czasie epidemii COVID-19

Składka zdrowotna przy prowadzeniu kilku działalności gospodarczych

Zbieg tytułów ubezpieczeń a składki społeczne

Składka zdrowotna a zbieg tytułów do ubezpieczeń

Jak zaksięgować zakup zestawu sprzętu komputerowego i fotograficznego?

Czy polisa na życie przedsiębiorcy może być kosztem podatkowym?