Wydawać by się mogło, że kwestia sprzedaży alkoholu przez internet jest oczywista. Dlaczego? Dlatego, że jest wiele sklepów internetowych, oferujących taką usługę. Skąd więc wątpliwości co do tego typu handlu w sieci? Niestety, sprawa nie jest tak prosta, jak się wydaje. Choć jest wiele stron internetowych, które umożliwiają nam zakup wina czy innego trunku, legalność ich funkcjonowania jest wątpliwa. Osoby, które znają przepisy prawne, doskonale wiedzą, że istnieją regulacje prawne, ograniczające sprzedaż alkoholu przez internet.
Sprzedaż alkoholu przez internet - co na to prawo?
Kwestia sprzedaży alkoholu przez sieć została uregulowana w Ustawie z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zawarte w nich przepisy sprawiają, że nie jest łatwo wprowadzić napoje alkoholowe do sklepu, baru czy restauracji. Wymaga to przeprowadzenia pewnej procedury i uzyskania zezwolenia. Otrzymanie koncesji na alkohol wiąże się ściśle z miejscem jego sprzedaży. Jest to skomplikowane zwłaszcza w przypadku sprzedaży internetowej. Obecnie możemy spotkać się z 3 rodzajami zezwolenia, które wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Zależą one między innymi od procentowej zawartości alkoholu w sprzedawanym napoju:
-
do 4,5 % zawartości alkoholu oraz na piwo,
-
powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa),
-
powyżej 18 % zawartości alkoholu.
Wydawane zezwolenie powinno zawierać:
-
rodzaj zezwolenia,
-
przedmiot działalności gospodarczej oraz adres punktu sprzedaży,
-
dane przedsiębiorcy i numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej,
-
adres magazynu dystrybucyjnego.
Uzyskanie takiego dokumentu wiąże się również z wniesieniem określonej opłaty, która mieści się w granicach 525-2100 PLN.
Sprzedaż napojów alkoholowych jest możliwa tylko i wyłącznie w miejscu, które zostało podane we wniosku. Nie jest to wprost określone w przepisach, jednak po dokładnej ich interpretacji możemy dojść do takich wniosków. Sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych, które zawierają powyżej 4,5% alkoholu, wyłączając z tej grupy piwo, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, może być prowadzona w sklepach monopolowych, w sklepach samoobsługowych, w których zostało specjalnie wydzielone miejsce do tego typu sprzedaży oraz innych placówkach, w których prowadzony jest bezpośredni handel alkoholem. Inaczej jest w przypadku win - mogą być one sprzedawane również w miejscu produkcji, ale tylko w przypadku, gdy wytwarza się je z winogron, pochodzących z prywatnej uprawy.
Wiele zależy od interpretacji przepisów - trzeba być uważnym i ostrożnym, ale także mieć na uwadze własny interes.
Sprzedaż alkoholu przez internet - czy łamiemy prawo?
W ustawie z 1982 roku nie ma żadnej wzmianki o sprzedaży alkoholu przez internet. Jest to zrozumiałe ze względu na rok jej powstania. Jednak we wspomnianym już art. 96 ustawy o wychowaniu w trzeźwości możemy znaleźć zapis, który mówi o tym, że napoje alkoholowe należy sprzedawać tylko w określonych punktach. To rzuca inne światło na sytuację sklepów internetowych. Nie można również pominąć faktu, że w takiej sytuacji nie mamy możliwości zweryfikowania wieku lub stopnia trzeźwości naszego klienta, a jak wiemy, sprzedaż i spożywanie alkoholu w Polsce dozwolone są od 18 roku życia i osobom trzeźwym. Czy jest możliwe obejście tych regulacji prawnych? Dlaczego niektórym się to udaje?
Tu istotną kwestią jest rozróżnienie, które wprowadza prawo cywilne: zamówienia, zawarcie umowy sprzedaży oraz dostawy towaru. Każda z tych czynności może być dokonana w innym miejscu, tym samym można podważyć twierdzenie, że sprzedaż przez internet odbywa się z innego miejsca, niż zostało ono wskazane w zezwoleniu. Sądy jednak starają się walczyć z taką interpretacją handlowców. Wskazują oni na fakt, że jeżeli w ustawie nie zostało wprost zaznaczone, że sprzedaż napojów alkoholowych przez internet jest dozwolona, to znaczy, że jest zakazana. Przedsiębiorcy jednak dokonują wykładni w sposób wręcz przeciwny - według nich to, że ustawa nie zawiera zakazu sprzedaży alkoholu przez internet oznacza, że jest ona dozwolona. Z orzecznictwa sądów wynika jednak jasno, że w obecnym stanie prawnym ta handel alkoholem przez sieć jest dokonywany nielegalnie. Sytuację handlowców dodatkowo pogarsza zakaz reklamowania napojów alkoholowych (z wyjątkiem piwa).
Sprzedaż alkoholu przez internet - a może jednak?
Ministerstwo Gospodarki wyjaśnia: ustawa nie zawiera przepisów o sprzedaży alkoholu za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Nie zawiera także przepisów zabraniających przyjmowania drogą elektroniczną zamówień na dostawę alkoholu przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność na podstawie zezwolenia. Na podstawie tej opinii można wywnioskować, że handel napojami alkoholowymi za pomocą sklepu internetowego jest możliwy i nie powinniśmy mieć żadnych obaw. Urzędnicy są jednak negatywnie nastawieni do takiego rozwiązania i na razie skutecznie z nim walczą. Sprzedawcy boją się utraty koncesji i tym samym nie zawsze decydują się ryzykować. Istnieją jednak przedsiębiorcy, którzy starają się sprostać wymogom sprzedaży napojów alkoholowych przez internet. Często w regulaminie sprzedaży zaznaczają, że aby dokonać zakupu wina lub piwa trzeba uprzednio przesłać skan dowodu tożsamości. To jednak nie jest do końca wiarygodne i nasuwa wiele wątpliwości - przecież każdy nieletni może wykonać skan dowodu osobistego swojego rodzica. Inne sklepy tłumaczą swoją sprzedaż również tym, że towar zamówiony w ich sklepie internetowym jest tylko zarezerwowany i będzie dostarczony do klienta przez pracownika sklepu lub osobę trzecią. Te wszystkie sztuczki jednak nie zawsze przynoszą pożądane skutki.
Istnieją portale, które dają możliwość sprzedaży wina, ale wiąże się to z przeprowadzeniem określonej procedury. Mowa tutaj o popularnym serwisie Allegro. Przedsiębiorca musi okazać zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych oraz poddać się odpowiedniej weryfikacji.
Większość przedsiębiorców jest przekonana, że alkohol w internecie można sprzedawać i prowadzi tego typu handel. Nie można jednoznacznie powiedzieć, czy jest to prawidłowe rozumowanie i postępowanie. Musimy mieć świadomość, że w ten sposób dużo ryzykujemy. Niejednoznaczne i pozwalające na różne interpretacje przepisy nie ułatwiają sprawy. Jeżeli jednak podejmiemy decyzję o wprowadzeniu do naszej oferty napojów wysokoprocentowych, musimy najpierw zadbać o uzyskanie koncesji oraz przygotować sobie solidny model prawny. Skoro wielu się udaje, dlaczego w moim przypadku ma być inaczej?
Sprzedaż alkoholu przez internet - a co z akcesoriami do produkcji napojów alkoholowych?
Napoje alkoholowe to coś zupełnie innego niż akcesoria do ich produkcji. W tej kwestii nie ma żadnych wątpliwości - ich sprzedaż jest dozwolona. Problem jednak tkwi gdzie indziej - mianowicie sprzedawca musi tak skonstruować ofertę, aby nie zachęcała ona do spożywania alkoholu. Prawo zabrania, jak już wyżej wspomniano, reklamy napojów wysokoprocentowych. Trzeba więc być bardzo ostrożnym przy tworzeniu opisów takich produktów. Powinien on być prosty i zawierający konkretne informacje, dotyczące danego towaru: Balon do wina oraz przetworów w koszu plastikowym. Pojemność 5 litrów. Dostępne są różne pojemności balonów. Niewłaściwe jednak będzie podawanie korzyści, jakie klient będzie mógł czerpać z korzystania danego produktu.