Świadczenia przedemerytalne są formą wsparcia finansowego dla osób, które utraciły pracę nie z własnej winy, ale jednocześnie mają problem ze znalezieniem nowego zatrudnienia. Świadczenie to przysługuje po spełnieniu odpowiednich warunków, a wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Świadczenia przedemerytalne – warunki jego przyznania
Tego rodzaju wsparcie finansowe oferowane jest osobom bezrobotnym posiadającym długi staż pracy, ale jednocześnie spełniającym szereg istotnych kryteriów. ZUS wskazuje, że osoba ubiegająca się o świadczenia przedemerytalne powinna spełnić warunki określone ustawowo: wspólne oraz indywidualne.
Wspólne warunki wymagane do otrzymania świadczenia
Podstawą do nabycia prawa do ubiegania się o wypłatę świadczeń przedemerytalnych jest:
- posiadanie aktualnego statusu osoby bezrobotnej (potwierdzonego zaświadczeniem z urzędu pracy);
- pobieranie zasiłku dla osoby bezrobotnej przez okres co najmniej 180 dni (potwierdzone zaświadczeniem z urzędu pracy);
- współpraca z urzędem pracy – osoba ubiegająca się o świadczenia przedemerytalne w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie może, bez uzasadnionej przyczyny, odmówić przyjęcia pracy o charakterze zarobkowym (potwierdzona zaświadczeniem z urzędu pracy).
Spełniając powyższe warunki, osoba ubiegająca się o świadczenia przedemerytalne powinna złożyć wniosek do ZUS-u:
- w terminie 30 dni od dnia wydania przez urząd pracy zaświadczenia potwierdzającego, że dana osoba pobierała zasiłek dla bezrobotnych przez okres 180 dni;
- w przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenie emerytalne w trakcie pobierania zasiłku dla bezrobotnych była zatrudniona w ramach:
- prac interwencyjnych,
- robót publicznych
lub
- innej pracy zarobkowej,
ale okres obowiązywania tych prac zakończył się po 180 dniach pobierania zasiłku, wówczas o świadczenie przedemerytalne należy wnioskować w ciągu 30 dni od dnia ustania tego zatrudnienia.
„1. Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3.
2. Wniosek składa się do organu rentowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
3. Do wniosku dołącza się dowody uzasadniające prawo do świadczenia przedemerytalnego, w tym decyzję o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub informację o upływie 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w art. 2 ust. 3, a także dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości, określone przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS”.
Gdy wnioskodawca nie dotrzyma terminów wymaganych do złożenia wniosku o przyznanie świadczeń przedemerytalnych, ma prawo ubiegać się o przywrócenie terminu na złożenie wniosku.
Indywidualne warunki wymagane do otrzymania świadczenia
Prawo do świadczeń przedemerytalnych uzyska tylko ta osoba, która spełnia odpowiednie warunki zarówno wspólne, jak i indywidualne. Warunki indywidualne uzależnione są od tego:
z jakiej przyczyny doszło do rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą –
- dotyczącej zakładu pracy (zwolnienia grupowe, likwidacja stanowiska itd.),
- z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy.
czy osoba ubiegająca się o świadczenia utraciła prawo:
- do renty z tytułu niezdolności do pracy,
- świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna z powodu śmierci osoby, nad którą sprawowano opiekę.
Osoba, która utraciła pracę z powodów dotyczących zakładu pracy, ma prawo do świadczeń przedemerytalnych, gdy:
- zatrudnienie trwało powyżej 6 miesięcy;
- jako kobieta ma się ukończone 55 lat oraz posiada się minimum 30 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury;
- jako mężczyzna ma się ukończone 60 lat oraz posiada się minimum 35 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury.
Osoba, która utraciła pracę z powodu likwidacji zakładu pracy lub niewypłacalności pracodawcy, ma prawo do świadczeń przedemerytalnych, gdy:
- zatrudnienie trwało powyżej 6 miesięcy;
- jako kobieta ma się ukończone 56 lat oraz posiada się minimum 20 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury;
- jako mężczyzna ma się ukończone 61 lat oraz posiada się min. 25 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury.
Osoba, która utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, ma prawo do świadczeń przedemerytalnych, gdy:
- dokonała rejestracji w urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty;
- renta była pobierana przez co najmniej 5 lat;
- jako kobieta ma się ukończone 55 lat oraz posiada się 20 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury;
- jako mężczyzna ma się ukończone 60 lat oraz posiada się 25 lat wymaganego okresu uprawniającego do emerytury.
W razie utraty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna z powodu śmierci osoby, nad którą sprawowano opiekę, osoba pobierająca takie środki może starać się o świadczenie przedemerytalne, gdy:
- dokonała rejestracji w urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do ww. świadczeń i zasiłków;
- świadczenie to bądź zasiłki były pobierane nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni;
- do dnia ustania prawa do świadczenia jako kobieta ma się ukończone 55 lat oraz posiada się minimum 20 lat stażu uprawniającego do emerytury;
- do dnia ustania prawa do świadczenia jako mężczyzna ma się ukończone 60 lat oraz posiada się minimum 25 lat stażu uprawniającego do emerytury.
Indywidualne warunki wymagane do otrzymania świadczenia dla przedsiębiorcy
Nie tylko pracownik, ale również przedsiębiorca ma prawo ubiegać się o świadczenia przedemerytalne. Podstawą do ubiegania się przedsiębiorcy o taką formę wsparcia jest ogłoszenie upadłości firmy oraz:
- prowadzenie działalności gospodarczej do dnia ogłoszenia upadłości nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące;
- opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w trakcie wspomnianego 2-letniego okresu;
- do dnia ogłoszenia upadłości ukończone co najmniej 56 lat w przypadku kobiety oraz posiadanie minimum 20 lat okresu uprawniającego do emerytury;
- do dnia ogłoszenia upadłości ukończone co najmniej 61 lat w przypadku mężczyzny oraz posiadanie minimum 25 lat okresu uprawniającego do emerytury.
Wysokość świadczenia przedemerytalnego
Ta forma wsparcia podlega okresowej waloryzacji, na co wskazują przepisy ujęte w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych. Waloryzacja przeprowadzana jest na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie emerytalnej.
Od 1 marca 2022 roku świadczenie przedemerytalne wynosi 1 350,70 zł brutto na miesiąc.
Osoby posiadające odpowiedni staż pracy oraz spełniające inne konieczne warunki, w przypadku gdy straciły swoje źródło utrzymania, mają prawo ubiegać się o świadczenia przedemerytalne.
