Spółki mogą korzystać z ulgi na złe długi. Powyższa możliwość ma zapewnić likwidację zatorów płatniczych i zmusić dłużników do płacenia za nabyte towary lub usługi. W ustawie w sposób szczegółowy opisano, kiedy można skorzystać z ulgi na złe długi. Sprawdziliśmy zatem, czy ulga na złe długi przy braku płatności za środek trwały jest możliwa?
Czym jest ulga na złe długi?
Zgodnie z art. 18f ust. 1 ustawy o CIT podstawa opodatkowania ustalona zgodnie z art. 18 lub art. 24d ust. 3 oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 18d:
może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
W sytuacji, gdy podatnik poniósł stratę, z którą związana jest transakcja handlowa w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, kwota straty:
może być zwiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego, w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
podlega zmniejszeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Zwiększenia dokonuje się natomiast, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego zobowiązanie nie zostało uregulowane.
Należy również zwrócić uwagę, że powyższe regulacje stosuje się wyłącznie do wierzytelności lub zobowiązań, odpowiednio o zapłatę lub do zapłaty, świadczeń pieniężnych wynikających z transakcji handlowych, jeżeli z tytułu tych transakcji przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów, bez względu na termin ich ujęcia w tych przychodach lub kosztach uzyskania przychodów.
Ponadto z ulgi na złe długi możemy skorzystać, gdy:
dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku, gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przykład 1.
Spółka sprzedała kontrahentowi materiały za kwotę 10 000 zł. Sprzedaży dokonano 20 grudnia. Termin płatności z faktury wynosi 60 dni. Kontrahent nie zapłacił za towar. Od kiedy podatnik winien liczyć termin 90 dni?
Okres 90 dni, o którym mowa w uldze na złe długi, liczymy, począwszy od pierwszego dnia następującego po określonym na fakturze (rachunku) lub w umowie upływie terminu wymagalności zobowiązania.
Podsumowując, ulga na złe długi z jednej strony umożliwia pomniejszenie przez wierzyciela podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w żadnej formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, a z drugiej strony – nałożenie na dłużnika obowiązku doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze (rachunku) lub umowie.
Przy czym należy zauważyć, że wierzyciel z tego mechanizmu może skorzystać, natomiast dłużnik jest do tego zobowiązany.
Ulga na złe długi przy braku płatności za środek trwały
Dokonanie zakupu środka trwałego wiąże się zazwyczaj z większymi wydatkami. W tym przypadku często kupujący ma przedłużony termin zapłaty.
Przykład 2.
W 2020 roku spółka dokonała zakupu maszyny, którą zaliczyła do środków trwałych. Z powodu załamania się rynku podatnik nie był w stanie dokonać zapłaty za maszynę. Nie uregulował ceny, a od terminu płatności minęło 90 dni. W tym przypadku nie uwzględni w kosztach całości zakupu. Tutaj zostały zaliczone tylko trzy odpisy amortyzacyjne. Jak w takiej sytuacji rozliczyć ulgę na złe długi?
W tym przypadku sprzedawca oczywiście ma prawo do rozliczenia całości z faktury za sprzedaż środka trwałego w ramach ulgi na złe długi.
W tej sytuacji bez znaczenia jest to, że do dnia, w którym musi rozliczyć ulgę, podatnik uwzględnił w kosztach tylko trzy odpisy amortyzacyjne. Zwiększa on więc przychody o całą kwotę.
Tym samym korekta przychodów u dłużnika (poprzez zwiększenie przychodów lub zmniejszenie straty podatkowej) w związku z nieuregulowaniem zobowiązania z tytułu nabycia środka trwałego jest dokonywana niezależnie od terminu zaliczenia wydatku do podatkowych kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne.
Podsumowując, w przypadku środków trwałych stosujemy ulgę na złe długi.
