Ulga za złe długi - jak prawidłowo wykazać w zeznaniu rocznym?

Ulga za złe długi na gruncie podatku dochodowego jest prawem, a jednocześnie obowiązkiem przedsiębiorców. W związku z tym podatnicy muszą pamiętać, że ulga za złe długi w zeznaniu rocznym powinna zostać wykazana. Dokonuje się tego na specjalnym załączniku. Sprawdźmy, jak ją wykazać!

Ulga za złe długi w zeznaniu rocznym – na czym polega?

Ulga za złe długi występuje zarówno po stronie sprzedaży (po spełnieniu warunków), jak i po stronie zakupu (jest ona obowiązkowa). Ulgę za złe długi na gruncie PIT należy w pierwszej kolejności uwzględnić w zaliczce na podatek dochodowy i następnie w zeznaniu rocznym, jeśli zobowiązanie/należność nie zostaną uregulowane. Jeśli zastosowaliśmy ulgę za złe długi, a dokonaliśmy płatności czy otrzymaliśmy ją, to w tym okresie należy odpowiednio zwiększyć/zmniejszyć podstawę opodatkowania.

Ulga za złe długi po stronie sprzedaży

Skorzystanie z ulgi za złe długi po stronie sprzedaży jest możliwe, natomiast jej zastosowanie – dobrowolne. Aby można było skorzystać z ulgi, konieczne jest spełnienie poniższych warunków:

• dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie może być w trakcie postępowania upadłościowego, likwidacyjnego, restrukturyzacyjnego;

• od daty wystawienia faktury (rachunku) zawarcia umowy nie może upłynąć 2 lata;

• dochody z działalności wierzyciela i dłużnika, którzy są stronami transakcji handlowej, muszą być opodatkowane na terytorium Polski.

W sytuacji gdy spełnione są powyższe warunki, wierzyciel, który nie otrzymał płatności za transakcję sprzedaży, ma prawo do dokonania ulgi za złe długi na gruncie PIT w terminie 90 dnia, licząc od dnia upływu daty płatności wskazanej na fakturze (rachunku) lub umowie.

Przykład 1.

Pani Małgorzata dokonała sprzedaży 21 kwietnia 2020 roku, termin płatności wypada 28 kwietnia. Sprzedaż nastąpiła na rzecz firmy C. Firma C nie uregulowała zobowiązania i tym samym pani Małgorzata nie otrzymała płatności za fakturę. Pomniejszenia podstawy opodatkowania o fakturę wystawioną na rzecz firmy C może dokonać dopiero w terminie 90 dni od terminu płatności, czyli 27 lipca 2020 roku. 

Ulga za złe długi po stronie zakupu

W przypadku faktur zakupu nie muszą być spełnione konkretne warunki, a zgodnie z art. 26i ustawy o PIT należy dokonać zwiększenia zobowiązania podatkowego o zaliczaną do kosztów podatkowych wartość zobowiązania, które nie zostało uregulowane w terminie 90 dni, licząc od dnia upływu daty płatności wskazanej na fakturze (rachunku) lub umowie. Ulgi tej nie można dokonać dobrowolnie – jest ona obowiązkowa.

Przykład 2. 

Pani Angelika nabyła od firmy A telewizor, na który dostała fakturę VAT. Faktura wystawiona została 28 lutego 2020 roku, termin płatności wypada 1 marca. Pani Angelika nie zapłaciła za fakturę w związku z niewypłacalnością. Fakturę ujęła w kosztach. W związku z tym, że pani Angelika nie dokonała zapłaty za fakturę, będzie zobowiązana zwiększyć podstawę opodatkowania w 90. dniu od terminu płatności, tj. 30 maja 2020 roku.

Ulga za złe długi a zapłata zobowiązania po roku podatkowym

W przypadku rozliczenia płatności po roku podatkowym w ustawie przewidziano, że wierzyciel powinien odpowiednio zwiększyć zobowiązanie do zapłaty, natomiast dłużnik powinien to zobowiązanie zmniejszyć. Należy to zrobić przy składaniu zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym nastąpiło uregulowanie zobowiązania.

Jak powinna być wykazana ulga za złe długi w zeznaniu rocznym?

Ulga za złe długi w podatku dochodowym powinna zostać ujęta w zeznaniu rocznym w sytuacji, gdy podatnik stosował ją po stronie sprzedaży (dobrowolnie) i po stronie zakupu (obowiązkowo) w danym roku podatkowym. Ulgę za złe długi wykazuje się w załączniku PIT/WZR w przypadku PIT-28 (opodatkowanie ryczałtem) lub załączniku PIT/WZ, który dołącza się do zeznań rocznych – PIT-36 oraz PIT-36L.

Na druku PIT/WZR oraz PIT/WZ w części A i w pozycji 1. uzupełnia się dane podmiotu, którego załącznik dotyczy.

W części B druku określa się dane dotyczące dłużnika i wierzytelności, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta (dotyczy wierzytelności zmniejszających przychody/dochody – wypełnia podatnik będący wierzycielem). Danymi, które się uzupełnia, są:

• nazwa dłużnika;

• numer faktury/rachunku/umowy;

• identyfikator podatkowy NIP dłużnika;

• data wystawienia faktury/rachunku lub zawarcia umowy;

• data upływu terminu zapłaty;

• wartość wierzytelności.

W części C natomiast określa się dane dotyczące wierzyciela i zobowiązania, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego zobowiązanie nie zostało uregulowane (dotyczy zobowiązań zwiększających przychody – wypełnia podatnik będący dłużnikiem). Danymi, które się uzupełnia, są:

• nazwa wierzyciela;

• numer faktury/rachunku/umowy;

• identyfikator podatkowy NIP wierzyciela;

• data wystawienia faktury/rachunku lub zawarcia umowy;

• data upływu terminu zapłaty;

• wartość zobowiązania.

W części D uzupełnia się dane dotyczące dłużnika i wierzytelności, jeżeli wierzytelność została uregulowana lub zbyta. Dotyczy to wierzytelności, która zmniejszyła podstawę opodatkowania lub zwiększyła stratę. Danymi, które się uzupełnia, są:

• nazwa dłużnika;

• numer faktury/rachunku/umowy;

• identyfikator podatkowy NIP dłużnika;

• data wystawienia faktury/rachunku lub zawarcia umowy;

• data upływu terminu zapłaty;

• data uregulowania lub zbycia wierzytelności;

• wartość wierzytelności.

W części E uzupełnia się dane dotyczące wierzyciela i zobowiązania, jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane. Dotyczy zobowiązań, które zwiększyły podstawę opodatkowania lub zmniejszyły stratę. Danymi, które się uzupełnia, są:

• nazwa wierzyciela;

• numer faktury/rachunku/umowy;

• identyfikator podatkowy NIP wierzyciela;

• data wystawienia faktury/rachunku lub zawarcia umowy;

• data upływu terminu zapłaty;

• data uregulowania zobowiązania;

• wartość zobowiązania.

Należy wskazać kolejny numer załącznika w ogólnej liczbie składanych załączników PIT/WZR lub PIT/WZ. Jeżeli w części B, C, D lub E zabraknie miejsca na ujęcie wierzytelności/zobowiązania, konieczne jest wypełnienie kolejnego załącznika.

• PIT/WZR – przepisujemy do części G zeznania rocznego PIT-28;

• PIT/WZ – przepisujemy do części H zeznania rocznego PIT-36 (w przypadku opodatkowania skalą podatkową) lub do części F zeznania rocznego PIT-36L (w przypadku opodatkowania podatkiem liniowym).

Ulga za złe długi w zeznaniu rocznym - rozwiązanie w systemie wFirma.pl?

W systemie wFirma.pl w pakiecie Księgowość online/Księgowość online+Magazyn możliwe jest wygenerowanie zeznania rocznego, które będzie zawierało wszystkie dane dotyczące działalności gospodarczej wprowadzone w systemie. Dzięki temu będzie można wygenerować zeznanie roczne bez zbędnego uzupełniania, bo zostanie ono uzupełnione automatycznie na podstawie danych systemowych. W celu wygenerowania zeznania rocznego należy przejść do zakładki: START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ i następnie wybrać jeden z odpowiednich formularzy:

• Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36);

• Roczna deklaracja liniowego podatku dochodowego (PIT 36L);

• Roczna deklaracja zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT 28).

Załącznik PIT/WZR w przypadku PIT-28 (opodatkowania ryczałtem) lub załącznik PIT/WZ, który dołącza się do zeznań rocznych – PIT-36 oraz PIT-36L – będą możliwe do wybrania w trakcie generowania zeznania rocznego za 2020 rok.